Không ít vụ tai nạn thương tâm xảy ra do người sử dụng thiếu cảnh giác trước những dấu hiệu bất thường của thang máy. Đôi khi chỉ vì vội vàng bước vào, hoặc chủ quan khi thấy thang “vẫn mở bình thường”, người ta vô tình đặt mình vào tình huống sinh tử.
Những dấu hiệu cảnh báo thang máy có sự cố
Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo thang máy gặp sự cố là kỹ năng đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng, giúp bảo vệ chính bạn và những người xung quanh.
Cửa mở nhưng không có cabin thang máy ở tầng
Một trong những tình huống nguy hiểm nhất là khi cửa thang mở ra nhưng không có buồng thang ở đó. Đôi khi, do lỗi kỹ thuật, hệ thống cửa và buồng thang mất đồng bộ, khiến cửa tầng vẫn mở dù buồng chưa đến. Người không chú ý bước vào sẽ rơi thẳng xuống hố thang, hậu quả có thể tử vong.
Nếu thấy bên trong tối om, không có ánh đèn, không nghe tiếng quạt hoặc tiếng động cơ, bạn tuyệt đối không bước vào. Thay vào đó, hãy kiểm tra bằng mắt thường – nhìn xuống sàn để xem buồng thang có khớp với mặt sàn không. Nên dùng tay hoặc vật gì đó chạm nhẹ vào mép sàn để kiểm tra độ ổn định trước khi bước chân.
Bạn cần nhận biết các dấu hiệu thang máy có sự cố để tránh bước vào kẻo nguy hiểm. (Ảnh: AI)
Thang máy phát ra tiếng kêu lạ, rung mạnh hoặc khựng lại
Thang máy vận hành tốt hầu như không phát ra tiếng động lớn ngoài tiếng cửa đóng mở. Nếu bạn nghe thấy tiếng rít kim loại, tiếng cọ sát, tiếng lạch cạch bất thường, hoặc cảm nhận được thang rung lắc mạnh, di chuyển giật cục, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống cáp, puly hoặc bộ giảm chấn đang có vấn đề.
Trong trường hợp này, tuyệt đối không nên tiếp tục sử dụng, nhất là khi thấy thang có dấu hiệu dừng lâu bất thường giữa các tầng. Nếu bạn đã ở trong thang, hãy nhấn nút dừng khẩn cấp, giữ bình tĩnh và gọi bộ phận kỹ thuật hoặc ban quản lý tòa nhà. Việc cố di chuyển khi thang đang bất ổn có thể khiến hệ thống dây cáp hoặc thắng cơ bị đứt, gây rơi tự do.
Đèn chiếu sáng trong thang chập chờn, bảng hiển thị sai lệch
Một bảng hiển thị tầng hoạt động không chính xác (ví dụ thang đang ở tầng 1 nhưng hiển thị tầng 5), hoặc đèn trong cabin chập chờn, tắt bật bất thường, là dấu hiệu của lỗi điện hoặc hỏng bảng điều khiển trung tâm. Đừng nghĩ rằng đây chỉ là trục trặc nhỏ. Trong nhiều trường hợp, sự cố điện có thể khiến thang dừng đột ngột, mất kiểm soát hoặc mắc kẹt giữa các tầng.
Nếu nhận thấy cabin thang có mùi khét điện, mùi nhựa cháy, hay bảng nút bấm nóng bất thường, hãy rời khỏi thang ngay lập tức và thông báo cho quản lý tòa nhà. Không nên cố di chuyển thêm chuyến nào khác, vì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cháy chập hệ thống điện thang máy – nguyên nhân từng gây ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng.
Cửa thang đóng mở không ổn định, đóng quá nhanh hoặc kẹt
Cửa thang máy được thiết kế có cảm biến an toàn, giúp phát hiện vật cản để tránh kẹp người. Tuy nhiên, nếu cảm biến hỏng, cửa thang đóng lại quá nhanh, tự mở – tự đóng liên tục, hoặc bị kẹt không khép hết, thì bạn nên coi đó là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng.
Hậu quả sự cố thang máy có thể rất nghiêm trọng. (Ảnh: Alan Ripka)
Đừng cố gắng dùng tay hoặc vật cứng để giữ cửa, vì khi hệ thống đóng cưỡng bức, lực nén rất lớn có thể gây chấn thương. Trong tình huống đó, hãy bấm nút gọi thang khác hoặc báo kỹ thuật thay vì cố bước vào. Nhiều tai nạn đã xảy ra chỉ vì người dùng “liều” chen vào khi cửa sắp khép.
Thang dừng lệch tầng hoặc sàn không bằng phẳng
Một dấu hiệu dễ bị bỏ qua là khi thang dừng không đúng vị trí tầng, sàn cabin cao hoặc thấp hơn sàn hành lang vài cm. Nhiều người nghĩ đó là chuyện nhỏ, nhưng thực tế, đây là biểu hiện của hệ thống phanh hoặc cảm biến dừng tầng bị lỗi. Nếu lỗi này không được khắc phục, thang có thể trượt nhẹ hoặc tụt tầng – đặc biệt nguy hiểm với người già, trẻ nhỏ.
Nếu gặp tình huống này, bạn nên bước ra cẩn thận, tránh vấp ngã, và không tiếp tục sử dụng thang cho đến khi có kỹ thuật viên kiểm tra.
Mùi khét, khói nhẹ hoặc nhiệt độ cabin tăng bất thường
Nhiều vụ cháy thang máy bắt nguồn từ sự cố điện âm ỉ, khiến dây dẫn hoặc motor nóng lên. Nếu bạn cảm nhận thấy nhiệt độ cabin cao bất thường, mùi khét, khói nhẹ hoặc tiếng lách tách điện, hãy ngừng sử dụng ngay và cảnh báo cho mọi người. Trong trường hợp đang ở trong thang, không cố thoát ra bằng cách cạy cửa nếu thang đang giữa tầng – chỉ nên nhấn nút khẩn cấp, giữ bình tĩnh và liên hệ cứu hộ.
Khi nào cần tuyệt đối tránh thang máy?
Ngoài các dấu hiệu hỏng hóc, bạn cũng không nên sử dụng thang máy trong những tình huống sau:
- Khi có cháy, động đất hoặc mất điện – vì thang có thể kẹt hoặc ngừng hoạt động giữa tầng.
- Khi mưa bão, nước ngập hầm – nguy cơ chập điện và ngập nước trong giếng thang rất cao.
- Khi có đông người chen chúc – vượt tải trọng khiến thang hoạt động quá sức, dễ gây sự cố.
Hãy cẩn trọng để không trả giá đắt. Thang máy là thiết bị tiện ích, nhưng chỉ thực sự an toàn khi người dùng cảnh giác. Những dấu hiệu tưởng nhỏ như tiếng kêu lạ, mùi khét, hay cửa đóng không đều đều là “lời cảnh báo” của máy móc mà bạn không được phớt lờ.
Một vài giây quan sát, một chút bình tĩnh kiểm tra trước khi bước vào cabin có thể cứu bạn khỏi một tai nạn khủng khiếp. Bởi khi thang máy trục trặc, người bên trong thường gần như bất lực. Vậy nên, đừng ngại chờ thêm một chuyến thang khác – bởi cẩn thận chính là cách duy nhất để bảo toàn tính mạng.
