Ngân hàng Nhà nước vừa công bố dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ; sản xuất, kinh doanh vàng miếng; cùng hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng.
Đây là bước đi cụ thể hóa Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 232/2025/NĐ-CP , với mục tiêu xóa bỏ độc quyền, tạo sân chơi minh bạch hơn cho doanh nghiệp.
Một trong những thay đổi quan trọng là việc bổ sung thủ tục cấp giấy phép sản xuất vàng miếng - loại giấy tờ chưa từng có trước đây. Doanh nghiệp và ngân hàng thương mại muốn tham gia sản xuất phải nộp hồ sơ gồm đơn đề nghị, tài liệu chứng minh vốn điều lệ, quy định nội bộ về quy trình sản xuất , cùng tài liệu khắc phục sau thanh tra (nếu có).
Ngân hàng Nhà nước bổ sung thêm loạt quy định về kinh doanh vàng miếng, bỏ độc quyền.
Song song đó, doanh nghiệp được cấp phép còn phải làm thủ tục xin hạn mức xuất, nhập khẩu vàng hằng năm, gửi hồ sơ về Ngân hàng Nhà nước chậm nhất ngày 15/11 hằng năm. Trên cơ sở hạn mức này, các đơn vị tiếp tục đề nghị cấp phép cho từng lần xuất hoặc nhập khẩu.
Để đảm bảo khách quan, Ngân hàng Nhà nước sẽ thành lập Hội đồng xây dựng , điều chỉnh hạn mức, do một phó thống đốc làm chủ tịch, tham mưu cho thống đốc trong việc phân bổ tổng hạn mức hàng năm.
Thời gian cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ giảm từ 30 ngày xuống 10 ngày. Việc sửa đổi, bổ sung hồ sơ cũng được rút từ 15 ngày xuống 5 ngày. Với giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng, thời gian giải quyết giảm từ 30 xuống 20 ngày; thủ tục cấp giấy phép tạm nhập vàng để tái xuất cũng giảm từ 15 xuống 10 ngày.
Phương thức nộp hồ sơ được mở rộng, cho phép nộp trực tiếp, qua bưu điện hoặc trực tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp.
Để phù hợp với Nghị định 232, dự thảo cũng bãi bỏ một số quy định từng áp dụng tại Thông tư 16. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đề xuất bỏ điều kiện cấp Giấy phép nhập khẩu vàng nguyên liệu cho các đối tượng như doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức, doanh nghiệp FDI , doanh nghiệp gia công cho nước ngoài hoặc đầu tư khai thác vàng ở nước ngoài.
Một số thành phần hồ sơ bị đánh giá không còn cần thiết cũng được loại bỏ, chẳng hạn “bản kế hoạch sản xuất, kinh doanh” đối với doanh nghiệp FDI xin nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Để tăng cường giám sát, dự thảo bổ sung hẳn một chương mới về kết nối và cung cấp thông tin. Theo đó, mọi doanh nghiệp và tổ chức tín dụng được cấp phép phải kết nối hệ thống dữ liệu điện tử với Ngân hàng Nhà nước, cung cấp thông tin kịp thời, chính xác và liên tục.
Các thông tin bao gồm căn cước cá nhân, mã số thuế doanh nghiệp, khối lượng và giá trị giao dịch vàng miếng; thông tin về nguyên liệu đầu vào, sản phẩm đầu ra và hoạt động xuất nhập khẩu vàng. Toàn bộ dữ liệu này phải được lưu trữ tối thiểu 10 năm.
Dự thảo thông tư đang được lấy ý kiến rộng rãi từ các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp, trước khi Ngân hàng Nhà nước hoàn thiện để ban hành chính thức trong thời gian tới.
