Một số loại rau thuỷ sinh như: rau cải xoong, rau cần,... thường phát triển dưới nước. Con người khi ăn phải các loại rau thuỷ sinh này dễ nhiễm sán lá ruột. Ở Việt Nam, bệnh sán lá ruột chủ yếu phát hiện ở lợn, những vùng có nhiều hồ ao, cây thủy sinh làm thức ăn cho người và gia súc sẽ dễ bị nhiễm bệnh. Các loại rau dễ trở thành "ổ sán", mọi người cần lưu ý là:
Rau cải xoong
Rau cải xoong có thể là ổ chứa giun sán nếu ở trong môi trường nước bị ô nhiễm nặng.
Theo nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), cải xoong mang lại giá trị dinh dưỡng rất lớn cho sức khỏe, được các nhà khoa học đánh giá số điểm 100 về giá trị dinh dưỡng.
Tuy nhiên, rau cải xoong, vốn ưa môi trường nước, thường được trồng ở những vùng đầm lầy, ao hồ. Chính điều kiện sống này khiến chúng dễ bị nhiễm các loại ký sinh trùng có trong nguồn nước ô nhiễm, đặc biệt là sán lá gan lớn. Nếu không được chế biến kỹ, những ký sinh trùng này có thể xâm nhập vào cơ thể người khi ăn, gây ra nhiều bệnh nguy hiểm.
Vì vậy, khi chế biến, cần phải rửa rau thật kỹ và ngâm nước muối khoảng 30 phút.
Nếu ăn sống, chỉ nên ăn rau cải xoong tự trồng trên cạn. Những người bị bệnh cường giáp không nên ăn cải xoong do có chứa lượng iốt cao.
Rau cần
Bác sĩ Lê Văn Thiệu - Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư - từng chia sẻ với Kinh tế & Đô thị, rau cần thường bị nhiễm ấu trùng sán lá gan lớn và nhiều loại giun sán khác. Khi ăn sống rau cần có nhiễm ấu trùng sán, nguy cơ mắc bệnh rất cao.
Trong môi trường tự nhiên, ấu trùng đuôi và nang trùng sán lá gan lớn có thể bám vào rau thủy sinh. Do đó, người dân thường xuyên ăn các loại rau thủy sinh chưa nấu chín kỹ như rau cần, rau ngổ, rau muống nước, ngó sen hay ăn ốc chưa nấu chín kỹ có thể khiến đưa sán lá gan lớn vào người.
"Nếu ăn rau cần chưa nấu chín nhiễm sán, thông qua đường tiêu hóa, ấu trùng sán lá gan lớn vào dạ dày, xuống tá tràng, tự tách vỏ và xuyên qua thành tá tràng vào khoang phúc mạc đến gan, đục thủng bao gan và xâm nhập vào nhu mô gan gây tổn thương gan. Sán lá gan lớn ký sinh chủ yếu ở mô gan nhưng trong giai đoạn xâm nhập, sán có thể di chuyển lạc chỗ và gây tổn thương ở các cơ quan khác như thành ruột, thành dạ dày, thành bụng" - bác sĩ Thiệu lý giải.
Theo chuyên gia, sau giai đoạn xâm nhập vào nhu mô gan 2 - 3 tháng, sán xâm nhập vào đường mật, trưởng thành và đẻ trứng. Tại đây, sán trưởng thành có thể ký sinh và gây bệnh trong nhiều năm (có thể tới 10 năm) nếu không được phát hiện và điều trị.
Tại đường mật, sán có thể gây tổn thương biểu mô đường mật, tắc mật, viêm và xơ hóa đường mật thứ phát, thậm chí có thể gây ung thư biểu mô đường mật.
Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, số lượng các ca nhiễm giun sán, ký sinh trùng có xu hướng giảm so với trước đây nhờ vào việc hạn chế sử dụng mô hình canh tác vườn ao chuồng nhưng mức độ nghiêm trọng của các ca bệnh vẫn ở mức đáng báo động.
Rau cần gồm có hai loại: Rau cần cạn trồng ở ruộng và rau cần nước được trồng ở các ao, vùng nước nông. Loại cần trồng dưới nước thường chứa nhiều giun sán hơn loại cần trồng trên cạn. Trước khi ăn, bạn phải rửa rau thật sạch, ngâm với nước muối và nấu chín kỹ.
Gợi ý cách tẩy giun bằng thực phẩm quen thuộc
Quả đu đủ trị giun sán
Với một nguồn dồi dào các chất chống oxy hóa và các vitamin, khoáng chất khác nhau, đu đủ có tác dụng tích cực đối với sức khỏe của trẻ.
Để điều trị giun kim, bạn có thể cho bé ăn đu đủ chín vào buổi sáng lúc đói, ăn liên tục 3-5 ngày. Nhựa cây đu đủ mới có tác dụng mạnh đối với sán. Nhựa đu đủ có nhiều thành phần, trong đó có men papain, được điều chế làm thuốc trị giun. Chúng có tác dụng với giun đũa, giun kim, sán lợn nhưng không tác dụng với giun móc.
Tẩy giun bằng hạt bí ngô
Hạt bí chứa các hoạt chất có tác dụng loại bỏ các ký sinh trùng như giun, sán vô cùng hiệu quả mà an toàn. Do đó, bạn có thể dùng nhân hạt bí ngô (nhân còn nguyên màng màu xanh) để tẩy giun.
- Để tẩy sán, dùng hạt bí bóc vỏ, nghiền nát, thêm nước và trộn với mật hoặc đường khi uống. Người lớn dùng 100 g, trẻ em 3-4 tuổi dùng 30 g, trẻ 5-7 tuổi dùng 50 g, 7-10 tuổi dùng 75 g uống vào sáng sớm, lúc đói.
- Tẩy giun đũa, có thể rang hạt bí, ăn vào sáng sớm, lúc đói. Trẻ em mỗi lần ăn từ 30-50 g, người lớn từ 60 g.
- Tẩy giun kim dùng khoảng 30-50 g hạt bí 30-50 g giã nát. Ngày uống hai lần với nhiều nước, liên tục trong 7 ngày, lúc đói.
- Tẩy giun móc dùng khoảng 120 g hạt bí và hạt cau nghiền thành bột, mỗi ngày uống 2 lần vào sáng, chiều lúc đói, liền trong 3-4 ngày. Nên ăn khi đói để có kết quả tốt nhất.
