Nỗi lo chồng chất
Nhiều năm nay, xã Toàn Lưu được biết đến là "thủ phủ" trồng đào phai ở tỉnh Hà Tĩnh. Địa phương này hiện có khoảng hơn 600 hộ dân trồng đào trên diện tích khoảng 108 ha. Cây đào trở thành cây trồng chủ lực, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo bền vững.

Cây đào bị chết hàng loạt do ảnh hưởng của bão lũ
ẢNH: PHẠM ĐỨC
Ngay từ đầu năm, chủ các vườn đào đã tất bật chăm sóc cho lứa cây từ 2 - 5 năm tuổi để bán ra thị trường vào dịp Tết Nguyên đán 2026. Tuy nhiên, việc Hà Tĩnh liên tiếp hứng chịu 2 cơn bão mạnh là số 5 và số 10 trong tháng 8 và tháng 9 đã gây ra nhiều thiệt hại cho người dân, trong đó, nhiều gốc đào cũng không thể đứng vững.
Ra thăm vườn đào sau bão, các hộ dân ở xã Toàn Lưu phát hiện nhiều cây bị bật gốc, gãy đổ. Khi người dân khắc phục thì lại gặp mưa lớn kéo dài làm ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc, phục hồi cây. Đến nay, khi tết đã cận kề, nhiều chủ vườn đào lại thấp thỏm lo âu vì cây đào bị chết khô hàng loạt.
Ngoài thiệt hại về số lượng cây, người dân trồng đào phai còn phải đối mặt với nỗi lo về chất lượng hoa của những cây còn sót lại.
Ông Trần Hựu (69 tuổi, ngụ tại thôn 3, xã Toàn Lưu) cho biết, năm nay thời tiết có nhiều dị thường, không chỉ mưa nhiều mà những cơn bão khi đổ bộ đất liền đều có cường độ rất mạnh. Một năm với thiên tai khắc nghiệt đã gây ảnh hưởng vườn trồng khoảng 100 gốc đào phai của gia đình ông.
"Bão lũ xảy ra liên tiếp trong năm nay khiến vườn đào của gia đình tôi khô héo, chết mất gần một nửa diện tích và số cây chết chưa có dấu dừng lại. Từ nay đến tết chỉ còn khoảng hơn 2 tháng nên tôi vô cùng lo lắng. Hiện ngoài những cây bị chết khô thì nhiều cây còn lại cũng đang có hiện tượng trổ hoa sớm", ông Hựu ngao ngán nói.

Ông Hựu bên vườn đào khô héo của gia đình
ẢNH: PHẠM ĐỨC
Gắn bó với nghề trồng cây đào phai suốt gần 20 năm, nhưng đây là năm đầu tiên ông Hựu chứng kiến vườn đào bị khô héo, chết nhiều chỉ vì do mưa bão. Cuộc sống của hai vợ chồng ông chỉ trông vào vườn đào phai này nhưng lại bị thiên tai tàn phá, công sức chăm sóc coi như mất trắng.
Tương tự, gia đình ông Bùi Công Phượng (56 tuổi) cũng có hơn 700 gốc đào phai 3 năm tuổi trồng trên diện tích gần 1 ha ở khu vực đồi thoải tại xã Toàn Lưu. Cũng do ảnh hưởng của thời tiết mà gần 500 gốc bị thối rễ, chết khô.
"Khoảng 500 gốc đào của gia đình tôi bị chết, thiệt hại ước tính hàng trăm triệu đồng. Vợ chồng tôi đang dốc sức chăm sóc cho số cây còn lại, hy vọng kịp bán trong dịp tết năm nay để vớt vát lại chút vốn liếng", ông Phượng ngậm ngùi.
Gần như mất trắng
Không chỉ 2 chủ vườn nêu trên mà hàng trăm hộ dân trồng đào phai ở xã Toàn Lưu cũng chung cảnh ngộ. Nhiều vườn đào 3 - 5 năm tuổi, nhóm cây đang cho giá trị kinh tế cao và được chuẩn bị để xuất bán dịp tết đã bị khô héo hoàn toàn.

Nhiều hộ dân ở Toàn Lưu đứng trước nỗi lo mất tết vì vốn liếng dồn hết vào vườn đào
ẢNH: PHẠM ĐỨC
Ông Trần Bá Hoành, Phó chủ tịch UBND xã Toàn Lưu, cho hay đợt bão lũ liên tiếp xảy ra vào nửa cuối năm nay đã gây thiệt hại nặng nề cho các chủ trồng cây đào phai tại địa phương. Sau bão, hàng nghìn cây đào bị bật gốc, gãy đổ, chiếm khoảng 50% diện tích.
"Thời gian qua, người dân đã có nhiều biện pháp chăm sóc, khắc phục cứu cây nhưng kém hiệu quả. Hiện nay, số lượng cây đào bị chết đang lan rộng, khiến người dân gần như mất trắng vụ hoa", ông Hoành chia sẻ.
Theo ông Hoành, đào phai là cây trồng chủ lực, giúp các chủ vườn đem về nguồn thu trên dưới 10 tỉ đồng mỗi năm. Năm nay thiệt hại do bão và mưa lũ quá nặng nề nên số lượng dự kiến bán ra thị trường dịp tết sẽ giảm sút, đồng nghĩa với việc người trồng bị thất thu.




