Những lúc thời tiết quá nóng hay quá lạnh, hoặc khi giá điện có sự điều chỉnh, hóa đơn tiền điện thường trở thành mối lo đối với không ít gia đình. Tình trạng tiền điện tăng vọt khiến nhiều người băn khoăn về mức độ tiêu thụ điện thực tế của các thiết bị trong nhà và tìm cách kiểm soát hiệu quả hơn.
Một trong những giải pháp được nhiều người nghĩ đến là lắp công tơ phụ (sub-meter) trong nhà. Thông qua việc đo lường lượng điện năng tiêu thụ của từng khu vực hoặc từng nhóm thiết bị, họ hy vọng xác định được "thủ phạm" gây tốn điện và điều chỉnh hành vi sử dụng. Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra, liệu việc lắp công tơ phụ trong nhà có hợp pháp hay không và có những quy định nào liên quan đến thiết bị này?
Công tơ phụ là gì?
Để hiểu rõ về tính hợp pháp, trước hết chúng ta cần biết công tơ phụ là gì. Đó là thiết bị đo lường điện năng tiêu thụ tương tự công tơ chính (main meter) do đơn vị điện lực lắp đặt, nhưng nó được lắp bên trong hệ thống điện nội bộ của một hộ gia đình hoặc tòa nhà. Chức năng chính của công tơ phụ gồm:
Lắp công tơ phụ trong nhà có hợp pháp? (Ảnh: Intellimeter)
- Đo lường nội bộ: Ghi nhận lượng điện năng tiêu thụ của một phần cụ thể trong hệ thống điện của bạn, ví dụ như điện dùng cho một tầng, một phòng trọ, một cụm thiết bị, hoặc thậm chí là một thiết bị điện riêng lẻ.
- Quản lý tiêu thụ: Giúp người dùng theo dõi và kiểm soát chi phí điện phát sinh từ các khu vực hoặc thiết bị cụ thể.
Công tơ phụ không được EVN (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) hay các đơn vị điện lực chính thức khác công nhận để tính toán hóa đơn tiền điện với khách hàng cuối cùng. Mọi giao dịch và tính toán điện năng tiêu thụ chính thức đều dựa trên chỉ số của công tơ chính.
Tính hợp pháp của việc lắp công tơ phụ
Lắp công tơ phụ trong nhà có hợp pháp không? Để trả lời, cần phân tích kỹ lưỡng dựa trên mục đích sử dụng và các quy định về công tơ điện tại Việt Nam.
Lắp công tơ phụ cho mục đích quản lý nội bộ là hợp pháp
Việc một hộ gia đình hoặc chủ nhà trọ tự nguyện lắp công tơ phụ để theo dõi, quản lý mức tiêu thụ điện của từng phòng, từng khu vực trong khuôn viên của mình (ví dụ để phân chia chi phí điện giữa các thành viên, hoặc giữa chủ nhà và người thuê trọ) là hoàn toàn hợp pháp và không bị cấm.
Đây được xem là một công cụ giúp người sử dụng điện tự quản lý và tiết kiệm điện năng, không ảnh hưởng đến quyền lợi của bên cung cấp điện (EVN).
Tuy nhiên, cần lưu ý, các chỉ số từ công tơ phụ này không có giá trị pháp lý để làm căn cứ tranh chấp hay yêu cầu EVN điều chỉnh hóa đơn tiền điện. Hóa đơn cuối cùng vẫn dựa trên công tơ chính.
Lắp công tơ phụ thay thế hoặc can thiệp vào công tơ chính là bất hợp pháp
Tuyệt đối không được phép tự ý tháo dỡ, di chuyển, thay thế, sửa chữa, hoặc can thiệp vào công tơ chính do EVN lắp đặt. Mọi hành vi này đều bị xem là vi phạm pháp luật về điện lực.
Việc lắp công tơ phụ với ý định thay thế công tơ chính để EVN tính tiền hoặc can thiệp vào chỉ số của công tơ chính là hành vi gian lận điện và sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Chỉ có EVN hoặc các đơn vị được EVN ủy quyền mới có quyền lắp đặt, kiểm định và bảo trì công tơ điện chính để tính toán mức tiêu thụ điện và thu tiền điện.
Chỉ có EVN hoặc các đơn vị được EVN ủy quyền mới có quyền lắp đặt, kiểm định và bảo trì công tơ điện chính để tính toán mức tiêu thụ điện và thu tiền điện.
Tóm lại, lắp công tơ phụ trong nhà có hợp pháp hay không phụ thuộc vào mục đích. Để tự quản lý là hợp pháp, để thay thế hoặc gian lận công tơ chính là bất hợp pháp.
Lợi ích của công tơ phụ khi sử dụng đúng cách
Mặc dù không có giá trị pháp lý với EVN, công tơ phụ vẫn mang lại nhiều lợi ích đáng kể khi được sử dụng đúng mục đích quản lý nội bộ.
- Kiểm soát chi phí hiệu quả: Giúp bạn biết chính xác khu vực nào hoặc thiết bị nào đang tiêu thụ nhiều điện nhất, từ đó có kế hoạch điều chỉnh và sử dụng hợp lý hơn.
- Nâng cao ý thức tiết kiệm điện: Khi có thể nhìn thấy mức tiêu thụ của riêng mình, các thành viên trong gia đình hoặc người thuê trọ sẽ có ý thức hơn trong việc sử dụng điện.
- Phân chia chi phí công bằng: Đặc biệt hữu ích cho nhà trọ hoặc nhà có nhiều hộ gia đình dùng chung công tơ chính, giúp phân chia chi phí điện một cách minh bạch và công bằng hơn.
- Phát hiện thiết bị tiêu tốn điện bất thường: Nếu một công tơ phụ báo chỉ số tăng đột biến, bạn có thể dễ dàng nhận ra và kiểm tra thiết bị trong khu vực đó xem có hoạt động bất thường hoặc bị hỏng hóc hay không.
Những lưu ý khi lắp đặt và sử dụng công tơ phụ
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, khi quyết định lắp công tơ phụ, bạn cần lưu ý những điều sau.
- Chọn mua công tơ chất lượng: Ưu tiên các loại công tơ phụ có nguồn gốc rõ ràng, đã được kiểm định về độ chính xác (dù chỉ là kiểm định nội bộ). Các công tơ quá rẻ tiền hoặc không có thương hiệu có thể cho chỉ số sai lệch lớn.
- Lắp đặt bởi thợ điện chuyên nghiệp: Việc lắp đặt công tơ phụ đòi hỏi kiến thức về điện để đảm bảo an toàn, tránh chập điện, rò điện hoặc các nguy hiểm khác.
- Thỏa thuận rõ ràng: Nếu sử dụng công tơ phụ để tính tiền điện với người thuê trọ, cần có thỏa thuận rõ ràng, minh bạch về giá điện và cách tính toán ngay từ đầu để tránh tranh chấp. Giá điện bán cho người thuê trọ phải tuân thủ quy định của Bộ Công Thương.
- Kiểm tra và so sánh định kỳ: Thường xuyên so sánh tổng chỉ số của các công tơ phụ với chỉ số công tơ chính để phát hiện sự sai lệch nếu có.
Việc lắp công tơ phụ trong nhà là hợp pháp cho mục đích quản lý và kiểm soát tiêu thụ điện nội bộ. Tuy nhiên, nó không thể thay thế công tơ chính của EVN và không có giá trị pháp lý trong việc tính toán hóa đơn tiền điện chính thức.
Để đối phó với tình trạng tiền điện tăng nhanh, công tơ phụ là một công cụ hữu ích giúp bạn quản lý tốt hơn. Tuy nhiên, hãy luôn ưu tiên các cách tiết kiệm điện chủ động như sử dụng thiết bị tiết kiệm năng lượng, điều chỉnh thói quen sinh hoạt và đảm bảo an toàn điện trong mọi trường hợp.
Việc nên làm sau khi tắt điều hòa để tiết kiệm tiền điện 0
5 thiết bị cần rút phích cắm khi không sử dụng kẻo tiền điện tăng vọt 0
Tiếc tiền điện không chịu bật điều hòa, người đàn ông bất tỉnh vì nóng 0
