Sự thật đáng buồn là có không ít người bước vào tuổi 30 với tài khoản tiết kiệm gần như trống rỗng. Họ làm việc cật lực, nhưng tiền vừa vào đã lại đi trong chớp mắt. Thu nhập tăng không đuổi kịp chi tiêu, chưa kể áp lực trả góp, nợ tín dụng, chi phí chăm con nhỏ hay phụng dưỡng cha mẹ già khiến cuộc sống luôn trong trạng thái chênh vênh.
Vậy làm sao để vừa sống thoải mái, vừa có cơ hội nghỉ hưu sớm thay vì làm việc đến tận năm 60? Điều đó hoàn toàn khả thi nếu bạn nghiêm túc thực hiện 8 nguyên tắc dưới đây.
1. Chi tiêu ít hơn thu nhập
Nguyên tắc nền tảng để đạt tới trạng thái dư dả: Đừng bao giờ tiêu hết số tiền bạn kiếm được.Thế nhưng rất nhiều người trẻ lại vấp ngã ở đúng điều đơn giản này. Lý do đến từ những cám dỗ không ngừng: điện thoại mới, quần áo hàng hiệu, du lịch “xả hơi”, hay những ly cà phê đắt đỏ được quảng bá như một phần của “lối sống hiện đại”.
Ảnh minh họa
Thêm vào đó, mạng xã hội khiến bạn dễ bị FOMO, nhìn người khác sống sang chảnh là lập tức muốn “đu” theo. Nhưng mỗi lần “tự thưởng” một cách vô tội vạ, bạn đang đánh mất cơ hội tích lũy và đầu tư.
Hãy tập sống dưới mức thu nhập. Kiếm 15 triệu? Hãy sống như người 10 triệu. Khoản 5 triệu dư ra chính là hạt giống cho tự do tài chính sau này.
2. Ghi lại từng khoản chi
Bạn không thể quản lý thứ mà bạn không đo đếm. Nhiều người nghĩ mình chi tiêu có chừng mực, nhưng đến cuối tháng lại chẳng hiểu tiền biến đi đâu.
Việc ghi chép chi tiêu giúp bạn nhìn thẳng vào sự thật. Bạn sẽ bất ngờ khi thấy mình đã tiêu bao nhiêu cho trà sữa, đồ ăn giao tận nhà hay những lần mua đồ online theo cảm hứng lúc khuya. Chỉ cần một file Excel hoặc một ứng dụng ghi chép đơn giản, sau 30 ngày, bạn sẽ nhận ra rất nhiều khoản chi hoàn toàn vô nghĩa nhưng lại ngốn tiền đều đặn.
3. Ưu tiên “quét sạch” nợ xấu càng sớm càng tốt
Nợ xấu là những khoản vay có lãi cao như thẻ tín dụng, vay tiêu dùng, mua trả góp lãi nặng, và đặc biệt là các khoản vay không tạo ra tài sản. Rất nhiều bạn trẻ đang mắc vào vòng xoáy “tiêu trước – trả sau”: mua điện thoại trả góp, vay đi du lịch, thậm chí cầm cố bảo hiểm để đầu tư lướt sóng đầy rủi ro.
Đó không phải con đường giàu có, mà là cái bẫy trì hoãn tự do tài chính. Muốn về hưu sớm, hãy ưu tiên trả nợ trước khi đầu tư. Đầu tư khi còn nợ chẳng khác nào xây nhà trên nền đất yếu.
4. Đừng chỉ tiết kiệm, hãy học cách đầu tư
Tiết kiệm tạo nền tảng, nhưng không thể giúp tiền bạn tăng trưởng. Đầu tư không đồng nghĩa với “đánh bạc” hay liều lĩnh. Bạn có thể bắt đầu từ những kênh an toàn hơn: vàng vật chất, quỹ mở, trái phiếu doanh nghiệp uy tín, hoặc đất nền giá vừa túi tiền nếu có thời gian nghiên cứu.
Quan trọng nhất là bắt đầu sớm và bắt đầu nhỏ. Mất một chút tiền khi mới học còn tốt hơn đứng ngoài cuộc mãi mãi.
Ảnh minh họa
5. Giữ tỷ lệ tiết kiệm ở mức 40-50% nếu muốn nghỉ hưu sớm
Quy tắc 50-30-20 khá phổ biến, nhưng nếu mục tiêu của bạn là nghỉ hưu trước tuổi 40 thì con số 20% tiết kiệm mỗi tháng là không đủ. Nhiều người theo đuổi FIRE (Tự do tài chính - Nghỉ hưu sớm) giữ mức tiết kiệm đến 50-70% thu nhập. Nghe có vẻ khắc nghiệt, nhưng họ vẫn sống vui, vẫn đi chơi, vẫn hưởng thụ, chỉ là họ biết điều gì đáng chi và điều gì chỉ là thói quen tốn kém vô ích.
6. Không phụ thuộc vào một nguồn thu nhập duy nhất
Nhiều người trẻ phạm sai lầm khi dựa hoàn toàn vào lương. Nhưng lương có thể tăng, và cũng có thể biến mất chỉ với một email thông báo. Xây dựng tự do tài chính trên một nền tảng bấp bênh như vậy là điều bất khả thi.
Hãy tạo thêm các nguồn thu nhập thụ động: cho thuê tài sản, cổ tức chứng khoán, viết sách, bán khóa học, làm nội dung số, tiếp thị liên kết… Dù thu nhập thêm không lớn, nhưng đều đặn và ổn định theo thời gian. Song song đó, hãy không ngừng nâng cấp kỹ năng để tăng thu nhập chủ động. Người có thu nhập cao đều là người liên tục đầu tư vào chính mình.
7. Lên kế hoạch nghỉ hưu từ tuổi 25, đừng đợi đến 40
Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng phần lớn những người nghỉ hưu ở tuổi 35 đều bắt đầu lập kế hoạch từ năm 22-25. Họ biết mình cần bao nhiêu tiền để nghỉ hưu, mỗi năm đầu tư bao nhiêu, kỳ vọng lợi nhuận ra sao và cuộc sống sau nghỉ hưu sẽ thế nào.
Ảnh minh họa
Bạn không cần bản kế hoạch quá chi li, nhưng phải biết mình đang đi đâu. Nếu không, bạn sẽ sống theo quán tính và đến 50 tuổi vẫn cắm mặt đi làm để trả hóa đơn.
8. Thực hành “tối giản tài chính”
Một sự thật ít ai nói: Tự do tài chính không đến từ việc kiếm thật nhiều tiền mà đến từ việc cần ít tiền để sống. Nhiều người nghĩ phải có 10 tỷ mới nghỉ hưu được. Nhưng có những người chỉ cần 2 tỷ vì họ sống tối giản, không chạy theo hàng hiệu, không đua đòi, không tiêu tiền để “thể hiện”.
Họ chọn lối sống đủ đầy thay vì phô trương, không nợ nần, không áp lực hình ảnh, và đó mới là tự do thật sự.
Tự do tài chính không dành cho người viển vông, mà dành cho người có kỷ luậtTự do tài chính không phải điều viển vông. Nó là kết quả của việc sống dưới mức thu nhập hàng ngàn ngày, đầu tư đúng chỗ, tránh nợ xấu và không ngừng trau dồi bản thân.
Có thể bạn không nghỉ hưu ở tuổi 35, nhưng nếu bắt đầu từ hôm nay, bạn sẽ không còn sợ biến cố tài chính, cũng không phải gồng mình làm những điều mình không thích. Bắt đầu từ nguyên tắc đầu tiên: Sống dưới mức thu nhập. Từ đó, mọi thứ khác sẽ dần vào guồng. Càng bắt đầu sớm, bạn càng biết ơn chính mình.
