Việc sử dụng chatbot ngày càng phổ biến trong học tập, công việc và đời sống. Tuy vậy, các chuyên gia cảnh báo người dùng đang có xu hướng chia sẻ quá mức với trợ lý ảo mà không nhận ra những rủi ro tiềm ẩn liên quan đến quyền riêng tư.
Theo các hãng công nghệ lớn, bất kỳ dữ liệu nào người dùng nhập vào chatbot đều có khả năng được lưu lại trong hệ thống. Khi thông tin tích lũy đủ nhiều, nền tảng có thể hình thành hồ sơ tương đối đầy đủ về người dùng, bao gồm những suy nghĩ và cảm xúc nhạy cảm.
Có những thông tin người dùng tuyệt đối không nên “tâm sự” với ChatGPT. (Ảnh minh hoạ)
Jennifer King, chuyên gia tại Viện AI Stanford, cho biết nhiều người có xu hướng “cởi mở một cách bất ngờ” khi trò chuyện cùng chatbot. Bà nhấn mạnh rằng người dùng gần như mất quyền sở hữu đối với dữ liệu đã được gửi đi. Thực tế từng ghi nhận sự cố: tháng 3/2023, ChatGPT để lộ lịch sử trò chuyện của một số người dùng; ngoài ra, OpenAI cũng từng gửi nhầm email xác nhận dẫn đến việc lộ tên, địa chỉ email và thông tin thanh toán.
Các chuyên gia và nhà phát triển đều khuyến nghị người dùng hạn chế chia sẻ những loại dữ liệu dễ gây hậu quả nếu bị khai thác trái phép. Cụ thể gồm:
1. Thông tin định danh cá nhân: số căn cước công dân, hộ chiếu, bằng lái, ngày sinh, địa chỉ cư trú, số điện thoại.
2. Dữ liệu y tế: kết quả xét nghiệm, chẩn đoán bệnh, hồ sơ điều trị.
3. Thông tin tài chính: số tài khoản ngân hàng, dữ liệu thanh toán, thông tin thẻ.
4. Tài liệu nội bộ doanh nghiệp: Mã nguồn, báo cáo mật, kế hoạch kinh doanh - từng khiến Samsung phải cấm nhân viên dùng ChatGPT sau một sự cố lộ mã nguồn.
5. Thông tin đăng nhập: Mật khẩu, mã PIN, câu hỏi bảo mật.
Một số nền tảng như Claude của Anthropic tuyên bố không dùng dữ liệu trò chuyện để huấn luyện mô hình và tự động xóa sau hai năm. ChatGPT, Google Gemini hay Microsoft Copilot vẫn sử dụng dữ liệu nhưng cung cấp chế độ “không tham gia” trong phần cài đặt.
Các chuyên gia an toàn thông tin khuyến nghị người dùng chủ động quản lý dữ liệu của mình, bao gồm xóa lịch sử sau mỗi phiên làm việc và sử dụng chế độ trò chuyện tạm thời tương tự tab ẩn danh, nhằm giảm thiểu nguy cơ rò rỉ thông tin.
Tham khảo WJS
