Đề xuất cơ chế thử nghiệm cho doanh nghiệp nhà nước phát

Đề xuất cơ chế thử nghiệm cho doanh nghiệp nhà nước phát triển công nghệ chiến lược

Đặt ra yêu cầu doanh nghiệp nhà nước tiên phong đổi mới, chuyển đổi số để giữ vai trò trò trụ cột, dẫn dắt tăng trưởng, thì nên có cơ chế thử nghiệm để doanh nghiệp nhà nước nghiên cứu, phát triển, làm chủ công nghệ chiến lược.

Đó là đề xuất của ông Chử Đức Hoàng, Chánh văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ), tại diễn đàn "Doanh nghiệp Nhà nước: Nâng cao năng lực cạnh tranh và vai trò dẫn dắt", do Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) tổ chức ngày 20.11, tại Hà Nội.

Đề xuất cơ chế thử nghiệm để doanh nghiệp nhà nước phát triển công nghệ chiến lược - Ảnh 1. — Ông Chử Đức Hoàng đề xuất đặt hàng doanh nghiệp nhà nước phát triển công nghệ chiến lược

Ông Chử Đức Hoàng cho rằng, doanh nghiệp nhà nước muốn nâng cao năng lực cạnh tranh và phát huy vai trò dẫn dắt cần tập trung vào giải pháp đột phá như chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo... Nhưng hiện nay, nguồn lực tài chính, cơ chế quản trị cho các doanh nghiệp nhà nước chưa được khơi thông và phải chuyển đổi mạnh mẽ từ cơ chế "xin - cho" sang cơ chế "tự chủ trách nhiệm".

"Cần khẩn trương ban hành nghị quyết mới về doanh nghiệp nhà nước và có cơ chế thử nghiệm đổi mới cho công nghệ đột phá, cho phép doanh nghiệp nhà nước thí điểm trong môi trường có kiểm soát từ 12 - 24 tháng. Nếu thành công thì mở rộng, nếu thất bại thì rút kinh nghiệm, không xử lý trách nhiệm, để khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm", ông Hoàng nói và đề xuất thí điểm cơ chế đặc biệt cho 10 - 15 doanh nghiệp nhà nước chiến lược, giao làm chủ công nghệ chiến lược: trí tuệ nhân tạo, chíp bán dẫn, mạng 5G - 6G, năng lượng sạch, công nghệ sinh học...

Đại diện lãnh đạo một doanh nghiệp lớn ngành viễn thông dẫn chứng thực tế, cùng một dự án đầu tư trí tuệ nhân tạo, doanh nghiệp tư nhân chốt trong "ba nốt nhạc". Còn doanh nghiệp nhà nước nhanh nhất phải mất 1 năm chờ phê duyệt và với ngành công nghệ thì chỉ chậm 6 tháng là sản phẩm đã lỗi thời.

Ông Hà Huy Ngọc, Thư ký Hội đồng tư vấn Thủ tướng Chính phủ, Giám đốc Trung tâm Chính sách chiến lược kinh tế địa phương và lãnh thổ (Viện Kinh tế Việt Nam), nhấn mạnh Nghị quyết 57 yêu cầu tập trung vào "giải pháp đột phá". Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV tiếp tục nhấn mạnh "giải pháp đột phá chiến lược" thì vai trò của doanh nghiệp nhà nước sẽ như thế nào, trong khi điểm nghẽn là cơ chế quản trị, đặc biệt là thể chế tài chính đầu tư cho khoa học, công nghệ.

Ông Ngọc khẳng định, Việt Nam không thiếu những doanh nghiệp nhà nước có đủ tiềm lực và hoàn toàn có khả năng tạo ra các đột phá công nghệ cho quốc gia như: Petrovietnam, Viettel... Nhiều doanh nghiệp đã lập quỹ về khoa học, công nghệ nhưng cơ chế quản lý tài chính khiến các quỹ này không được sử dụng linh hoạt trong đầu tư phát triển khoa học, công nghệ.

"Tôi kỳ vọng trong Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV tới đây sẽ thực sự tập trung vào các đột phá chiến lược, trao quyền chủ động mạnh mẽ hơn cho doanh nghiệp nhà nước để những doanh nghiệp dẫn dắt quốc gia tiến lên bằng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo", ông Ngọc nói.