TP.HCM tái khởi động đấu giá đất

TP.HCM đấu giá 7 khu đất "vàng"

Cụ thể, dự kiến đầu năm 2026, TP.HCM sẽ khởi động lại đấu giá 7 lô đất mới tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Danh mục các khu đất được đưa ra đấu giá gồm lô 3 - 8, 3 - 9, 3 - 12 (Khu chức năng số 3); lô 7 - 1, 7 - 17 (Khu chức năng số 7); lô 1 - 12 (Khu chức năng số 1) và lô 4 - 21 (Khu chức năng số 4). Các lô đất trên đều đã hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, cơ bản hoàn tất bồi thường, giải phóng mặt bằng. Đáng chú ý, 3 lô 3 - 8, 3 - 9 và 3 - 12 từng được đấu giá thành công vào cuối năm 2021, nhưng doanh nghiệp (DN) trúng đấu giá không thực hiện nghĩa vụ tài chính đúng hạn và đã xin bỏ cọc.

ẢNH: ĐÌNH SƠN

Ngoài kế hoạch đấu giá 7 lô đất trên, UBND TP.HCM cũng giao lãnh đạo P.An Khánh cùng Ban quản lý phát triển đô thị thành phố đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng với lô 1 - 20, đồng thời hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật với lô 3 - 17 (Khu chức năng số 3) và lô 5 - 3 (Khu chức năng số 5), làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo.

Không chỉ vậy, sau 4 lần đấu giá không thành, dự kiến vào tháng 3.2026, 3.790 căn hộ tái định cư tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm sẽ đem ra đấu giá lần thứ 5. Tín hiệu vui là đến nay đã có nhiều DN đăng ký tham gia. Có thể kể đến như Công ty CP bất động sản (BĐS) Sơn Kim (Sơn Kim Land) đã nộp hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá toàn bộ 3.790 căn hộ trên và đưa ra phương án khai thác, phát triển dự án. Hay liên danh Công ty CP Tập đoàn Sunshine - Công ty CP Đầu tư DIA cũng nộp hồ sơ; Công ty CP Địa ốc Bcons... cũng đã có văn bản gửi đến UBND TP.HCM bày tỏ quan tâm đến kế hoạch đấu giá dự án tái định cư nói trên.

Theo chuyên gia BĐS Trần Khánh Quang, TP.HCM hiện có hàng trăm khu đất công, đất xen cài, đất thuộc sở hữu nhà nước nhưng chưa được khai thác đúng tiềm năng. Nhiều khu nằm tại vị trí đắc địa, khu vực trung tâm, diện tích lớn, nhưng bị bỏ hoang hoặc cho thuê tạm thời với hiệu quả rất thấp; trong khi đó nhu cầu vốn cho hạ tầng, giao thông, chỉnh trang đô thị của TP lại rất lớn. Việc đấu giá đất bị đình trệ suốt thời gian dài khiến TP.HCM mất đi cơ hội huy động hàng chục ngàn tỉ đồng cho đầu tư công, chuyển đổi số, chiến lược nhà ở xã hội và hàng loạt chương trình trọng điểm. Điển hình như hai khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn và 2 - 4 - 6 Hai Bà Trưng (Q.1 cũ), TP đã thu hồi và giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất TP.HCM quản lý. Sau một thời gian dài bỏ hoang, thay vì đem đấu giá lựa chọn nhà đầu tư, đến nay TP lại đem cho thuê làm nhà hàng.

Thực tế, sau phiên đấu giá đất ở Thủ Thiêm với mức giá đấu gây chấn động năm 2021, TP.HCM rất thận trọng bởi lo ngại xảy ra tình trạng "thổi giá - bỏ cọc". Để hạn chế việc này, TP đã siết chặt hồ sơ pháp lý, tiêu chí năng lực, đánh giá tài chính DN… nhưng vô tình khiến quy trình đấu giá kéo dài, thậm chí "đóng băng". "Thận trọng là cần thiết, nhưng nếu quá lo lắng sẽ đánh mất chính cơ hội phát triển", ông Trần Khánh Quang nhấn mạnh và cho rằng khởi động lại việc đấu giá là cần thiết.

Vẫn còn quá ít so với nhu cầu và tiềm năng

TP.HCM là nơi có quỹ đất công lớn, nằm ở vị trí đắc địa, có thể tạo nguồn thu rất lớn cho ngân sách nên TS Trần Việt Anh, Phó hiệu trưởng phụ trách Trường ĐH Hùng Vương TP.HCM, nhận xét việc chậm đấu giá kéo dài nhiều năm khiến nguồn thu ngân sách bị hụt đáng kể. Không chỉ vậy, các khu đất vàng bị bỏ hoang, xuống cấp, gây lãng phí xã hội; điển hình như nhiều khu đất ở trung tâm Q.1, Q.4 (cũ), Thủ Thiêm… Trong bối cảnh khó khăn thu - chi, đất là nguồn lực quan trọng mà TP không nên "để nằm im". Lâu nay, các TP trên thế giới cũng xem đất công là nguồn lực để tái thiết đô thị như Tokyo, Seoul, Singapore, Thượng Hải…

Theo TS Trần Việt Anh, việc tái khởi động đấu giá 7 lô đất sắp tới cho thấy TP.HCM đang có chuyển động tích cực. Tuy nhiên, để thực sự tạo bước đột phá, cần triển khai đấu giá đất như một trụ cột trong chiến lược tài chính đô thị. Bởi trong bối cảnh TP.HCM cần nguồn thu lớn để đầu tư các tuyến metro, đường vành đai, hạ tầng thoát nước, trường học, bệnh viện, nhà ở xã hội… thì đấu giá đất, nếu thực hiện bài bản có thể trở thành đòn bẩy quan trọng nhất để đưa nguồn lực đất đai vào vận hành.

"TP.HCM nên đẩy mạnh đấu giá đất, nhưng phải đi đôi với cải cách thủ tục, minh bạch thông tin và kiểm soát chặt chẽ năng lực của nhà đầu tư. Áp dụng tiêu chí tài chính như Singapore khi phải chứng minh vốn chủ sở hữu, báo cáo tài chính 3 năm, dòng tiền thực; loại bỏ nhà đầu tư "tay không bắt giặc", tránh thổi giá. Nếu làm tốt, TP không chỉ khai thác hiệu quả quỹ đất công khổng lồ đang bị lãng phí, mà còn tạo thêm nguồn lực mạnh mẽ để bứt phá phát triển trong giai đoạn mới. Đấu giá đất không phải là cuộc chạy đua giá cao, mà phải là quá trình chọn đúng nhà đầu tư và tạo ra giá trị đô thị lâu dài", TS Trần Việt Anh cho hay.

"Cú sốc" đấu giá đất ở Thủ Thiêm với ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, không thể là lý do kéo dài sự trì trệ mà TP cần nối lại và đẩy mạnh đấu giá đất để tránh lãng phí nguồn lực công. Không thể để đất công nằm bất động trong khi TP thiếu nguồn thu và người dân thiếu nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội; bởi đất là nguồn lực vô cùng quan trọng, trong khi ngân sách TP cần vốn để đầu tư hạ tầng, nếu để quỹ đất công nằm bất động thì đó là sự lãng phí rất lớn.

"Thận trọng là cần thiết, nhưng nếu quá thận trọng sẽ làm chậm nhịp phát triển đô thị và giảm cơ hội huy động vốn cho TP khi các địa phương khác trong cả nước thời gian qua đã tổ chức nhiều phiên đấu giá đất thành công, tạo nguồn thu đáng kể cho ngân sách. Để đấu giá đất thành công, TP cần siết điều kiện năng lực tài chính của DN tham gia đấu giá, tránh tình trạng thổi giá - bỏ cọc. Muốn đấu giá hiệu quả thì nhà đầu tư phải thực chất, pháp lý phải rõ và quy trình phải minh bạch", ông Châu lưu ý.

Ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh, việc chuẩn bị đấu giá 7 lô đất mới là tín hiệu tích cực nhưng còn quá ít so với nhu cầu và tiềm năng. Đây là thời điểm TP.HCM phải tái khởi động mạnh mẽ. TP.HCM cần một kế hoạch tổng thể để đấu giá đất công, từng năm phải có chỉ tiêu rõ ràng. Chỉ khi đưa đất vào sử dụng thì quỹ đất mới phát huy giá trị, mới tạo được nguồn lực cho TP phát triển.