Chiều 12.9, tiếp tục phiên họp 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án luật Phá sản (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp 10 sắp tới.
Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến trình bày tờ trình dự án luật Phá sản (sửa đổi)
ẢNH: PHẠM THẮNG
Đề xuất Nhà nước chi trả chi phí phá sản
Tại tờ trình của TAND tối cao, Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến cho hay, thực tiễn giải quyết phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã cho thấy, một trong những điểm nghẽn lớn nhất dẫn tới đình trệ vụ việc là vấn đề tạm ứng chi phí phá sản, chi trả chi phí phá sản trong trường hợp doanh nghiệp không còn tiền, tài sản để nộp hoặc doanh nghiệp còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản.
Tại dự thảo luật, vấn đề này còn có quan điểm khác nhau. Có quan điểm cho rằng các khoản tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản trong trường hợp trên nên do ngân sách nhà nước bảo đảm.
Ngược lại, có quan điểm cho rằng, tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản trong trường hợp trên được bảo đảm thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Cơ quan soạn thảo nhất trí và thể hiện dự thảo theo quan điểm thứ nhất, đề xuất ngân sách nhà nước đảm bảo tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản trong các trường hợp trên.
Theo ông Tiến, nếu giữ nguyên quy định hiện hành thì không tháo gỡ được điểm nghẽn của pháp luật phá sản trong giải quyết vụ việc phá sản hiện nay, góp phần bảo đảm môi trường kinh doanh lành mạnh.
Trong khi đó, nếu chi trả từ Quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ thì chỉ áp dụng được đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ là chưa toàn diện. Cùng đó, doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình sản xuất, kinh doanh đã có đóng góp tài chính cho Nhà nước, đóng góp về mặt an sinh cho xã hội nên khi gặp khó khăn về tài chính phải tiến hành phá sản thì việc Nhà nước hỗ trợ tạm ứng trước chi phí phá sản khi doanh nghiệp, hợp tác xã chưa bán được tài sản là phù hợp.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu ý kiến tại phiên họp
ẢNH: PHẠM THẮNG
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Phan Văn Mãi đề nghị cần phải đánh giá tác động của việc dùng ngân sách nhà nước để chi trả chi phí phá sản nhằm bảo đảm tính khả thi, tránh lạm dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí ngân sách. Đồng thời, cần phải xác định cụ thể nguồn kinh phí và trình tự, thủ tục phù hợp với quy định của luật Ngân sách nhà nước.
Điều hành phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết thêm, trong văn bản gửi tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội trưa nay, Chính phủ cho biết, với các trường hợp nói trên thì đề nghị miễn chi phí phá sản.
"Đã phá sản rồi còn kéo dài nữa rất là thiệt hại"
Thảo luận sau đó, Phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Dân nguyện - Giám sát Lê Thị Nga đồng tình với cơ quan thẩm tra, đề nghị đánh giá tác động của việc dùng ngân sách nhà nước để chi trả; đồng thời lấy ý kiến của Chính phủ để bảo đảm tính khả thi.
Tương tự, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng cho rằng cần cân nhắc việc sử dụng trực tiếp ngân sách nhà nước để tạm ứng chi phí phá sản vì không chỉ không phù hợp với luật Ngân sách nhà nước mà còn tạo áp lực lớn cho cân đối ngân sách.
Bà Thanh đề nghị nghiên cứu cơ chế thành lập quỹ hỗ trợ phục hồi và phá sản, có thể là quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước với nguồn ban đầu do ngân sách cấp, và từ phí phá sản, huy động từ tổ chức, cá nhân.
"Cách làm này vừa giảm gánh nặng cho ngân sách, vừa phù hợp với thông lệ quốc tế, đồng thời bảo đảm có nguồn để xử lý những vụ việc thật sự cần thiết", bà Thanh nói.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu ý kiến tại phiên họp
ẢNH: PHẠM THẮNG
Tán thành với quan điểm này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh thêm làm sao thủ tục phục hồi và thủ tục phá sản, đồng thời làm rõ các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện doanh nghiệp có thể phục hồi hoạt động.
"Chúng ta phải rà soát, rút ngắn thời gian tiến hành các thủ tục giải quyết phá sản. Bây giờ đã phá sản rồi kéo dài nữa là rất thiệt hại", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Theo Chủ tịch Quốc hội, theo báo cáo tổng kết thi hành luật, thời gian qua bắt đầu thụ lý đến khi giải quyết vụ việc phá sản thường kéo dài phụ thuộc vào tính chất, mức độ phức tạp của vụ việc. "Có vụ phá sản kéo dài 10 năm, 16 năm vẫn đang thi hành. Chúng ta xem lại thời gian này", Chủ tịch Quốc hội nói và đề nghị áp dụng phá sản trực tuyến để tiết kiệm thời gian, chi phí.
Báo cáo thêm, Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết, thời gian qua, doanh nghiệp rơi vào tình trạng "chết không chôn được" là vì không có tiền để nộp chi phí mà theo luật cũ là phải nộp. Do đó, kể cả được miễn vẫn phải có quỹ hoặc ngân sách nhà nước chi trả, nếu không thì không giải quyết được phá sản vì phải trả chi phí cho quản tài viên.
"Đã lâm vào tình trạng phá sản rồi thì người ta không còn tài sản, không còn tiền đâu mà đóng cả. Cho nên là miễn chi phí nhưng mà phải có quỹ, phải có một nguồn nào đấy để giải quyết", ông Tiến nhấn mạnh.
