Ngày 8.11, ông Lê Đồng Khởi, Chánh Thanh tra tỉnh Vĩnh Long, ký ban hành kết luận thanh tra dự án (DA) tuyến số 1, đường nội ô TP.Trà Vinh, Trà Vinh cũ (nay là P.Trà Vinh, Vĩnh Long). Đây là 1 trong nhiều công trình, DA có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí tại tỉnh Vĩnh Long được thanh tra.
Điều chỉnh dự án từ 8 làn xe xuống còn... 2 làn xe
Theo kết luận thanh tra, DA đường tuyến số 1 được triển khai thực hiện từ năm 2006 với quy mô 8 làn xe, dài 2,2 km, tổng mức đầu tư hơn 160 tỉ đồng. Nguồn vốn từ đổi đất lấy cơ sở hạ tầng sử dụng quỹ đất hai bên đường tạo vốn xây dựng công trình; trước mắt tạm ứng ngân sách tỉnh để thực hiện DA, sau đó thu hồi vốn nộp lại ngân sách.
Dự án tuyến số 1 dài 2,2 km vừa được thanh tra
Ảnh: Nam Long
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện, từ tháng 4 đến 9.2009, DA đã tạm dừng thi công để phục vụ công tác thanh tra. Sau đó, năm 2015, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Trà Vinh (cũ) thống nhất cho chủ trương lập lại dự án, với quy mô 2 làn xe trên hiện trạng phần đất đã giải phóng mặt bằng. Chuyển đổi hình thức đầu tư dự án tuyến số 1 (DA lập lại) sang hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BT. Tổng mức đầu tư hơn 142 tỉ đồng.
Theo đó, nguồn vốn từ nhà đầu tư chịu trách nhiệm góp vốn chủ sở hữu và huy động các nguồn vốn khác để thực hiện DA theo thỏa thuận tại hợp đồng DA. Sử dụng quỹ đất hai bên đường giao Nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BT.
Năm 2017, Sở GT-VT Trà Vinh (chủ đầu tư) ký hợp đồng với Doanh nghiệp tư nhân Bình An (nhà đầu tư) để thực hiện DA với giá trị hơn 88 tỉ đồng, nhà đầu tư được giao 34.420 m2 đất 2 bên mặt tiền (2,632 triệu đồng/m2) để thu hồi vốn.
Dự án có nhiều sai phạm nên diện tích đất 2 bên đường vẫn bị bỏ hoang để cỏ mọc um tùm
Ảnh: Nam Long
Đến ngày 31.12.2018, DA được điều chỉnh tăng lên hơn 96 tỉ đồng. Đồng thời điều chỉnh phương thức thu hồi vốn đầu tư và lợi nhuận của nhà đầu tư bằng tiền đấu giá khu đất trên. Ngày 27.12.2018, UBND tỉnh Trà Vinh (cũ) có công văn giao Trung tâm phát triển quỹ đất thanh toán 71 tỉ đồng cho nhà đầu tư, sau đó, công trình được đưa vào quản lý khai thác.
Chuyển cơ quan công an khi phát hiện sai phạm
Thanh Tra tỉnh Vĩnh Long xác định việc tạm ứng 71 tỉ đồng cho nhà đầu tư là không đúng quy định. Hiện tại công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư của dự án chưa thực hiện xong, hợp đồng thi công xây dựng công trình giữa chủ đầu tư với nhà đầu tư chưa thống nhất phương thức thanh toán nên chưa thể thực hiện thủ tục quyết toán công trình.
Thanh tra tỉnh Vĩnh Long cũng xác định, UBND tỉnh Trà Vinh (cũ) ban hành các quyết định phê duyệt và điều chỉnh, bổ sung phương án tái định cư và phân phối lại quỹ đất của công trình, chưa đúng theo quy định của pháp luật. Cụ thể, các hộ gia đình, cá nhân có 100 m2 đất bị thu hồi, được bồi thường theo quy định và được giao lại từ 24 - 22,5 m2 (0,8x30 m và 0,9x25 m) đất ở với 100.000 đồng/m2. Các hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu giao thêm để đủ diện tích chiều ngang 4 m là thì tính giá 1,5 triệu đồng/m2. Tổng số tiền đã thu là hơn 7,1/13,8 tỉ đồng từ năm 2009 là không đúng quy định.
Tuyến đường giữa TP.Trà Vinh cũ được đưa vào sử dụng năm 2018 nhưng đến nay 2 bên đường vẫn toàn là cỏ
Ảnh: Nam Long
Nguyên nhân là do Sở Tài chính Trà Vinh (cũ) đã tham mưu phê duyệt phương án giao đất ở vượt hạn mức, bồi thường đất nông nghiệp bằng đất ở không đúng, trái quy định pháp luật, dẫn đến hiện nay chưa có hộ dân nào được bố trí tái định cư theo phương án trên.
Thanh tra tỉnh Vĩnh Long đã xác định sai phạm của Sở GT-VT, Sở KH-ĐT và UBND tỉnh Trà Vinh (cũ) trong tham mưu triển khai lại dự án, hồ sơ kỹ thuật, lựa chọn nhà đầu tư và thanh toán 71 tỉ đồng cho nhà đầu tư...
Nhiều sai phạm chưa được khắc phục dẫn đến DA đường tuyến số 1 nằm trong danh mục các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc,chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí tại tỉnh Vĩnh Long
Ảnh: Nam Long
Từ những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu tổ chức kiểm điểm xử lý trách nhiệm đối với: ông Đỗ Văn Khê, nguyên Giám đốc Sở KH-ĐT Trà Vinh (cũ); ông Dương Văn Ni, Phó giám đốc Sở GT-VT Trà Vinh, nay là Sở Xây dựng Vĩnh Long; Chủ tịch, Phó chủ tịch và các thành viên Hội đồng bồi thường thiệt hại giải phóng mặt bằng (UBND TX.Trà Vinh cũ) và công chức, viên chức được giao thực hiện nhiệm vụ; lãnh đạo Sở Tài chính Trà Vinh (cũ).
Quá trình kiểm điểm, xử lý trách nhiệm nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm thì chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra xem xét, xử lý theo quy định.
Riêng UBND tỉnh Vĩnh Long rút kinh nghiệm trong việc cho chủ trương tạm ứng 71 tỉ đồng (năm 2018) không đúng quy định.
Kiến nghị T.Ư có văn bản hướng dẫn tỉnh giải quyết khó khăn
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DA trên, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Vĩnh Long báo cáo kiến nghị Thanh tra Chính phủ đề xuất, xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ xem xét để Bộ, ngành T.Ư có văn bản hướng dẫn tỉnh giải quyết khó khăn hoặc thống nhất cho tỉnh giải quyết theo phương án.
Cụ thể, về việc thanh toán hợp đồng BT, để giải quyết vụ việc đảm bảo lợi ích hài hòa giữa nhà nước với nhà đầu tư và không trái với quy định của pháp luật, đề xuất với nhà đầu tư chuyển đổi phương án thanh toán hợp đồng, từ phương án thanh toán bằng quỹ đất ở hai bên đường DA tuyến số 1 với diện tích là 34.420 m2, chuyển đổi sang phương án thanh toán bằng tiền, có tính chênh lệch lãi suất huy động vốn của nhà đầu tư trong quá trình thi công công trình theo thời gian trong hợp đồng.
Về phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đề xuất điều chỉnh, bổ sung nội dung của phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đã phê duyệt trước đây. Không giao đất cho người dân bị thu đất để thực hiện dự án mà thực hiện bồi thường bằng tiền đối với diện tích đất ở dự kiến giao theo phương án được duyệt. Giá đất ở để tính bồi thường được xác định bằng giá đất cụ thể theo quy định hiện hành.
