Đề xuất mới nhất về kiểm định khí thải xe máy ở Hà Nội, TPHCM

Hồ sơ dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông đường bộ vừa được Bộ Nông nghiệp và Môi trường gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định.

Dự thảo đề xuất thời điểm bắt đầu thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông đường bộ cụ thể như sau: Từ 1/7/2027 đối với Hà Nội và TPHCM; từ 1/7/2028 đối với các thành phố trực thuộc Trung ương còn lại (Hải Phòng, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ); từ 1/7/2030 đối với các tỉnh còn lại.

Tùy theo tình hình thực tế, các tỉnh, thành phố này có thể quy định áp dụng thời hạn sớm hơn.

Xe mô tô sản xuất trước năm 2008 được đề xuất áp dụng mức 1 - Giá trị giới hạn tối đa cho phép của khí thải quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông đường bộ.

Xe mô tô sản xuất từ năm 2008 đến năm 2016 áp dụng mức 2; sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2026 áp dụng mức 3; sản xuất từ ngày 1/7/2026 áp dụng mức 4.

Xe gắn máy sản xuất trước năm 2016 được đề xuất áp dụng mức 1; sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2027 áp dụng mức 2; sản xuất từ ngày 1/7/2027 áp dụng mức 4.

Riêng xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông trên địa bàn Hà Nội và TPHCM phải đáp ứng quy định về khí thải mức 2 trở lên, tính từ ngày 1/1/2030.

Xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông vào “vùng phát thải thấp” của Hà Nội theo quy định của Luật Thủ đô phải đáp ứng quy định về khí thải theo Nghị quyết của HĐND thành phố Hà Nội.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ hướng dẫn tổ chức thực hiện lộ trình trên và xây dựng, ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông đường bộ - trong đó có quy định các mức giá trị giới hạn tối đa cho phép của khí thải xe mô tô, xe gắn máy bảo đảm có hiệu lực theo đúng lộ trình trên.

Căn cứ vào tình hình thực tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục nghiên cứu, xây dựng các quy định nâng cao mức khí thải và mở rộng đối tượng áp dụng để trình Thủ tướng Chính phủ công bố lộ trình tiếp theo.

Bộ Xây dựng được giao chủ trì tổ chức việc kiểm tra, chứng nhận xe mô tô, xe gắn máy đáp ứng mức khí thải; giám sát các cơ sở kiểm định khí thải.

Bộ Tài chính chủ trì, đề xuất chính sách ưu đãi về thuế, phí và hỗ trợ về tài chính trực tiếp, gián tiếp để người sử dụng chuyển đổi phương tiện và phát triển cơ sở kiểm định khí thải.

Tính đến tháng 9/2024, Việt Nam có 77 triệu xe máy đăng ký, đưa tỷ lệ sở hữu xe máy trên 1.000 dân tới 770 xe, thuộc hàng cao nhất thế giới.

Phân kỳ phù hợp, tránh gây xáo trộn đời sống người dân

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng cần thực hiện lộ trình một cách thận trọng, khả thi, có phân kỳ phù hợp nhằm tránh gây xáo trộn lớn cho đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là nhóm người thu nhập thấp phụ thuộc vào xe mô tô, xe gắn máy.

“Ưu tiên áp dụng trước tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí nghiêm trọng; nghiên cứu triển khai thí điểm tại các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM trước khi nhân rộng ra toàn quốc. Kết hợp với các giải pháp hỗ trợ kỹ thuật, truyền thông và chính sách ưu đãi”, bộ này nêu quan điểm.

Đáng chú ý, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị song song với kiểm soát và loại bỏ phương tiện không đạt chuẩn khí thải, cần khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh như xe máy điện, xe sử dụng công nghệ thân thiện môi trường.

Đi liền với đó cần có cơ chế hỗ trợ phù hợp như hỗ trợ kỹ thuật kiểm định, hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, truyền thông nâng cao nhận thức để tạo sự đồng thuận cao từ xã hội, người dân và cộng đồng.

Trong 18 tháng kể từ thời điểm bắt đầu thực hiện kiểm định khí thải, các cơ quan chức năng tăng cường tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện kiểm định khí thải mà chưa thực hiện xử lý vi phạm.

Sau thời hạn này, các cơ quan chức năng sẽ tổ chức kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm theo quy định.