“Quái thú siêu thanh” bất ngờ xuất hiện ở UAE
Ngày 2/10/1987, tại sân bay Abu Dhabi, một chiếc tiêm kích MiG-25RB của Không quân Iraq bất ngờ hạ cánh khẩn cấp. Sự kiện này chưa từng được công bố rộng rãi, nhưng theo các tài liệu quân sự, đây là kết quả của một sứ mệnh trinh sát quy mô lớn nhằm theo dõi các vị trí chiến lược của Iran dọc bờ biển phía đông.
Với tốc độ hành trình vượt Mach 2.4, độ cao hoạt động hơn 22.000 mét và khả năng mang theo thùng nhiên liệu phụ, chiếc MiG-25RB có thể bay sâu vào lãnh thổ đối phương, thu thập dữ liệu về các radar và căn cứ đối phương, rồi quay về mà không lo bị đánh chặn.
MiG-25RB có bình nhiên liệu ngoài. (Ảnh: Military Watch)
Tuy nhiên, do sự cố nhiên liệu, phi công Iraq buộc phải lựa chọn hạ cánh tại Abu Dhabi - nơi được xem là đồng minh thân cận trong khối ủng hộ Baghdad trong chiến tranh Iran - Iraq.
Ngay sau khi hạ cánh, dữ liệu trinh sát được chuyển về Baghdad và chỉ 72 giờ sau, không quân Iraq tiến hành đòn tấn công tên lửa vào đảo Larak và đảo Farsi của Iran, hai căn cứ được phát hiện trong chuyến bay lịch sử ấy.
Câu chuyện về MiG-25 không chỉ nói lên sự tàn khốc của cuộc chiến mà còn cho thấy vai trò ngầm của các quốc gia Vùng Vịnh thời bấy giờ.
MiG-25RB từng thách thức cả Mỹ và Iran
Ra đời trong bối cảnh Liên Xô cần một phương tiện có thể bám đuổi các máy bay ném bom chiến lược Mỹ như B-70 Valkyrie, MiG-25 được thiết kế như một “con quái thú tốc độ”. Động cơ phản lực R-15B-300 cho phép nó đạt tốc độ tối đa lên đến Mach 2.83, nhanh hơn bất kỳ chiến đấu cơ nào từng được triển khai thực chiến.
Dù phần lớn khung thân làm từ thép thay vì titan hay vật liệu composite hiện đại, MiG-25 vẫn có thể bay ở độ cao 24.000 mét, vượt tầm với của hầu hết các tên lửa phòng không tầm trung và tiêm kích đối phương lúc bấy giờ.
MiG-25 của Không quân Iraq. (Ảnh: Flickr)
Phiên bản MiG-25RB mà Iraq sở hữu được tối ưu cho nhiệm vụ trinh sát và ném bom chiến lược. Nó có thể chở tới 1.000 kg bom và bay liên tục hơn 900 km ở tốc độ Mach 2.4. Hệ thống radar SRS-4 và cảm biến ảnh nhiệt tích hợp giúp nó xác định mục tiêu từ xa, trong khi hệ thống điều khiển điện tử hóa có thể vận hành mà không cần hỗ trợ từ mặt đất.
Trong chiến tranh Iran - Iraq, Iraq được Liên Xô viện trợ 8 chiếc MiG-25RB từ năm 1982. Các phi vụ của chúng thường xuyên xuyên phá không phận Iran, từ Isfahan, Bushehr cho đến đảo Kharg. Iran có trong tay những chiếc F-14 Tomcat do Mỹ chuyển giao từ thời Shah, đi kèm tên lửa AIM-54 Phoenix, nhưng tỷ lệ đánh chặn thành công MiG-25 cực kỳ thấp.
Trong suốt cuộc chiến, chỉ có một chiếc MiG-25 bị bắn hạ bởi F-14 và một chiếc khác rơi năm 1987 do trúng tên lửa phòng không HQ-2 do Trung Quốc viện trợ cho Tehran.
Tại sao UAE hỗ trợ Iraq?
Bối cảnh địa chính trị vùng Vịnh thập niên 1980 khiến nhiều nước Arab, đặc biệt là UAE, Ả Rập Xê-út và Kuwait, có xu hướng ngả về phía Iraq. Họ coi Tehran hậu cách mạng Hồi giáo là mối đe dọa lan truyền chủ nghĩa Hồi giáo chính trị, đe dọa tính ổn định của các vương triều quân chủ.
Dù Iraq được Liên Xô hỗ trợ quân sự, nước này vẫn thiết lập quan hệ chính trị sâu rộng với phương Tây và các quốc gia Arab thân Mỹ. Vì thế, việc UAE hỗ trợ hậu cần cho chiếc MiG-25RB Iraq là hành động “ngoại giao ngầm”, thể hiện sự hậu thuẫn quân sự mà không công khai đối đầu với Iran.
Tổng thống Iraq Saddam Hussein và nhà lãnh đạo UAE Mohamed Bin Zayed. (Ảnh: Military Watch)
Sự kiện MiG-25 hạ cánh ở Abu Dhabi không phải chỉ là một tai nạn, mà là một mắt xích then chốt trong chuỗi hoạt động phối hợp bí mật giữa các nước Vùng Vịnh với Iraq. Bằng việc bảo đảm an toàn cho phi công Iraq và chuyển giao trọn vẹn dữ liệu trinh sát về Baghdad trong vòng 24 giờ, UAE đã góp phần quan trọng vào việc định hình trận đánh ngày 5/10/1987 - một trong những đòn tấn công hiệu quả nhất mà Iraq từng thực hiện trong giai đoạn cuối của cuộc chiến kéo dài tám năm với Iran.
Một chiếc MiG, cả vùng Vịnh chuyển động
Dù đến nay không còn quốc gia nào sử dụng MiG-25 trong biên chế chiến đấu, chiếc máy bay này vẫn là biểu tượng cho một thời kỳ khi tốc độ, độ cao và khả năng đột phá là yếu tố then chốt trong nghệ thuật không chiến.
Không một chiến đấu cơ nào của Mỹ từng bắn hạ MiG-25 khi nó hoạt động ở trần bay và tốc độ tối đa, kể cả trong Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991. Câu chuyện lịch sử về "cuộc đổ bí mật trên bầu trời vùng Vịnh" đã chứng minh sức mạnh và tầm ảnh hưởng của MiG-25, một chiếc tiêm kích mà cho đến nay, vẫn khiến các đối thủ hiện đại phải kiêng nể.
