Trên mạng xã hội, các mẹo giải rượu bia được chia sẻ khá nhiều như ăn sữa chua hoặc uống nước chanh, thậm chí có người tin rằng ăn đồ cay hay uống cà phê đặc sẽ khiến rượu bia tan nhanh hơn. Tuy nhiên, theo Indian Express, phần lớn các cách trên chỉ giúp giảm cảm giác say chứ không làm giảm nồng độ cồn trong máu.
Trong đó, quan niệm uống trà hoặc cà phê giúp tỉnh rượu bia nhanh là phổ biến nhất. Nhưng theo bác sĩ Jagadish Hiremath - chuyên gia y tế công cộng người Ấn Độ, caffeine có trong cà phê và trà không khiến cơ thể chuyển hóa rượu nhanh hơn. “Gan xử lý rượu bia theo nhịp độ riêng và caffeine không thể thúc đẩy quá trình này. Cùng lắm thì cà phê hay trà chỉ giảm cảm giác buồn ngủ, tăng sự tỉnh táo tạm thời, chứ không loại bỏ được cồn trong máu”, bác sĩ Hiremath giải thích.
Phần lớn các cách giải rượu chỉ có tác dụng giảm triệu chứng chứ không giảm nồng độ cồn. Ảnh: Ban Mai
Thực tế, caffeine có thể tạo ra cảm giác tỉnh táo giả, khiến người uống tưởng rằng mình đã tỉnh rượu trong khi nồng độ cồn trong máu vẫn cao. Theo một nghiên cứu của Đại học Waikato (New Zealand), caffeine tạm thời làm mờ tác động gây suy giảm vận động của rượu bằng cách chặn các thụ thể adenosine trong não - những thụ thể liên quan đến cơ chế tác động của cồn.
Điều này khiến người uống có thể cảm thấy ít mệt mỏi hơn, di chuyển có vẻ vững vàng nhưng thực tế, khả năng phối hợp, phản xạ và ra quyết định vẫn bị ảnh hưởng nghiêm trọng. “Một người có thể nghĩ rằng mình đã tỉnh táo, dẫn đến phán đoán sai lầm, tiếp tục uống nhiều hơn hoặc thực hiện các hành vi như lái xe”, bác sĩ Hiremath cảnh báo.
Ngoài ra, caffeine còn tăng áp lực lên tim và hệ thần kinh, khiến cơ thể chịu thêm gánh nặng sau khi đã bị ảnh hưởng bởi rượu. Kết hợp hai chất có tác dụng trái ngược - một là chất kích thích (caffeine), một là chất ức chế thần kinh (rượu bia), cơ thể rơi vào trạng thái mất cân bằng, dễ dẫn đến mệt mỏi, lo âu, tim đập nhanh và rối loạn giấc ngủ.
Bác sĩ Hiremath nhấn mạnh rằng cách duy nhất để tỉnh rượu thật sự là chờ cơ thể tự chuyển hóa cồn. Gan chỉ có thể xử lý một lượng rượu nhất định mỗi giờ, và không có biện pháp nào - kể cả cà phê, trà, tắm nước lạnh hay ăn đồ cay - có thể đẩy nhanh tiến trình này.
“Uống đủ nước, ăn nhẹ và nghỉ ngơi có thể giảm một số triệu chứng khó chịu, nhưng không rút ngắn được thời gian đào thải rượu khỏi cơ thể. Vì vậy, sau khi uống, cách an toàn nhất là không lái xe hoặc vận hành máy móc", ông khuyến cáo.
Như vậy, việc dùng cà phê hay trà sau khi uống rượu bia không giúp bạn tỉnh mà còn gây hiểu lầm về mức độ tỉnh táo của bản thân, khiến nguy cơ tai nạn và hành vi thiếu an toàn tăng cao.
Nếu đã lỡ uống nhiều rượu bia, hãy bổ sung nước, ăn nhẹ, nghỉ ngơi và kiên nhẫn chờ cơ thể tự hồi phục. Không có lối tắt nào để “giải rượu” nhanh và càng không có loại đồ uống kỳ diệu nào thay thế được thời gian và sự nghỉ ngơi.
