Năm 2024: Báo chí và Truyền thông chạm đỉnh điểm chuẩn
Kỳ tuyển sinh đại học năm 2024 đã chứng kiến ngành Báo chí – Truyền thông tiếp tục nằm trong top những ngành có điểm chuẩn cao nhất cả nước. Tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, điểm chuẩn một số ngành dao động từ 36 đến hơn 37 điểm theo thang điểm 40. Cụ thể, ngành Quan hệ công chúng (chuyên ngành Quan hệ công chúng chuyên nghiệp) lấy tới 37,67 điểm, tương đương khoảng 9,4 điểm mỗi môn (theo tổ hợp xét tuyển D78: Ngữ văn, KHXH, tiếng Anh). Các ngành Báo chí Truyền hình, Truyền thông Marketing cũng có điểm chuẩn vượt mốc 37 điểm.
Xu hướng này không chỉ giới hạn tại Học viện Báo chí. Ngành Truyền thông quốc tế, Báo chí, Quan hệ công chúng tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) cũng ghi nhận mức điểm chuẩn cao, nhiều tổ hợp xét tuyển đạt trên 28 điểm theo thang 30.
Sức hút của ngành phần lớn đến từ sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực truyền thông kỹ thuật số, truyền thông doanh nghiệp và nội dung số. Trong thời đại mà mọi doanh nghiệp, tổ chức đều cần đến đội ngũ làm nội dung, thương hiệu và truyền thông nội bộ, ngành này trở nên hấp dẫn không chỉ với các thí sinh khối C00 truyền thống mà còn với học sinh giỏi tiếng Anh, có kỹ năng số tốt.
Sinh viên cần tỉnh táo khi chọn ngành học, không nên chọn vì thấy điểm cao, nhiều người thi,...
Dấu hiệu đảo chiều: Quy hoạch báo chí và những ảnh hưởng sâu rộng
Bước sang năm 2025, ngành Báo chí và Truyền thông được dự báo vẫn thu hút nhưng sẽ bước vào giai đoạn “giảm nhiệt” và phân hóa rõ rệt. Nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố có tính hệ thống:
- Tác động của quy hoạch báo chí
Thực hiện theo Quyết định số 362/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2025, hệ thống báo chí Việt Nam sẽ được tinh gọn, giảm mạnh số lượng cơ quan báo chí cấp bộ, ngành, tỉnh, thành phố. Việc sáp nhập, thu hẹp đầu mối đã kéo theo hàng loạt hệ lụy:
- Nhiều cơ quan báo chí đã giảm biên chế, cắt hợp đồng cộng tác viên hoặc không tuyển thêm nhân sự mới.
- Một số đơn vị tạm dừng tuyển dụng phóng viên, biên tập viên trong khi vẫn đang cắt giảm ngân sách hoạt động.
Tình trạng này khiến thị trường lao động báo chí chính thống trở nên bão hòa và khó tiếp cận hơn đối với sinh viên mới ra trường, đặc biệt nếu không được đào tạo chuyên sâu hoặc thiếu kỹ năng đa phương tiện.
Chuyển dịch từ báo chí sang truyền thông số
Thay vì theo đuổi nghề báo truyền thống (báo in, phát thanh, truyền hình), phần lớn sinh viên tốt nghiệp đang tìm hướng đi trong các lĩnh vực liên quan như:
- Truyền thông doanh nghiệp (corporate communication)
- Quan hệ công chúng (PR)
- Marketing nội dung (content marketing)
- Quản lý thương hiệu cá nhân, truyền thông mạng xã hội (social media management)
Sự chuyển dịch này đặt ra yêu cầu mới cho chương trình đào tạo và làm rõ ranh giới giữa “Báo chí” và “Truyền thông”.
Phân hóa mạnh giữa các chuyên ngành, cơ sở đào tạo
Dự báo trong năm 2025, điểm chuẩn ngành Báo chí – Truyền thông sẽ có xu hướng:
- Giảm nhẹ ở một số chuyên ngành “truyền thống” như Báo chí in, Báo phát thanh, do cơ hội nghề nghiệp bị thu hẹp.
- Ổn định hoặc tăng nhẹ với các chuyên ngành gắn liền với nền tảng số như Truyền thông đa phương tiện, Truyền thông quốc tế, Truyền thông số, PR, Digital Marketing.
Ngoài ra, chất lượng cơ sở đào tạo sẽ trở thành yếu tố phân hóa rõ nét. Các trường top đầu như Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Đại học KHXH&NV (Hà Nội và TP.HCM), Đại học Kinh tế Quốc dân (với ngành Truyền thông Marketing) vẫn duy trì sức hút với thí sinh giỏi. Trong khi đó, các trường ngoài công lập hoặc trường mới mở ngành có thể gặp khó khăn trong việc thu hút thí sinh chất lượng cao.
Thay đổi trong phương thức xét tuyển: Tín hiệu cảnh báo rõ ràng
Một diễn biến đáng chú ý là việc Học viện Báo chí và Tuyên truyền bỏ xét tuyển tổ hợp C00 (Văn – Sử – Địa) trong năm 2025. Thay vào đó, trường chuyển sang xét tuyển các tổ hợp như D01 (Toán – Văn – Anh), D78 (Văn – KHXH – Anh), nhấn mạnh hơn vào yếu tố tiếng Anh và kiến thức xã hội hiện đại. Đây là tín hiệu cho thấy ngành đang tái cấu trúc để phù hợp với thực tiễn nghề nghiệp, không còn phù hợp với mô hình “truyền thống” gắn với khối C như trước kia.
Theo chia sẻ của đại diện Học viện với báo chí, việc này phản ánh đúng yêu cầu chuyển đổi số và năng lực hội nhập của ngành nghề trong tương lai.
Kết luận: Đừng chọn vì điểm cao – hãy chọn vì định hướng đúng
Việc ngành Báo chí – Truyền thông từng có điểm chuẩn rất cao trong năm 2024 không có nghĩa là ngành này sẽ luôn “hot”. Năm 2025 có thể sẽ là bước ngoặt lớn, với nhiều thay đổi về cơ hội nghề nghiệp, phương thức tuyển sinh, và định hướng đào tạo.
Thí sinh nên:
- Tìm hiểu kỹ từng chuyên ngành trong nhóm ngành Báo chí – Truyền thông.
- Đánh giá năng lực bản thân: có thực sự phù hợp với môi trường làm việc năng động, áp lực và đòi hỏi sáng tạo liên tục hay không?
- Ưu tiên những trường có định hướng đào tạo hiện đại, sát thực tế nghề nghiệp.
- Trang bị kỹ năng công nghệ, tư duy số và khả năng thích nghi nhanh để cạnh tranh trong thị trường lao động mới.
