Hoa hậu Thùy Tiên bị bắt là một cú nổ truyền thông lớn, không quá bất ngờ nhưng vẫn khiến nhiều người bàng hoàng. Không ít người tự hỏi: Điều gì đã khiến một người từng có trong tay mọi thứ, từ nhan sắc, học vấn, danh vọng cho đến tài chính lại chấp nhận đánh đổi tất cả để bước vào con đường đầy rủi ro và sai trái, tự tay đập vỡ vương miện của mình?
Thùy Tiên sai, rất sai. Nhưng lướt mạng xã hội, tôi thật sự bất an khi vẫn thấy không ít bạn trẻ bênh vực. Có người bảo: "Chị ấy đáng thương hơn đáng trách", có người cho rằng: "Chị Tiên chỉ bị ngây thơ quá mà thôi, chị ấy tin Hằng Du Mục"... Sau những lời bào chữa đó là một khoảng trống rất lớn trong nhận thức, rằng chúng ta đang thần tượng điều gì? Và chúng ta đang dạy con mình ngước nhìn ai?
Khi cảm xúc che mờ lý trí, khi quá khứ tốt đẹp được lấy ra để làm cái cớ bao che cho hiện tại sai trái, thì thần tượng không còn là nguồn cảm hứng lành mạnh nữa, mà trở thành tấm gương méo mó, nguy hiểm. Nếu cha mẹ không định hướng kịp thời, phải chăng con trẻ sẽ dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy nguy hiểm của việc thần tượng sai cách?
Thùy Tiên sai, rất sai.
Không thể tiếc cho người chọn điều sai
Có một điều không thể phủ nhận, Thùy Tiên từng là hình mẫu đẹp trong mắt nhiều người: Một cô gái vươn lên từ hoàn cảnh khó khăn, tự lập từ năm 18 tuổi, thi đậu đại học, học nhiều ngoại ngữ, tham gia các cuộc thi nhan sắc, đạt ngôi vị cao nhất và trở thành một biểu tượng trẻ trung, năng động, thành công. Ở cô, người ta thấy khát vọng vươn lên và sự tự tin, điều mà bao người trẻ mong có.
Nhưng tiếc thay, ánh sáng hào quang ấy không đủ sức giữ cô lại bên những điều đúng đắn.
Kẹo giảm cân Kera, theo điều tra, không những không hiệu quả như quảng cáo mà còn chứa chất nhuận tràng, một loại thuốc nếu dùng lâu dài có thể gây suy thận, rối loạn tiêu hoá, thậm chí khiến người dùng mất khả năng bài tiết tự nhiên. Với bà bầu hay trẻ em, hậu quả càng nghiêm trọng.
Tiên không hề thiếu tiền. Ước tính, chỉ trong 1–2 năm sau khi đăng quang, cô đã kiếm được hàng chục tỷ đồng từ quảng cáo và hoạt động giải trí. Khi sản phẩm kẹo giảm cân bắt đầu bán chạy, lợi nhuận lên tới 18 tỷ, trong đó cá nhân cô nhận 7 tỷ.
Không thể biện bạch gì cho Tiên. Không thể tiếc cho Tiên khi cô chọn một lối đi độc hại cho cộng đồng. Khi một người trưởng thành, có học vấn, có hiểu biết, có thu nhập dư dả vẫn cố tình làm điều sai trái, thì đó không thể là sự vấp ngã vô tình. Đó là lựa chọn. Và mọi lựa chọn đều có cái giá phải trả.
Nhưng cái giá không chỉ dành cho người làm sai. Nó còn khiến cả xã hội phải gánh chịu hậu quả: Niềm tin bị tổn thương, giới trẻ hoang mang và lòng tin vào các biểu tượng tích cực bị bào mòn thêm chút nữa.
Đừng chỉ đổ lỗi cho mạng xã hội
Mạng xã hội là con dao hai lưỡi. Nó giúp lan tỏa những tấm gương tốt, nhưng cũng dễ dàng biến những người nổi tiếng thành "thần tượng ảo".
Nhưng làm cha mẹ, liệu bạn có quên mất việc dạy con nhìn nhận một con người một cách trọn vẹn? Rằng đằng sau ánh hào quang luôn có những phần tối. Rằng sự nổi tiếng không đồng nghĩa với phẩm giá. Rằng có những thần tượng chỉ nên dừng lại ở sự ngưỡng mộ nhất thời, không nên trở thành tấm gương để noi theo tuyệt đối.
Đừng vội đổ lỗi cho mạng xã hội hay thời đại. Quan trọng là mỗi gia đình đã chuẩn bị gì cho con trong việc chọn người để học hỏi. Ta có thường xuyên trò chuyện với con sau mỗi scandal showbiz, hay chỉ lướt qua cho vui? Ta có dám chỉ cho con thấy một người nổi tiếng vẫn có thể sai, và sai nghiêm trọng, hay ta lảng tránh, sợ "phủ định sạch" niềm tin của con?
Chúng ta không thể chọn thần tượng cho con, nhưng có thể đồng hành cùng con để xây dựng hệ quy chiếu đúng đắn: Điều gì là đáng ngưỡng mộ thật sự? Sự tử tế có đáng giá hơn sự nổi tiếng không? Con có đủ can đảm để tạm xa ánh hào quang nếu bên trong nó là sự dối trá?
Khi ta chọn thần tượng là ta chọn một con đường để bước theo. Một người nổi tiếng không chỉ là người có lượng theo dõi cao, mà là người có ảnh hưởng đến cách nghĩ, cách sống, đến tiêu chuẩn sống của thế hệ trẻ. Và một khi nhân cách của họ rạn nứt, cú ngã của họ không chỉ là cú ngã cá nhân, mà còn để lại những vết nứt trong lòng những đứa trẻ đang ngước nhìn họ mà lớn lên.
Chúng ta không thể chọn cho con một thần tượng không bao giờ vấp ngã, nhưng có thể dạy con đủ bản lĩnh để không vỡ vụn hay tung hô, bao biện cho sự sụp đổ ấy.
Con có thể thần tượng bất kì ai, chỉ cần họ tử tế
Tôi từng dạy con rằng: Con có thể yêu thích bất cứ ai, một vận động viên, một ca sĩ, một nhà bác học hay một người hàng xóm tử tế, miễn là con hiểu vì sao mình yêu quý người đó. Là vì tài năng họ có hay vì lòng tử tế họ thể hiện? Là vì thành công bên ngoài hay vì nội lực bền bỉ bên trong?
Thần tượng đúng là một điều tốt đẹp, nếu con biết cách chọn người để ngước nhìn. Nhưng thần tượng cũng có thể là một chiếc mặt nạ nguy hiểm, nếu ta để con tin rằng danh tiếng đồng nghĩa với phẩm giá, giàu có đồng nghĩa với đạo đức.
Câu chuyện của Thùy Tiên là lời nhắc cho chúng ta, những người làm cha mẹ: Đừng để mạng xã hội dạy con mình ngưỡng mộ ai. Đừng để con lớn lên với những cái tên chỉ sáng bóng ở mặt ngoài. Hãy cho con thấy rằng người đáng để ngưỡng mộ nhất là người biết giữ mình trong sự tử tế, âm thầm làm việc thiện và biết xấu hổ trước lỗi lầm.
Các con à, thế giới này rộng lắm, ai cũng có thể được tung hô chỉ nhờ vẻ ngoài. Nhưng con hãy nhớ: Người ta có thể lung linh rực rỡ về hình thức, nhưng không thể trang điểm cho tâm hồn. Khi con ngước nhìn ai, hãy nhìn vào cách người đó cư xử khi không còn ánh đèn chiếu sáng. Khi con chọn ai để theo đuổi, hãy chọn người dám nhận lỗi khi sai, dám sửa mình khi vấp ngã.
Người ta có thể lung linh rực rỡ về hình thức, nhưng không thể trang điểm cho tâm hồn. Khi con ngước nhìn ai, hãy nhìn vào cách người đó cư xử khi không còn ánh đèn chiếu sáng. Khi con chọn ai để theo đuổi, hãy chọn người dám nhận lỗi khi sai, dám sửa mình khi vấp ngã.
Và nếu một ngày, người con từng ngưỡng mộ vướng vào điều không nên, con hãy học một bài học từ họ, rằng một cú trượt cũng có thể đánh đổi cả một chặng đường. Con không cần ghét bỏ, cũng không cần bào chữa. Con chỉ cần tỉnh táo.
Đừng tôn ai lên đến mức thần thánh. Cũng đừng để những cú ngã của người khác làm con bi quan. Người tốt vẫn còn nhiều, giá trị sống vẫn còn nguyên. Điều quan trọng là, con có thể nhận ra, đâu là bền vững, đâu là mong manh dễ vỡ.
Để một ngày nào đó, khi con lớn lên giữa muôn vàn hào quang chói lóa, con vẫn có thể nói một câu như mẹ từng thì thầm bên con thuở nhỏ: Con nên thần tượng những người biết sống tử tế.
