Những định hướng quan trọng này được Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập khi ký ban hành Chỉ thị 20 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường.
Theo người đứng đầu Chính phủ, công tác bảo vệ môi trường dù được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm, song tình trạng ô nhiễm ở một số nơi còn rất nghiêm trọng, nhất là ô nhiễm môi trường không khí tại các đô thị lớn, ô nhiễm môi trường nước tại các địa bàn tập trung đông dân cư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, làng nghề...
Riêng địa bàn thành phố Hà Nội, mức độ ô nhiễm môi trường không khí tại một số thời điểm trong năm thuộc nhóm cao trên thế giới, các thông số môi trường nước các sông ở nội thành vượt giới hạn cho phép nhiều năm liên tục.
Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh xây dựng hệ thống giao thông công cộng, hạn chế sự gia tăng phương tiện giao thông cá nhân ở các đô thị lớn (Ảnh: Mạnh Quân).
Để ngăn chặn ô nhiễm, Thủ tướng chỉ đạo hàng loạt giải pháp cụ thể.
Trong đó, ông giao Bộ Xây dựng tập trung thực hiện có lộ trình cụ thể trong năm 2025 và các năm tiếp theo các giải pháp đẩy nhanh xây dựng hệ thống giao thông công cộng, hạn chế sự gia tăng phương tiện giao thông cá nhân ở các đô thị lớn, thúc đẩy sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.
Đi kèm với đó, theo Thủ tướng, cần tăng cường kiểm soát khí thải đối với xe cơ giới, khẩn trương hoàn thiện, áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Với thành phố Hà Nội, Thủ tướng chỉ đạo nghiên cứu tăng lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký, cấp biển số phương tiện giao thông cơ giới, xe máy chuyên dùng, giá dịch vụ trông giữ phương tiện trong khu vực trung tâm đối với phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Lãnh đạo Chính phủ lưu ý việc này cần xây dựng lộ trình cụ thể từ quý III/2025 và điều chỉnh hằng năm.
Một giải pháp đáng chú ý khác được lãnh đạo Chính phủ đề cập là triển khai thí điểm không sử dụng đồ nhựa dùng một lần trong các nhà hàng, khách sạn, cửa hàng đồ uống, quán ăn… nằm trong Vành đai 1. Chủ trương này thực hiện từ quý IV/2025 và nhân rộng trong những năm tiếp theo.
Bên cạnh đó, Thủ tướng chỉ đạo thành phố xây dựng, triển khai đề án xử lý ô nhiễm môi trường tại các đoạn sông, kênh, rạch khu vực nội thành; đề án thu gom, xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt trên địa bàn thành phố, không lấy việc đẩy ô nhiễm sang khu vực khác thay cho xử lý ô nhiễm tại nguồn.
Người đứng đầu Chính phủ đồng thời yêu cầu xây dựng, bổ sung cơ chế, chính sách và có lộ trình cụ thể đến năm 2028 di dời các cơ sở sản xuất phát thải gây ô nhiễm ra khu sản xuất tập trung theo quy hoạch; xử lý nghiêm các khu đô thị chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung.
Thủ tướng định hướng ưu tiên nguồn lực đầu tư từ ngân sách kết hợp huy động các nguồn xã hội hóa và có các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đặc thù cho các hoạt động tái chế, thu hồi năng lượng từ chất thải sử dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại, tiên tiến hiện có tốt nhất.
Ông cũng lưu ý cần hình thành khu vực công nghiệp tái chế và các nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn thành phố Hà Nội nhằm giảm tỷ lệ rác thải phải chôn lấp, không để tồn đọng rác thải gây ô nhiễm môi trường, gây mất mỹ quan đô thị. Chủ trương này cần thực hiện từ quý IV/2025, theo yêu cầu của Thủ tướng.
