Những bà mẹ thông minh thường bắt đầu rèn luyện trí tuệ cảm xúc (EQ) cho con từ khi còn rất nhỏ. Điều này vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của một con người. Trẻ có EQ cao sẽ biết cách ăn nói, hành xử khéo léo, được mọi người yêu mến. Ngược lại, trẻ EQ thấp thường dễ đắc tội với người khác, không được chào đón, và trên con đường học tập, làm việc cũng gặp nhiều trở ngại, khó thành công.
Vì vậy, khi cha mẹ nhận thấy con có vấn đề về EQ, nhất định phải kịp thời định hướng và uốn nắn.
Câu chuyện của một gia đình
Một bà mẹ ở Trung Quốc khi sinh con chủ yếu để bố mẹ chồng chăm sóc, bản thân thì đi làm, ít khi để ý đến việc dạy con. Cô cũng không can thiệp cách ông bà nuôi cháu, nghĩ rằng mình chẳng có kinh nghiệm nên thôi, để ông bà quyết.
Nhưng mới đây có một chuyện khiến cô phải suy nghĩ lại. Một hôm tan ca sớm, cô đi đón con thay bố mẹ chồng. Khi đi ngang lớp, cô vô tình nghe thấy giáo viên nói: “Đo Đo ở lớp EQ thấp quá, chắc chắn là do gia đình có vấn đề trong việc giáo dục”.
Chỉ một câu đó đã khiến người mẹ nổi giận, định xông vào tranh luận với giáo viên. Thấy vậy, cô giáo vội vàng xin lỗi và giải thích rằng lời nói kia xuất phát từ sự lo lắng cho Đo Đo, nhưng khó có thể trực tiếp nói thẳng với phụ huynh, sợ ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ.
Dù giáo viên đã giải thích, người mẹ vẫn cảm thấy khó chịu.
Ảnh minh họa
Đo Đo – cô bé “thẳng như ruột ngựa”
Ở trường, Đo Đo là một đứa trẻ hoạt bát, nhưng tính tình quá thẳng thắn, không kiêng nể ai nên dễ làm bạn bè phật lòng. Nhiều bạn nhỏ dần dần xa lánh em.
Có lần cả lớp vẽ tranh, Đo Đo bất ngờ bịt mũi rồi hét lên: “Bạn bên cạnh hôi quá, còn tè dầm trong quần nữa kìa!” và cười to. Cậu bạn kia xấu hổ muốn chui xuống đất. Hôm sau cậu bé không chịu đến trường vì cảm thấy mất mặt, phải được bố mẹ khuyên nhủ mãi mới quay lại.
Thật ra, Đo Đo vốn là một bé gái lanh lợi, đáng yêu. Nhưng cách nói chuyện quá trực tiếp, không để ý đến cảm xúc của người khác, nên dễ làm tổn thương bạn bè. Nếu cha mẹ không sớm dạy con biết tiết chế, lâu dài sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến học tập, công việc và các mối quan hệ xã hội.
Thực tế, Đo Đo đã vì tính cách này mà bị nhiều bạn “tẩy chay”, khi học nhóm cũng chẳng ai muốn ghép cùng. Người mẹ bắt đầu lo lắng và nhận ra tầm quan trọng của EQ.
Các chuyên gia giáo dục khẳng định: từ 0 – 6 tuổi là “thời kỳ vàng” để rèn luyện EQ cho trẻ. Nếu bỏ lỡ giai đoạn này, sau này cha mẹ có hối hận cũng khó bù đắp.
Vì sao giáo viên dễ dàng phát hiện trẻ EQ thấp?
Sau này người mẹ tìm đến chuyên gia và hiểu rằng, EQ thấp thường bộc lộ qua những hành vi rất rõ ràng, trẻ con vốn hồn nhiên, không biết che giấu.
1. Hay nói xấu, đặt biệt danh: Một số trẻ thích bàn tán chuyện người khác, gán nhãn bạn bè bằng những biệt danh trêu chọc như “mập ú”, “lùn tịt”… Điều này dễ khiến bạn bè tự ti, dần dần xa lánh. Có trẻ còn ghen tỵ, cố tình chia rẽ tình bạn của người khác.
2. Cái tôi quá lớn: Trẻ trong gia đình được nuông chiều quá mức thường hình thành thói quen “mình là trung tâm”. Chỉ cần không vừa ý liền khóc lóc, ăn vạ, đòi hỏi mọi người chiều chuộng. Vào môi trường tập thể như mẫu giáo, trẻ kiểu này rất khó hòa nhập, vì chẳng bao giờ nghĩ đến cảm xúc của người khác.
3. Dễ nổi giận: Nếu ở nhà, mỗi lần đòi gì được nấy chỉ bằng cách khóc hoặc nổi nóng, trẻ sẽ dần mặc định: cứ tức giận là đạt được mục đích. Nhưng vào lớp học, chiêu này không hiệu quả, lại còn khiến bạn bè và thầy cô phản cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng giao tiếp và sự phát triển của trẻ.
4. Nói năng khó nghe: Như trường hợp của Đo Đo, nói gì nghĩ nấy, chẳng để ý lời mình có làm người khác tổn thương không. Kiểu ăn nói “thẳng thừng” này khiến người khác ngại tiếp xúc, lâu dần trẻ bị cô lập.
Lời khuyên cho cha mẹ
Cha mẹ cần chú ý đến cách nuôi dạy và định hướng. Nhiều khi ông bà quá nuông chiều, tưởng là thương cháu, nhưng thực ra là hại cháu.
Điều quan trọng nhất là phải dạy trẻ kỹ năng giao tiếp – cách nói năng phù hợp, biết quan tâm đến cảm xúc của người khác. Những thói quen tốt này cần được tích lũy từng ngày.
Hãy dạy con rằng, khi thấy bạn gặp khó khăn, nếu không giúp được thì cũng đừng chê cười. Biết phân biệt hoàn cảnh để lựa chọn cách nói phù hợp – đó mới là nền tảng để trẻ có EQ cao, được mọi người yêu mến và dễ dàng thành công sau này.
