Hiện tượng này khiến nhiều bậc phụ huynh bất ngờ và tự hỏi: "Tại sao con mình thì khóc lặng người, còn có bé lại thoải mái đến thế?".
Câu trả lời nằm ở môi trường gia đình. Dưới đây là 4 kiểu gia đình thường nuôi dưỡng nên những đứa trẻ tự tin, độc lập và sẵn sàng rời vòng tay cha mẹ ngay từ những bước đi đầu tiên trong hành trình học tập.
1. Gia đình dạy con sự tự lập từ sớm
Một trong những lý do phổ biến khiến trẻ khóc khi đến lớp là vì quá phụ thuộc vào cha mẹ. Trong khi đó, những đứa trẻ được dạy kỹ năng tự lập ngay từ nhỏ lại dễ dàng thích nghi với môi trường mới.
Tại những gia đình này, con được khuyến khích tự làm những việc nhỏ như mặc quần áo, xếp đồ chơi, ăn uống đúng giờ, tự đi vệ sinh hoặc tự dọn đồ cá nhân. Quan trọng hơn, cha mẹ không làm thay, không nuông chiều quá mức, mà tạo điều kiện cho con tự trải nghiệm, tự trưởng thành.
Việc trẻ đã quen với việc "tự lo cho bản thân" giúp chúng cảm thấy không quá hoảng sợ khi không có bố mẹ bên cạnh. Ngược lại, chúng còn thấy hào hứng vì được tự mình khám phá một không gian mới.
2. Gia đình thường xuyên chuẩn bị tâm lý cho con
Không đợi đến ngày nhập học mới nói chuyện, những bậc phụ huynh này đã bắt đầu xây dựng tâm lý tích cực cho con từ rất sớm.
Họ thường xuyên kể cho con nghe về trường học, thầy cô, bạn bè, lớp học… bằng những câu chuyện vui nhộn và gần gũi. Một số cha mẹ còn dắt con đi thăm trường trước ngày nhập học, hoặc đóng vai "giáo viên - học sinh" tại nhà để con làm quen trước.
Chính sự chuẩn bị này khiến trẻ không cảm thấy bị "ném vào một thế giới xa lạ" mà thấy quen thuộc, hứng thú và có cảm giác được kiểm soát tình huống, điều rất quan trọng với tâm lý của trẻ mầm non.
3. Gia đình luôn lắng nghe và tôn trọng cảm xúc của trẻ
EQ, chỉ số trí tuệ cảm xúc đóng vai trò rất lớn trong khả năng điều tiết tâm lý của trẻ trong các tình huống mới. Và EQ không thể có nếu cha mẹ không biết lắng nghe cảm xúc của con.
Ở những gia đình này, con không bị quát khi sợ hãi, không bị chê cười khi khóc nhè, và không bị thúc ép phải mạnh mẽ ngay lập tức. Thay vào đó, cha mẹ giúp con nhận diện cảm xúc, gọi tên nỗi buồn, sự sợ hãi, và đồng hành để con học cách kiểm soát chúng một cách lành mạnh.
Trẻ được thấu hiểu cảm xúc từ nhỏ sẽ học được cách bình tĩnh hơn khi gặp hoàn cảnh mới, và quan trọng là tin tưởng rằng cha mẹ luôn đồng hành cùng mình, dù không còn đứng cạnh nữa.
4. Gia đình không "quá lo" thay con
Đây là điều tưởng nhỏ nhưng lại ảnh hưởng lớn. Không ít cha mẹ vì quá lo lắng cho con nên vô tình truyền luôn sự bất an đó sang con. Từ việc chuẩn bị đồ dùng học tập "quá mức", cho đến những câu dặn dò quá chi tiết như: Con đừng nghịch nhé, Có gì phải báo cô ngay, Đừng chạy nhảy nhiều kẻo ngã...
Những lời dặn dò kiểu đó, tuy xuất phát từ tình yêu thương, nhưng lại khiến trẻ cảm thấy: Đi học là điều nguy hiểm, mình cần phải sợ!.
Ngược lại, những cha mẹ biết buông nhẹ, trao quyền cho con và thể hiện sự tin tưởng thường tạo ra một nguồn năng lượng tích cực cho trẻ. Điều đó giúp trẻ cảm thấy: À, bố mẹ tin mình làm được mà!.
Mỗi đứa trẻ đều có nhịp phát triển khác nhau, nên việc con khóc trong ngày đầu tiên đi học không có nghĩa là con yếu đuối hay không thông minh. Tuy nhiên, khi một em bé bước vào lớp học với tâm thế vui vẻ, tự tin và không sợ hãi, điều đó cho thấy rằng gia đình đã trao cho con một nền tảng cảm xúc và kỹ năng sống vững chắc.
Nuôi con là hành trình dài, và mỗi ngày trôi qua đều là một buổi học nhỏ ở nhà. Nếu cha mẹ không chờ đến sát ngày nhập học mới chuẩn bị, mà đã bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt hàng ngày, từ việc để con tự mang dép, tự chọn quần áo đến cách trò chuyện với con khi con buồn thì ngày đến lớp đầu tiên cũng chỉ là một cột mốc tự nhiên trong hành trình lớn lên của trẻ.
