Tôi xem Sex Education vì tò mò, nhưng cuối cùng lại bị ám ảnh bởi những điều tưởng như rất nhỏ trong các gia đình. Có những chi tiết khiến tôi xem xong phải ngồi lặng một lúc để soi lại chính nhà mình, nhất là khi nhìn vào gia đình Groff, một gia đình tưởng chừng rất nề nếp nhưng lại đầy tổn thương.
Trong những mùa đầu, nhà Groff được khắc họa như minh họa điển hình cho một gia đình mất cân bằng. Mọi quyền lực tập trung vào người bố – ông Michael Groff – một người cứng nhắc, gia trưởng và luôn coi ý kiến của mình là chân lý. Người mẹ thì gần như không có tiếng nói. Từ chuyện con học gì, sống như thế nào, đến cách thể hiện cảm xúc trong nhà… tất cả đều phải theo “khuôn phép” mà ông Groff đặt ra. Sự ngột ngạt ấy khiến mỗi thành viên trong gia đình đều lầm lũi. Con trai thì thu mình, vợ chồng thì xa cách, còn ông bố thì tưởng mình đang làm đúng nhưng lại vô tình đẩy cả nhà vào bế tắc.
Xem những cảnh đó, tôi vừa khó chịu, vừa thấy… biết ơn. Bởi vì nó làm tôi nhớ đến bố mình – một hình mẫu trái ngược hoàn toàn.
Tôi sinh ra trong một gia đình không khá giả, bố mẹ đều làm công chức bình thường nhưng nhà lúc nào cũng ấm. Bây giờ nghĩ lại, tôi hiểu vì sao. Bởi vì bố tôi chưa bao giờ nghĩ mình là “người đàn ông duy nhất có quyền quyết định” trong nhà.
Michael Groff
Tôi từng chứng kiến rất nhiều gia đình hàng xóm, nơi người chồng coi chuyện chi tiêu là quyền của mình, vợ muốn làm gì cũng phải xin phép. Nhưng bố tôi thì khác. Chuyện gì bố mẹ cũng bàn: từ mua cái tủ lạnh, sửa cái mái nhà, đến chuyện tôi nên học trường nào. Tôi nhớ có lần mẹ muốn chuyển chỗ làm vì môi trường cũ quá áp lực. Bố tôi không hề bảo “Em phải ở đó, lỡ lương thấp hơn thì sao”, mà chỉ nói: “Quan trọng là em có thoải mái không. Mình sống cả đời, có phải chỉ vì tiền đâu”.
Nhìn cảnh bố mẹ cùng ngồi bàn bạc, có lúc cười, có lúc nói chuyện căng thẳng nhưng luôn tôn trọng nhau, tôi lớn lên mà khắc sâu trong đầu một điều: Trong gia đình, không ai có “quyền lực” hơn ai.
Đó là thứ mà gia đình Groff không có. Và cũng là thứ mà nhiều gia đình ngoài đời thật đang thiếu.
Hồi xem đến đoạn cậu con trai Adam Groff nghẹn ngào nói rằng cậu không biết bố có yêu cậu không, tôi thấy lòng nặng trĩu. Cái cảm giác lớn lên trong ngột ngạt, sợ hãi… có lẽ là một trong những điều đáng thương nhất của một đứa trẻ. Tôi may mắn vì chưa bao giờ phải trải qua điều đó. Nhìn lại mình, tôi thấy rõ một điều: Tôi học được cách tôn trọng phụ nữ từ chính người bố tuyệt vời ấy.
Khi tôi lớn hơn, bố tôi từng nói một câu làm tôi nhớ mãi: “Đàn ông mạnh hay không không phải ở tiếng nói to, mà ở khả năng lắng nghe”.
Có lẽ vì vậy mà khi lập gia đình, tôi chưa bao giờ nghĩ vợ tôi “phải” nghe tôi trong bất kỳ chuyện gì. Chúng tôi cũng tranh luận, cũng có lúc giận nhau, nhưng chưa bao giờ có chuyện tôi dùng lý do “đàn ông là trụ cột” để áp đặt. Tôi biết mình làm được như vậy là nhờ có tấm gương trước mắt.
Giờ tôi có con trai. Tôi không chọn cách dạy con bằng mệnh lệnh, bằng câu “Con trai thì phải thế này”. Tôi chỉ dạy con một điều đơn giản nhưng quan trọng nhất: Tôn trọng phụ nữ, tôn trọng gia đình, và đừng bao giờ nghĩ mình lớn hơn ai chỉ vì mình là con trai.
Có lần con hỏi tôi: “Sau này con có cần làm chủ gia đình không?”. Tôi chỉ cười và đáp: “Con làm chủ chính mình là được. Còn gia đình thì do mọi người cùng giữ”.
Sex Education khắc họa những góc khuất của giáo dục, của tuổi trẻ, nhưng với tôi, nó còn là lời nhắc cho các ông bố: Gia đình không phải nơi để thể hiện quyền lực. Gia đình là nơi mỗi người cần cảm thấy an toàn để được là chính mình.
Và tôi thấy mình may mắn khi được lớn lên trong một gia đình như vậy, để hôm nay tôi có thể tiếp tục trao lại điều đó cho chính con trai mình.
