Tình trạng ngứa da (pruritus) là một triệu chứng rất phổ biến, thường xuất phát từ các nguyên nhân lành tính như chàm, mề đay, hoặc dị ứng. Tuy nhiên, ngứa da dai dẳng cũng có thể là tín hiệu cảnh báo sớm, tuy ít được biết đến, của quá trình phát triển các tế bào ung thư.
Các chuyên gia y tế đã cảnh báo rằng, nếu để ý thấy 4 tình trạng ngứa da đặc biệt dưới đây, bạn không nên chủ quan mà cần đi khám tầm soát ung thư ngay.
1. Ngứa dữ dội, thường bắt đầu từ chân và lan dần
Đây là một dạng ngứa có tính chất đặc trưng, thường xảy ra mà không có bất kỳ tổn thương da hay phát ban rõ ràng nào, và có xu hướng bắt đầu từ cẳng chân, bàn chân, sau đó lan rộng ra toàn thân. Cảm giác ngứa thường dữ dội, khó chịu và không thuyên giảm khi sử dụng các loại thuốc bôi hoặc thuốc kháng histamine thông thường.
Triệu chứng này được các bác sĩ cảnh báo vì nó có mối liên hệ mật thiết với U lympho Hodgkin (một loại ung thư hệ bạch huyết) và một số bệnh ung thư máu khác. Ngứa dữ dội xảy ra do tế bào ung thư giải phóng các chất gây viêm và kích thích trực tiếp đến đầu mút thần kinh dưới da. Nếu ngứa đi kèm với việc sờ thấy các hạch bạch huyết sưng to ở cổ, nách hoặc bẹn, cần kiểm tra ung thư ngay lập tức.
2. Ngứa da quanh khu vực hậu môn dai dẳng
Nhiều người thường nhận thấy vùng da xung quanh hậu môn luôn có biểu hiện ngứa ngáy, khó chịu. Phần lớn các trường hợp là do các bệnh lý thông thường như chàm quanh hậu môn hay bệnh trĩ.
Tuy nhiên, nếu hiện tượng ngứa này kéo dài và đi kèm với các dấu hiệu bất thường như khó khăn khi đi đại tiện hay thay đổi thói quen đi vệ sinh một cách đột ngột, đó có thể là dấu hiệu của khối u ác tính ở ruột (ung thư đại trực tràng). Trong các tổn thương đường ruột, ngứa quanh hậu môn tương đối phổ biến do sự tăng tiết tại chỗ và sự kích thích các đầu dây thần kinh bởi một số chất trong quá trình phát triển của ung thư.
3. Rất ngứa trong hốc mũi
Nếu thấy khoang mũi luôn trong tình trạng ngứa ngáy thì ngoài việc nghi ngờ bị viêm mũi dị ứng theo mùa, bạn cũng cần cảnh giác với nguy cơ hình thành khối u trong não. Mặc dù đây là một triệu chứng hiếm gặp và đặc thù, nhưng khi khối u phát triển ở một số vị trí nhất định trong não, chúng có thể gây áp lực hoặc kích thích các dây thần kinh sọ não.
Lúc này, người bệnh sẽ có cảm giác ngứa đặc biệt ở hốc mũi. Triệu chứng này thường kèm theo các dấu hiệu thần kinh khác như ù tai, rối loạn thị giác hoặc nôn mửa không rõ nguyên nhân. Khi thấy có biểu hiện ngứa đặc biệt như vậy, việc kiểm tra sọ não cần được thực hiện càng sớm càng tốt.
4. Ngứa toàn thân, không rõ nguyên nhân nhưng không phát ban
Kiểu ngứa này là ngứa toàn thân, kéo dài, và không đi kèm với bất kỳ phát ban hay tổn thương da nguyên phát nào, khiến việc chẩn đoán nguyên nhân trở nên khó khăn.Ngứa dai dẳng, không rõ nguyên nhân (Pruritus of Unknown Origin) là dấu hiệu cảnh báo ung thư hệ thống như bệnh bạch cầu hoặc ung thư nội tạng.
Ngứa xảy ra do các tế bào ung thư giải phóng các chất hóa học gây viêm, tác động trực tiếp lên hệ thống thần kinh, tạo ra cảm giác khó chịu trên diện rộng.Nếu ngứa này đi kèm với sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc mệt mỏi kéo dài, đó là tín hiệu khẩn cấp cần được kiểm tra sức khỏe tổng quát.
Lưu ý: Mặc dù ngứa da không đồng nghĩa với việc bạn mắc bệnh ung thư, nhưng khi tình trạng ngứa trở nên dai dẳng, dữ dội, không đáp ứng với thuốc dị ứng thông thường và đi kèm với các triệu chứng khác như sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc mệt mỏi kéo dài, việc chủ động đi khám chuyên khoa và tầm soát ung thư là điều vô cùng cần thiết.
