Trong đời sống thường ngày, không khó để bắt gặp những câu nói quen tai như: “Shipper tới rồi”, “Đợi shipper chút nha” hay “Chưa tìm được shipper”... Từ chợ online đến ứng dụng đặt đồ ăn, từ “shipper” gần như đã trở thành một phần không thể thiếu trong giao tiếp hàng ngày của người Việt. Thế nhưng, điều thú vị là theo nhiều chuyên gia phân tích, “shipper” lại không phải là một từ tiếng Anh đúng nghĩa như nhiều người vẫn tưởng.
Theo cách giải thích từ các tài liệu ngôn ngữ học và từ điển Cambridge, “ship” vốn là một danh từ chỉ những con thuyền lớn, tàu biển. Khi được dùng như động từ, “ship” mang nghĩa gửi hoặc chuyên chở hàng hóa, con người bằng đường biển, hoặc vận chuyển với số lượng lớn trên những quãng đường xa, thường là giữa các khu vực hoặc quốc gia.
Nói cách khác, bản chất của “ship” gắn liền với vận tải quy mô lớn, đặc biệt là vận tải đường biển, chứ không phải việc giao một ly trà sữa hay một hộp cơm trong bán kính vài kilomet.
Từ "ship" dùng với vai trò là động từ. (Ảnh: Chụp màn hình)
Trong tiếng Anh, những người làm công việc giao nhận được phân biệt khá rõ ràng. Người đưa thư theo nghĩa truyền thống được gọi là “postman”, gắn với hệ thống bưu điện. Còn người trực tiếp giao bưu kiện, thư từ hay hàng hóa đến nhà riêng, công ty, cửa hàng… thường được gọi là “deliverer” - một danh từ được tạo ra bằng cách thêm đuôi “-er” vào động từ “deliver”, mang nghĩa “người thực hiện hành động giao”.
Theo nhiều chuyên gia, việc người Việt sử dụng từ “shipper” để chỉ người giao hàng là một cách dùng sai về mặt ngôn ngữ. Nguyên nhân một phần đến từ việc từ “deliverer” khá dài, khó phát âm và không thuận miệng trong giao tiếp hàng ngày. Từ đó, “shipper” được sử dụng như một cách gọi ngắn gọn, dễ nhớ, phù hợp với bối cảnh thực tế. Tuy nhiên, trong các quốc gia sử dụng tiếng Anh, “shipper” gần như không mang ý nghĩa “người giao hàng” như cách hiểu ở Việt Nam.
Tương tự, cụm từ “free ship” cũng được xem là không đúng về mặt ngữ pháp. Thay vì nói “free ship”, cách diễn đạt chính xác trong tiếng Anh sẽ là “free delivery” hoặc “free shipping”, ví dụ như: “This restaurant offers free delivery within the city”. Việc rút gọn thành “free ship” chỉ là thói quen giao tiếp nội bộ, không phải cách dùng chuẩn.
Một điểm thú vị khác là trong bối cảnh hiện đại, từ “shipper” đôi khi vẫn xuất hiện trong tiếng Anh, nhưng với những sắc thái rất khác. Trong lĩnh vực thương mại và logistics, “shipper” có thể được dùng để chỉ cá nhân hoặc tổ chức gửi hàng, tham gia vào chuỗi cung ứng. Ngoài ra, trong văn hóa đại chúng, “shipper” còn mang một nghĩa hoàn toàn khác, đó là chỉ những người hâm mộ mong muốn, ủng hộ một cặp đôi tình cảm trong phim ảnh, truyện tranh hay các tác phẩm hư cấu.
Không có từ "shipper" trong tiếng Anh chuẩn đâu nhé. (Ảnh minh họa: INT)
Dù vậy, theo nhiều chuyên gia phân tích, “shipper” hầu như không xuất hiện trong các ngữ cảnh học thuật, văn viết chính thống hay các bài thi chuẩn hóa như IELTS. Từ này chủ yếu tồn tại trong giao tiếp đời thường, các cuộc trò chuyện về thương mại điện tử, vận tải, hoặc như một dạng tiếng lóng, tiếng mượn được sử dụng phổ biến ở một số quốc gia Đông Nam Á.
Nói cách khác, “shipper” là một ví dụ điển hình cho việc ngôn ngữ luôn biến đổi theo đời sống. Dù không đúng về mặt chuẩn mực tiếng Anh, từ này vẫn tồn tại vì sự tiện lợi và quen thuộc. Nhưng nếu đặt trong các ngữ cảnh trang trọng, học thuật hay quốc tế, việc hiểu đúng và dùng đúng những khái niệm như “deliverer”, “delivery” hay “shipping” vẫn là điều cần thiết.
