Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters).
Nhà Trắng ngày 5/12 đã công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ.
Tài liệu tuyên bố Washington từ bỏ triết lý tự chịu trách nhiệm về trật tự thế giới, thể hiện mong muốn đạt được sự ổn định chiến lược trong quan hệ với Nga và xem xét những mâu thuẫn còn tồn tại với châu Âu.
Một số điểm chính trong tài liệu chiến lược của Mỹ:
Chính sách đối ngoại
Mỹ sẽ không còn gánh vác toàn bộ trật tự thế giới và muốn các quốc gia khác đảm nhận trách nhiệm phòng thủ khu vực.
Mỹ bác bỏ “khái niệm thống trị toàn cầu đã lỗi thời", thay đổi định hướng về vị thế siêu cường duy nhất suốt nhiều thập niên qua.
Nhà Trắng dự định "điều chỉnh hành động của các đồng minh và đối tác" phù hợp với lợi ích chung của mình để ngăn chặn "sự thống trị của bất kỳ quốc gia đối thủ nào".
Mỹ sẽ ngăn các cường quốc khác áp đảo ảnh hưởng, nhưng không có nghĩa là Washington sẽ đánh đổi “sinh mạng và tài sản” để hạn chế ảnh hưởng của tất cả các cường quốc trên thế giới.
Mỹ sẽ "điều chỉnh sự hiện diện quân sự trên phạm vi toàn cầu để giải quyết các mối đe dọa cấp bách” ở khu vực bán cầu của Mỹ, đồng thời tránh xa các khu vực mà “tầm quan trọng tương đối đối với an ninh quốc gia của Mỹ đã giảm sút trong những thập niên hoặc những năm gần đây".
Mỹ sẽ tăng cường ảnh hưởng tại Mỹ Latinh.
Mỹ muốn chấm dứt nhận thức về NATO như "một liên minh không ngừng mở rộng".
Mỹ tin rằng một thế giới chìm trong các cuộc xung đột khu vực sẽ đe dọa lợi ích của các quốc gia. Ưu tiên hàng đầu là chấm dứt các cuộc xung đột.
Mỹ và Nga
Mỹ coi việc tái lập sự ổn định chiến lược với Nga là một trong những ưu tiên chính sách đối ngoại quan trọng ở châu Âu.
Lợi ích cốt lõi của Mỹ là chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Mỹ và châu Á
Mỹ vẫn muốn duy trì một khu vực châu Á - Thái Bình Dương "tự do và cởi mở".
Mỹ tin rằng khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương sẽ là một trong những điểm nóng về kinh tế và địa chính trị quan trọng trong thế kỷ này.
Mỹ có kế hoạch tăng cường quan hệ thương mại và các mối quan hệ khác với Ấn Độ.
Ngăn chặn một cuộc xung đột tiềm tàng ở Đài Loan là ưu tiên hàng đầu của Mỹ.
Mỹ chỉ nên tập trung vào thương mại với Trung Quốc đối với các mặt hàng phi chiến lược. Mỹ vẫn coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh về kinh tế.
Mỹ và Trung Đông, châu Phi
Mỹ không còn coi Trung Đông là yếu tố chi phối quyết định chính sách đối ngoại.
Mỹ vẫn đảm bảo an ninh cho Israel, nhưng không đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ như trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump.
Mỹ muốn ổn định Syria và biến nước này từ một điểm nóng thành một nhân tố tích cực và toàn diện ở Trung Đông.
Chiến lược mới của Mỹ ít tập trung vào châu Phi, đề xuất chuyển đổi từ "ý thức hệ tự do" và "mối quan hệ tập trung vào viện trợ" sang các mục tiêu như đảm bảo các nguồn khoáng sản quan trọng.
Mỹ và châu Âu
Mỹ nhận thấy sự "bất đồng" với các quan chức châu Âu, nhiều người trong số họ coi nhẹ các nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ.
Mỹ muốn châu Âu tự chịu trách nhiệm về quốc phòng của mình.
Mỹ kỳ vọng sẽ xây dựng các quốc gia mạnh ở Đông và Trung Âu thông qua các thỏa thuận thương mại và quốc phòng.
Mỹ cho rằng châu Âu đang chiếm tỷ trọng thấp hơn trong nền kinh tế toàn cầu, phần lớn là do sự trỗi dậy của Trung Quốc và các cường quốc mới nổi khác, nhưng sự sụt giảm về kinh tế không nghiêm trọng bằng sự mất dần nền văn minh.
