"Hôm nay, chúng tôi đã đưa ra những đề xuất để đáp ứng 2/3 nhu cầu tài chính của Ukraine trong hai năm tới", Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen ngày 3/12 nói trước báo giới khi bà trình bày những căn cứ pháp lý cho kế hoạch hỗ trợ Kiev. "Con số là 90 tỷ euro (105 tỷ USD), phần còn lại sẽ do các đối tác quốc tế chi trả".
Bà Von der Leyen giải thích số tiền trên sẽ được huy động bằng cách vay từ EU hoặc sử dụng tài sản của ngân hàng trung ương Nga bị phong tỏa ở châu Âu để cấp một "khoản vay bồi thường" cho Ukraine. Đây là lựa chọn được EC và nhiều quốc gia thành viên EU thúc đẩy.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula Von der Leyen tại một cuộc họp báo tại Brussels, Bỉ, ngày 3/12. Ảnh: AFP
Theo bà, nguồn tài chính này sẽ cho phép Kiev "tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình ở vị thế mạnh hơn" trong bối cảnh Mỹ đang gây áp lực thúc ép Ukraine nhanh chóng đạt thỏa thuận chấm dứt xung đột với Nga.
Các lãnh đạo EU đã cam kết duy trì nguồn tài chính cho Ukraine vào năm sau và khẳng định họ quyết tâm đạt được đồng thuận về việc nguồn tiền nên đến từ đâu tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới vào ngày 18/12.
Tuy nhiên, Bỉ, quốc gia đặt trụ sở của tổ chức lưu ký quốc tế Euroclear, nơi nắm giữ phần lớn tài sản Nga bị đóng băng, đến nay vẫn phản đối kế hoạch vì lo ngại nguy cơ đối mặt với những động thái trả đũa pháp lý và tài chính nghiêm trọng từ Moskva.
Ngoại trưởng Bỉ Maxime Prevot lưu ý những căn cứ pháp lý mà bà Von der Leyen đưa ra "không giải quyết thỏa đáng lo ngại của chúng tôi".
"Chúng tôi đã nhiều lần tuyên bố rằng Bỉ coi phương án về khoản vay bồi thường là tồi tệ nhất trong tất cả các lựa chọn vì nó rủi ro và chưa từng được thực hiện trước đây", ông nói. "Điều này giải thích lý do chúng tôi tiếp tục kêu gọi một phương án thay thế, cụ thể là EU vay số tiền cần thiết trên thị trường".
Chính phủ Bỉ nhấn mạnh họ muốn có những đảm bảo chắc chắn từ các quốc gia EU khác rằng trách nhiệm pháp lý sẽ được chia sẻ. EC trong khi đó khẳng định họ đã đặt ra một "hệ thống phòng vệ 3 cấp" nhằm bảo vệ Bỉ khỏi mọi rủi ro pháp lý. Ủy ban cũng cho biết họ đang tìm cách khai thác không chỉ tài sản Nga được giữ ở Bỉ mà còn cả khoảng 29 tỷ USD tại những quốc gia khác.
Theo kế hoạch do EU đề xuất, Ukraine sẽ chỉ hoàn trả khoản vay nếu Nga bồi thường cho nước này về những thiệt hại do xung đột. Mặc dù phản đối mạnh mẽ, Bỉ cuối cùng có thể sẽ không thể đứng vững trước những sức ép trong EU về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga.
Bà Von der Leyen cho biết sáng kiến có thể được phê duyệt bằng đa số phiếu đồng ý của các thành viên EU, không cần đồng thuận tuyệt đối.
"Chúng tôi ủng hộ điều này và tất nhiên, chúng tôi cũng nghiêm túc xem xét những lo ngại của Bỉ", Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul nói. "Những lo ngại đó là chính đáng, nhưng vấn đề vẫn giải quyết được nếu chúng ta đoàn kết và sẵn sàng chịu trách nhiệm".
(Theo AFP)
