Các đại sứ khoa học Trường THCS Long Thọ dùng ống nhòm để quan sát loài dơi - Ảnh: TUYẾT NHI
Với chủ đề "Một sức khỏe", hành trình đến Thảo cầm viên lần này không chỉ là tham quan vườn thú, mà còn là chuyến "giải mã" mối liên kết giữa con người - động vật - môi trường.
Chặng 1: Cây khỏe thì môi trường khỏe
“Đây là cây sọ khỉ (cây xà cừ) lớn nhất Việt Nam, cao tới 62m và có chu vi thân 12,5m đó các bạn!”, chú Cao Quốc Trị (nhân viên kỹ thuật tại Thảo cầm viên) hào hứng giới thiệu khi tụi mình ngước nhìn tán cây to đến choáng ngợp.
Chú Cao Quốc Trị chia sẻ, hiện tại Thảo cầm viên có 8 cây được công nhận là cây di sản và đây là gốc xà cừ 160 tuổi - Ảnh:TUYẾT NHI
Ngoài nhiệm vụ tạo bóng mát, làm không khí trong lành, cây sọ khỉ cũng âm thầm bảo vệ con người. Rễ cây ăn sâu gần 10m, lan rộng hơn 20m, tạo thành “bộ móng” chắc chắn giúp giữ đất, chống xói mòn và hạn chế sạt lở.
Các bạn thích thú chạm tay vào thân cây tung, nơi mỗi vết sần đều kể câu chuyện về sự sống và dấu ấn của thời gian - Ảnh: TUYẾT NHI
Ngay gần đó là cây tung với bộ rễ bệ vành lớn, tỏa ra như chiếc “lá chắn tự nhiên” giúp giữ đất và bảo vệ khu vực trước những tác động mạnh của mưa lũ.
“Cây bảo vệ mình, nhưng mình cũng phải bảo vệ cây. Cây khỏe thì môi trường khỏe, môi trường khỏe thì con người mới khỏe”, chú Trị nhấn mạnh.
Chặng 2: Động vật khỏe thì hệ sinh thái khỏe
Rời khu cây xanh, các bạn bước vào “thế giới động vật” của Thảo cầm viên và lập tức bị cuốn vào những câu chuyện thú vị mà trước giờ chỉ đọc trong sách.
Ở khu chim trĩ sao, các bạn thích thú khi biết Thảo cầm viên là một trong số ít nơi có thể nhân giống thành công loài chim quý này. Những cá thể khỏe mạnh chuẩn bị được thả về rừng để phục vụ việc bảo tồn.
Các bạn tìm hiểu mô phỏng sinh cảnh đồng cỏ - Ảnh: TUYẾT NHI
Đi qua khu côn trùng, các đại sứ khoa học bất ngờ khi nhận ra những sinh vật nhỏ bé như bướm, muỗi và nhiều loài côn trùng khác cũng đóng vai trò quan trọng.
Bướm giúp thụ phấn, đảm bảo cây cối sinh trưởng, còn muỗi mặc dù gây phiền toái trong mùa mưa nhưng lại góp phần duy trì chuỗi thức ăn tự nhiên, giúp cân bằng sinh thái.
Nhiều kiến thức thú vị được cô bạn Trịnh Nguyễn Thu Minh (lớp 7A10, Trường THCS Hoàng Hoa Thám, phường Tân Bình) ghi vào sổ tay, ví dụ như muỗi cái mới chích người và hoạt động mạnh nhất vào sáng sớm và chiều tối. Thông tin nhỏ này giúp bạn hiểu hơn về cách bảo vệ bản thân và giữ gìn sức khỏe.
Chặng 3: Con người khỏe - trái đất khỏe
Các đại sứ khoa học háo hức khi lần đầu chạm tay vào những cư dân đáng yêu tại vườn thú thân thiện với các bạn thú Cầy Meerkat, Capybara, Sóc Bắc Mỹ…
Những bạn vốn chỉ thấy qua sách vở hay màn hình giờ đây có thể vuốt ve bộ lông mềm mại, ấm áp và quan sát tập tính sinh hoạt của các bạn ấy.
Capybara là loài gặm nhấm thân thiện và thích ngâm mình trong nước ấm để thư giãn và giữ vệ sinh cơ thể - Ảnh: TUYẾT NHI
Tại Thảo cầm viên, các bạn thú được chăm sóc sức khỏe định kỳ, kiểm tra ký sinh trùng và tiêm phòng theo yêu cầu riêng từng loài.
Sóc Bắc Mỹ luôn hiếu động, nhanh nhẹn và có tập tính đào hang - Ảnh:TUYẾT NHI
Điều được nhấn mạnh nhất là vệ sinh tay trước và sau khi tiếp xúc với thú. Đây là bước đơn giản nhưng quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn, ký sinh trùng và các bệnh lây từ động vật.
Đại sứ khoa học bật mí cách sống chuẩn "Một sức khỏe"
Các đại sứ khoa học đã chia sẻ những cách áp dụng tinh thần “Một sức khỏe” vào đời sống hàng ngày.
Cô bạn Châu Phương Nghi (lớp 6/5 Trường THCS Tân Sơn, phường An Hội Tây) nhấn mạnh: “Với vai trò là một đại sứ khoa học, mình sẽ làm gương và hành động để lan tỏa những thông điệp bảo vệ môi trường đến mọi người”.
Bạn Nguyễn Ngọc Như Ý (lớp 6A3 Trường THCS Hoàng Hoa Thám, phường Tân Bình) chia sẻ: “Mình học được rằng giữ gìn nơi sống an toàn cho động vật không chỉ giúp các loài được khỏe mạnh mà còn bảo vệ sức khỏe con người”.
Nhà báo Nguyễn Khắc Cường (Phó Tổng biên tập báo Tuổi Trẻ) trao chứng nhận “Đại sứ khoa học” cho các bạn Trường THCS Tân Tạo - Ảnh: TUYẾT NHI
Còn bạn Nguyễn Trà Giang (lớp 7/6 Trường THCS Tân Tạo, phường Bình Tân) cho biết: “Chăm sóc cây cối là việc làm thiết thực. Thiên nhiên và con người liên kết chặt chẽ. Muốn khỏe, chúng mình phải chăm cây, trồng thêm cây xanh và giữ môi trường sạch”.
Không chỉ dừng lại ở đó, bạn Nguyễn Tuấn Đạt (lớp 9/11 Trường THCS Long Thọ, tỉnh Đồng Nai) nhắc nhở mọi người: “Tiết kiệm điện, nước hay dùng túi vải, giấy tái chế nghe có vẻ nhỏ, nhưng nếu ai cũng thực hiện từng chút mỗi ngày, môi trường sẽ tốt đẹp hơn”.
Hành trình "Một sức khỏe" vẫn tiếp tục lan tỏa
Công tắc khoa học là dự án truyền thông kiến thức khoa học do Khối ấn phẩm Khăn Quàng Đỏ - báo Tuổi Trẻ, Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) và Công ty TNHH Bayer Việt Nam cùng phối hợp tổ chức.
Chuyến đi Thảo cầm viên là điểm dừng chân cuối cùng của dự án, nhưng thông điệp “Một sức khỏe” vẫn còn tiếp tục lan tỏa.
Sức khỏe con người luôn gắn liền với môi trường và các loài động vật; chỉ khi cả ba cùng ổn, cộng đồng mới thực sự an toàn. Và tất cả điều đó bắt đầu từ những hành động nhỏ mỗi ngày của chính tụi mình.
Ai là người đặt nền móng cho Thảo cầm viên?
Ông Jean Baptiste Louis Pierre là người sáng lập và là giám đốc đầu tiên của Thảo cầm viên Sài Gòn với định hướng nơi này không chỉ là điểm tham quan, mà là một vườn thực vật - vườn thú phục vụ công tác bảo tồn và chăm sóc các loài.
Các đại sứ khoa học nghe giới thiệu về lịch sử Thảo cầm viên trước tượng ông Jean Baptiste Louis Pierre - Ảnh: TUYẾT NHI
Đến hôm nay, Thảo cầm viên vẫn giữ vai trò của mình với 5 chức năng chính là bảo tồn, giáo dục và nghiên cứu, tạo không gian xanh và giải trí, địa điểm di sản văn hóa và lịch sử, tạo môi trường sống cho động vật.
