Nỗi sợ thầm lặng của học sinh và bài toán cấp bách của giáo dục
Năm 2012, nhiều chuyến khảo sát thực tế tại các trường tiểu học đã cho thấy một thực tế đáng buồn: rất nhiều học sinh ngại đi vệ sinh ở trường chỉ vì bồn cầu quá bẩn, nhà vệ sinh xuống cấp, thiếu nước sạch, thiếu xà phòng. Với trẻ nhỏ, điều đó có thể dẫn đến những thói quen nguy hại như nhịn tiểu, nhịn uống nước trong suốt nhiều giờ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất lẫn tâm lý.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tính đến 2018, cả nước có hơn 188.000 nhà vệ sinh tại các trường công lập, nhưng chỉ 67,3% đạt điều kiện sử dụng tốt. Riêng cấp tiểu học, con số này chỉ đạt 57,9%. Thậm chí, đến năm 2020, vẫn còn hơn 7,7 triệu học sinh từ mầm non đến THPT trên cả nước không được tiếp cận xà phòng và nước sạch trong trường học.
Đằng sau những con số ấy là hàng triệu học sinh chưa có được điều kiện học tập cơ bản: môi trường sạch sẽ, an toàn, giúp các em có thể phát triển tự tin và toàn diện. Bà Đào Tuyết Mai - Nguyên Phó Chủ tịch Unilever Việt Nam nhớ lại thời điểm đó: "Các em học sinh chưa có thói quen rửa tay trước khi ăn, trong khi nhiều trường học không có đủ phương tiện để các em có thể thực hành việc rửa tay."
Từ ánh mắt lưỡng lự của những em nhỏ trước cánh cửa nhà vệ sinh không được sạch đẹp, Unilever Việt Nam đã lựa chọn hành động. Năm 2012, doanh nghiệp khởi động chương trình Trường học Xanh Sạch Khỏe bằng việc tập hợp các hoạt động đơn lẻ của từng nhãn hàng như Lifebuoy, P/S, OMO, VIM, Pureit thành một sáng kiến tổng thể.
Tại mỗi điểm trường nơi chương trình được triển khai, Unilever đã nâng cấp tổng thể cơ sở vật chất nhà trường, bao gồm điều kiện vệ sinh với nhà vệ sinh sạch khuẩn, khu vực rửa tay, đảm bảo nguồn nước uống sạch và các góc xanh trong khuôn viên trường học. Tất cả cùng hướng đến mục tiêu: xây dựng mô hình điểm trường học đạt chuẩn vệ sinh, an toàn và phát triển toàn diện cho học sinh tiểu học trên toàn quốc.
Trong giai đoạn 2021-2025, Unilever cùng 6 nhãn hàng Lifebuoy, P/S, VIM, OMO, PureIt và Knorr phối hợp triển khai chương trình Trường học Xanh Sạch Khỏe cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến tầm nhìn kiến thiết và triển khai mô hình chuẩn đến 4,5 triệu em học sinh tiểu học trên toàn quốc trong giai đoạn 2021-2025.
Bên cạnh nâng cấp tổng thể cơ sở vật chất nhà trường, chương trình thực hiện hoạt động truyền thông, giáo dục về vệ sinh, dinh dưỡng, sức khỏe và bảo vệ môi trường cho các em học sinh. Đặc biệt, với mong muốn giúp trang bị kiến thức cho các em thông qua hình thức giảng dạy và học tập số hóa, chương trình đã chú trọng xây dựng và triển khai giáo án điện tử với nội dung mang tính tương tác cao. Việc số hóa giáo án không chỉ giúp mở rộng phạm vi tiếp cận và nhân rộng mô hình trên quy mô lớn hơn, mà còn phù hợp với định hướng số hóa, hiện đại hóa trong ngành giáo dục của Việt Nam hiện nay.
Từ trường học xanh sạch khỏe đến tương lai bền vững của ngôi nhà Việt Nam
Với mục tiêu tạo dựng môi trường học đường vệ sinh, an toàn và lành mạnh, đồng thời giáo dục, hình thành thói quen tốt cho trẻ ngay từ nhỏ, chương trình Trường học Xanh Sạch Khỏe đã trở thành một phần quan trọng trong trụ cột Cải thiện sức khỏe và vệ sinh (Health and Hygiene) của chiến lược phát triển bền vững mà Unilever triển khai tại Việt Nam trong 14 năm qua.
Hành trình của Trường học Xanh Sạch Khỏe đã được khắc họa rõ nét qua những thay đổi tích cực trong môi trường học tập và trong từng thói quen nhỏ của học sinh. Từ năm 2012 cho đến nay, đã có 445 sân chơi an toàn cho trẻ em được xây dựng, 1.000 nhà vệ sinh tại 762 trường tiểu học được nâng cấp và xây mới, mang lại môi trường học đường khang trang, sạch sẽ hơn. Hàng trăm nghìn học sinh đã trực tiếp được hưởng lợi, trong đó 617.000 em được chăm sóc răng miệng và giáo dục thói quen chải răng đúng cách, hơn 7,2 triệu em trên cả nước được hướng dẫn rửa tay để bảo vệ sức khỏe. Từ năm 2022, sáng kiến Giáo án điện tử còn giúp đưa những bài học vệ sinh, sức khỏe trở nên sinh động hơn, tiếp cận 500.000 học sinh mỗi năm.
Một phần bài giảng trong giáo án điện tử về "Chương trình giáo dục Chăm sóc sức khỏe học đường"
Trong hành trình ấy, Unilever Việt Nam cùng các nhãn hàng đã trở thành đối tác đồng hành, mang đến nguồn lực, kinh nghiệm quốc tế và những giải pháp thiết thực để cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện thực hóa mục tiêu xây dựng môi trường học đường xanh - sạch – khỏe.
Sự phối hợp chặt chẽ này là minh chứng tiêu biểu cho mô hình hợp tác công - tư: Bộ Giáo dục và Đào tạo giữ vai trò kiến tạo chính sách, đảm bảo tính chính danh và chuyên môn, trong khi Unilever góp phần gia tăng nguồn lực, đổi mới sáng kiến, giúp các chương trình không chỉ dừng lại ở thí điểm mà có thể lan tỏa trên phạm vi toàn quốc. Đây cũng chính là những nền tảng cần thiết để Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs), trong đó giáo dục chất lượng và sức khỏe cộng đồng là những trụ cột quan trọng.
Sau 30 năm hiện diện tại Việt Nam, Unilever không chỉ tạo dựng vị thế một doanh nghiệp tiên phong trong ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), mà còn khẳng định vai trò một đối tác phát triển bền vững cùng đất nước. Trường học Xanh Sạch Khỏe là một lát cắt tiêu biểu: từ đảm bảo điều kiện vệ sinh cơ sở hạ tầng, nguồn nước sạch của nhà trường, cho đến việc giáo dục thói quen vệ sinh, chương trình đã mang lại điều kiện học tập sạch khuẩn và khỏe mạnh cho hàng triệu học sinh. "Mỗi cá nhân của Unilever Việt Nam đều cảm thấy tự hào và trưởng thành hơn rất nhiều khi công việc của minh gắn bó thiết thực với những nhu cầu tưởng chừng giản dị như rửa tay sạch trước khi ăn, nhưng lại mang ý nghĩa lớn lao cho sức khỏe cộng đồng," bà Tuyết Mai chia sẻ.
Điều đó cho thấy cam kết phát triển bền vững không dừng lại ở chiến lược toàn cầu, mà đã được Unilever hiện thực hóa tại Việt Nam bằng các hành động cụ thể, gắn chặt với đời sống cộng đồng. Ở cột mốc 30 năm, thông điệp "Vì Việt Nam là nhà" càng trở nên ý nghĩa hơn: Unilever coi sự phát triển của trẻ em hôm nay là nền tảng cho một Việt Nam khỏe mạnh, xanh sạch và bền vững trong tương lai.
