Chiều 19.11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình về ý kiến của các đại biểu liên quan đến dự án luật Quản lý thuế (sửa đổi) và luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng
ẢNH: GIA HÂN
Chưa thể đánh thuế theo lợi nhuận kinh doanh bất động sản
Thảo luận trước đó, một số đại biểu băn khoăn về đề xuất đánh thuế thu nhập 0,1% với chuyển nhượng vàng miếng. Mức thuế suất này chưa đủ để hạn chế đầu cơ vàng, trong khi tiềm ẩn lo ngại "thuế chồng thuế" với những người dùng tiền tiết kiệm để mua vàng dự trữ, dùng khi cần.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc thu thuế đối với chuyển nhượng vàng miếng đã được rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng trên cơ sở tổng hợp ý kiến từ nhiều cơ quan, bộ, ngành.
Dự thảo luật giao Chính phủ căn cứ tình hình quản lý thị trường vàng để quy định thời điểm áp dụng, ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, điều chỉnh thuế suất cho phù hợp. Dự kiến sẽ đánh thuế thu nhập cá nhân đối với vàng miếng với mức thuế suất là 0,1% trên giá trị chuyển nhượng từng lần.
Ông Thắng cho hay, mục tiêu lớn nhất của chính sách thuế này là điều chỉnh hành vi mua bán vàng, tránh trường hợp đầu cơ và gây áp lực liên quan đến thị trường vàng và ngoại tệ.
"Chính người dân là những người bị ảnh hưởng khi giá vàng bị thao túng bị, đầu cơ", Bộ trưởng Tài chính nêu quan điểm, và khẳng định việc áp thuế sẽ là một trong nhiều giải pháp để thực hiện bình ổn thị trường vàng.
Riêng về thời điểm áp dụng, ông Thắng nói Chính phủ sẽ cân nhắc, "không có chuyện thuế chồng thuế".
Về thuế đối với bất động sản, Bộ trưởng Tài chính nói, dự thảo luật kế thừa quy định luật hiện hành khi thu thuế 2% trên giá trị chuyển nhượng bất động sản. Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, dễ kiểm tra.
Một số đại biểu kiến nghị thu thuế dựa trên phần chênh lệch chuyển nhượng bất động sản, ông Thắng cho hay đã nghiên cứu nhưng hiện chưa thể thực hiện, vì chưa có đủ cơ sở về minh bạch hóa giao dịch, giá mua, giá bán.
Theo Bộ trưởng Thắng, Chính phủ đang thí điểm thành lập sàn giao dịch bất động sản. Khi có đủ dữ liệu về số hóa đất đai gắn với VNeID, lúc đó sẽ từng bước thực hiện đúng bản chất của sắc thuế, đó là đánh theo tỷ lệ thu nhập của các cá nhân đầu tư kinh doanh bất động sản.
Giảm trừ gia cảnh theo vùng, nghe rất hợp lý nhưng rất khó thực hiện
Tiếp tục giải trình các vấn đề đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua nghị quyết, nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế lên 15,5 triệu đồng/tháng, cho mỗi người phụ thuộc lên 6,2 triệu đồng/tháng.
Như vậy, cá nhân có thu nhập 17 triệu đồng/tháng (không có người phụ thuộc), hoặc 24 triệu đồng/tháng (có 1 người phụ thuộc), hoặc 31 triệu đồng một tháng (có 2 người phụ thuộc) thì chưa phải nộp thuế.
Một số đại biểu đề nghị nghiên cứu mức giảm trừ gia cảnh theo vùng miền, nhằm bảo đảm sự linh hoạt cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, chi phí sinh hoạt khác nhau.
Ông Thắng cho hay, mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế hoặc người phụ thuộc là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, nhu cầu tiêu dùng hoặc địa bàn khác nhau.
"Nếu đặt vấn đề quy định ngưỡng giảm trừ ở nông thôn thấp hơn đô thị, vô hình trung chúng ta đã đánh thuế vào những người có thu nhập thấp, điều kiện sống khó khăn", ông nói.
Vẫn theo bộ trưởng, việc xác định người nộp thuế ở khu vực nào để xây dựng mức giảm trừ gia cảnh cũng rất phức tạp, do sự di chuyển thường xuyên của một bộ phận lao động trong nền kinh tế.
Chưa kể, việc xác định các mức giảm trừ theo vùng sẽ có hạn chế như: cá nhân sinh sống ở một nơi, làm việc ở nơi khác, người phụ thuộc ở nơi khác, hoặc phát sinh thu nhập tại nhiều nơi…
"Khi Chính phủ bàn về vấn đề này đã đưa ra việc có làm được theo vùng, khu vực không. Nghe có vẻ rất phù hợp nhưng rất khó thực hiện và quan trọng là không đảm bảo được sự công bằng, minh bạch", Bộ trưởng Tài chính nêu.
