Yêu cầu trên được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đưa ra khi cho ý về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 29/9.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.
Chủ tịch Quốc hội đánh giá dự án Luật Viên chức (sửa đổi) đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa quản lý nguồn nhân lực công vụ tại Việt Nam.
" Chúng ta hướng tới mô hình lấy viên chức làm trung tâm. Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế, dự thảo Luật không chỉ khắc phục những bất cập cũ như: cơ chế cứng nhắc, biên chế suốt đời... mà còn mở ra không gian sáng tạo cho các đơn vị sự nghiệp công lập ", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các quy định trong dự thảo Luật phải tăng cường tính minh bạch và chống lạm dụng trong tuyển dụng.
" Chúng ta nói linh hoạt, nhưng viên chức vào nhiều mà không đủ tiêu chuẩn thì không được. Xác định cán bộ là cái gốc của công việc, chọn cán bộ phải đủ đức, đủ tài, đủ tâm, đủ tầm và đủ sức khỏe.. . Vậy làm sao xây dựng hệ thống đánh giá viên chức trong thời gian tới.
Bây giờ quy định của Đảng đã có đánh giá cán bộ 3 tháng một lần. Viên chức cũng nằm trong dạng phải đánh giá xem hoàn thành hay không hoàn thành, chứ không thể tuyển vào là bố trí, ở trong bộ máy suốt đời ", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh xây dựng đội ngũ viên chức phải chuyên nghiệp, tạo cơ chế linh hoạt trong tuyển dụng, đảm bảo quyền lợi chính đáng của viên chức, thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý viên chức, xây dựng nền hành chính công minh, hiện đại, minh bạch.
" Người ít, việc nhiều nhưng vẫn phải hoàn thành thì phải chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Mô hình của Malaysia, Singapore hay Trung Quốc trong vấn đề quản lý này, chúng ta phải học tập để làm cho tốt ", Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.
Ngoài ra, theo Chủ tịch Quốc hội, cần quan tâm các quy định về quản lý viên chức theo vị trí việc làm; đổi mới phương thức tuyển dụng viên chức; tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu ở đơn vị sự nghiệp công lập; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; đảm bảo quyền lợi và chế độ đãi ngộ viên chức…
Viên chức có thể ký kết hợp đồng với cơ quan, tổ chức khác
Trước đó, trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết dự thảo Luật đổi mới cơ chế, phương thức tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức theo vị trí việc làm.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long.
Theo đó, công tác tuyển dụng viên chức được đổi mới theo hướng quy định rõ việc tuyển dụng được thực hiện theo 2 hình thức: thi tuyển và xét tuyển; bổ sung quy định về tiếp nhận đối với người có kinh nghiệm công tác ở cả khu vực công và khu vực tư vào làm viên chức.
Đáng chú ý, dự thảo Luật mở rộng quyền của viên chức cho phép ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp, tham gia góp vốn, điều hành các doanh nghiệp nếu pháp luật về phòng chống tham nhũng không cấm hoặc pháp luật chuyên ngành không có quy định khác.
Thứ trưởng Trương Hải Long cho hay, Chính phủ đề xuất tạo liên thông trong sử dụng nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; thực hiện cơ chế thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao vào làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập.
Dự thảo Luật nêu rõ hình thức thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao gồm: Tiếp nhận vào làm viên chức và ký hợp đồng đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có kinh nghiệm, trình độ cao, kể cả người Việt Nam ở nước ngoài.
Dự thảo Luật cũng bổ sung cơ chế ký hợp đồng với các trường hợp hoạt động trong lĩnh vực đặc thù văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao và các lĩnh vực đặc thù khác mà không phải thực hiện tuyển dụng viên chức.
Một điểm mới khác là việc đổi mới cơ chế đánh giá viên chức nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ nhân dân và xã hội.
" Việc đánh giá viên chức được thực hiện liên tục, đa chiều dựa trên kết quả, sản phẩm công việc, chất lượng dịch vụ công và sự hài lòng của người dân, tổ chức, doanh nghiệp; xây dựng cơ chế sàng lọc viên chức khi xác định không đáp ứng được yêu cầu ", Thứ trưởng Bộ Nội vụ nêu.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang cho biết Thường trực Ủy ban này cơ bản tán thành với việc chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm để phù hợp với xu thế cải cách khu vực công hiện nay.
Cơ quan thẩm tra bày tỏ đồng tình với quy định viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà không trái với thỏa thuận tại hợp đồng làm việc và pháp luật không cấm.
Ông Nguyễn Trường Giang nhận định, điều này nhằm tận dụng năng lực, kinh nghiệm chuyên môn trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức để đóng góp cho xã hội, đồng thời, tăng thu nhập chính đáng cho viên chức.
Về hợp đồng làm việc đối với viên chức, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng đây là loại hợp đồng đặc thù của hợp đồng lao động.
Do đó, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát các quy định đặc thù của hợp đồng làm việc đối với viên chức để quy định ngay tại dự thảo, làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết; Bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc, vì quy định này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền làm việc của công dân, cần quy định cụ thể tại luật.
Cơ quan thẩm tra tán thành quy định về hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ để thực hiện một số nhiệm vụ của viên chức, nhằm tạo sự liên thông trong sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao giữa khu vực công và khu vực tư, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ công đáp ứng yêu cầu của xã hội.
