Buổi tọa đàm 50 năm VH - NT TP.HCM - phát huy truyền thống, tiếp nối tương lai do Ban Tuyên giáo và Dân vận thành ủy TP.HCM tổ chức (16.4) thu hút đông đảo sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, cơ quan quản lý văn hóa và đội ngũ văn nghệ sĩ TP.
Phát biểu đề dẫn tại buổi tọa đàm, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận thành ủy Lê Hồng Sơn cho biết: "Ban tổ chức đã nhận được 86 tham luận, qua thẩm định và thống nhất chọn 65 tham luận để biên tập kỷ yếu. Nội dung các tham luận là mỗi góc nhìn khác nhau đối với các nhóm chủ đề về thành tựu đạt được và giải pháp xây dựng, phát triển VHNT thành phố sau 50 năm đất nước thống nhất".

Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận thành ủy Lê Hồng Sơn phát biểu tại tọa đàm
Ảnh: Q.T

Tọa đàm 50 năm VHNT TP.HCM - phát huy truyền thống, tiếp nối tương lai thu hút rất đông sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, công chúng và nghệ sĩ
Ảnh: QUỲNH TRÂN
TS Vũ Thị Mai Oanh (nguyên Trưởng khoa Lý luận chính trị - Học viện Cán bộ TP.HCM) cho biết: "TP.HCM hiện có 8 đơn vị nghệ thuật công lập và khoảng 700 đơn vị có chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, 11 sân khấu kịch và khoảng 20 địa điểm có thể phục vụ tốt cho biểu diễn nghệ thuật. Hiện tại, Có 56 rạp, cụm rạp chiếu phim, trong đó có 5 doanh nghiệp đứng đầu, nắm giữ 98% thị phần chiếu phim Việt và cũng là địa phương chiếm thị phần phim ảnh lớn nhất cả nước với khoảng 40%".
Cũng theo bà Mai Oanh: "Với hệ thống hạ tầng và thiết chế văn hóa được hình thành cùng quá trình phát triển đô thị lâu đời đã góp phần làm cho Sài Gòn - TP.HCM trở thành địa phương hội tụ các điều kiện, cơ sở vật chất cho một trung tâm văn hóa, nghệ thuật vào loại lớn nhất cả nước. Nơi đây ra đời nhiều sản phẩm, tác phẩm văn học, nghệ thuật có chất lượng, làm phong phú đời sống tinh thần của các đối tượng công chúng và đạt các giải thưởng lớn trong và ngoài nước. Những cơ sở này cho phép thành phố đẩy mạnh quá trình xây dựng nền công nghiệp văn hóa trong thời gian tới".

Bến Nhà Rồng
Ảnh: Độc Lập

Đường Lê Duẩn nhìn từ Hội trường Thống Nhất
Ảnh: Giản Thanh Sơn

Sắc màu phố đi bộ Nguyễn Huệ
Ảnh: Ngô Thị Thu Ba
TP.HCM - trung tâm sáng tạo nghệ thuật
Nhìn lại VHNT thành phố sau 50 năm, ThS Phan Minh Chí cho rằng: "Các thế hệ lãnh đạo TP.HCM đã chú trọng đầu tư vào nghệ thuật công cộng và cải tạo kiến trúc đô thị. Việc xây dựng quảng trường đi bộ Nguyễn Huệ, khai trương vào năm 2015, đã tạo ra không gian công cộng hiện đại, trở thành điểm nhấn văn hóa và nghệ thuật của thành phố. Các công trình như Financial Tower và President Place đã đạt tiêu chuẩn quốc tế về tiết kiệm năng lượng, đóng góp vào diện mạo kiến trúc hiện đại của đô thị. Chính quyền TP.HCM cũng đã triển khai nhiều chính sách đầu tư cho sáng tác và quảng bá tác phẩm, hỗ trợ văn nghệ sĩ lão thành, thành lập quỹ hỗ trợ tài năng nghệ thuật và tổ chức các trại sáng tác kịch bản".
ThS Phan Minh Chí, thành phố trở thành trung tâm sáng tạo nghệ thuật khi sở hữu nguồn nhân lực đông đảo, đa dạng về cơ cấu ngành nghề thuộc các lĩnh vực văn học, nghệ thuật. Với thị phần lớn, dân số đông cũng tạo lực hút giới văn nghệ sĩ, nhà đầu tư nghệ thuật khắp nơi trong cả nước lựa chọn tìm đến để lập thân, lập nghiệp và phát triển sự nghiệp.
Có thể thấy, đội ngũ văn nghệ sĩ không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, tính đến năm 2022, thành phố có gần 6.000 văn nghệ sĩ là hội viên của 9 hội VHNT, hoạt động đều khắp trên các lĩnh vực: sáng tác, biểu diễn, nghiên cứu, lý luận phê bình. Chính sự đông đảo về đội ngũ, phong phú về thể loại, đa dạng về xu hướng nghệ thuật và là nơi hội tụ các luồng văn hóa, là những lợi thế để hoạt động sáng tác, biểu diễn nghệ thuật của giới văn nghệ sĩ có nhiều chất liệu sáng tác, tạo ra nhiều sản phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị.

Nhà văn Gia Bảo giao lưu cùng bạn đọc tại Đường sách TP.HCM - một điểm hẹn văn hóa của du khách và người dân TP.HCM
Ảnh: Q.T

Ca sĩ Ngọc Ánh - giọng hát thể hiện rất thành công Mùa xuân trên những giếng dầu của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn
Ảnh: NVCC
Theo PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Liêm (Phó chủ tịch Hội Âm nhạc TP.HCM): "Ca khúc là thế mạnh của Sài Gòn - TP.HCM. Hòa cùng niềm vui miền Nam được giải phóng, thống nhất đất nước, ca khúc của các nhạc sĩ thuộc Hội Âm nhạc TP.HCM luôn đi đầu, kịp thời thể hiện đời sống cùng với đặc điểm riêng, sáng tạo. Nếu như Mùa xuân trên TP.HCM (Xuân Hồng) mang đến không khí khải hoàn của những ngày đầu giải phóng thì Mùa xuân bên cửa sổ (Xuân Hồng), Đêm thành phố đầy sao (Trần Long Ẩn) lại mang đến một dung mạo trữ tình, duyên dáng. Người thành phố đi đầu trong sản xuất với Mùa xuân trên những giếng dầu (Phạm Minh Tuấn) hay Trị An âm vang mùa xuân (Tôn Thất Lập) đều là những ca khúc này đem đến không khí hăng say lao động, hừng hực khí thế của TP.HCM năng động, sáng tạo, công nghiệp".
TP.HCM hấp dẫn giới làm phim quốc tế
Bối cảnh của phim đóng vai trò rất quan trọng trong việc thể hiện hình ảnh của một quốc gia, vùng miền. Địa danh trên phim ít nhiều mang đến cho người xem khắp nơi trên thế giới chiêm ngưỡng đặc điểm vùng miền, thấu hiểu văn Việt Nam. Vì vậy, thế mạnh của điện ảnh so với các ngành nghệ thuật khác là thể hiện hoàn cảnh xã hội qua địa danh, văn hóa, đời sống... trên phim.
Nhà văn - biên kịch Huỳnh Mẫn Chi cho biết, trước đây, phim Người tình (L’Amant - 1991) có bối cảnh phim ở Việt Nam, đặc biệt Chợ Lớn, Q.5 là địa điểm được chọn làm nơi hẹn hò của đôi nhân vật chính. Phim đoạt giải nhạc Phim hay nhất của năm ở Pháp, đoạt giải Kỹ thuật quay phim của Pháp. Hay phim Đông Dương (Indochine - 1992) có nhiều bối cảnh được chọn ở TP.HCM. Phim đoạt giải Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất tại lễ trao giải Oscar năm 1993, giải Quả cầu vàng cho phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc. Với phim Người Mỹ trầm lặng (The Quiet American - 2002), bối cảnh phim quay nhiều địa điểm nổi tiếng tại Việt Nam, trong đó có TP.HCM, phim đoạt giải Phim hay nhất của năm tại Mỹ...
Gần đây, TP.HCM cũng là một trong những địa danh nổi bật của phim Hành trình tình yêu của một du khách (A tourist's guide to love), được phát toàn cầu trên Netflix. Theo bài viết của tác giả Furvah Shah trên tạp chí Cosmopolitan của Mỹ, nhiều khán giả quốc tế cho rằng họ muốn đến Việt Nam ngay sau khi xem bộ phim A Tourist's Guide to Love của Netflix.