Chỉ trong 24 giờ, một hệ thống HIMARS nặng 17 tấn đã được máy bay C-130J thả xuống Luzon, vượt 300km đường núi Palawan, tự động định vị GPS/INS và phóng liên tiếp 21 quả rocket GMLRS-ER chính xác dưới 5 mét ở tầm bắn 150km, tất cả chỉ với kíp vận hành 3 người.
Đây là lần đầu tiên thế giới chứng kiến khả năng “triển khai đa phương thức” thực sự của M142 HIMARS phiên bản 2025: kết hợp khung gầm FMTV 6x6 siêu cơ động, hệ thống điều khiển hỏa lực AFATDS thế hệ mới và rocket dẫn đường quán tính + GPS + AI chống nhiễu.
Công nghệ này không chỉ nhanh hơn mọi hệ thống MLRS truyền thống mà còn đang định nghĩa lại khái niệm “pháo phản lực cơ động cao” trong tác chiến hiện đại.
Hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS thúc đẩy hợp tác quân sự Mỹ-Philippines
Hệ thống pháo phản lực cơ động cao M142 HIMARS đã trở thành biểu tượng cho sự hợp tác chiến lược giữa Mỹ và Philippines.
Qua các cuộc tập trận Salaknib 2025 và Balikatan 2025, HIMARS không chỉ chứng minh khả năng triển khai nhanh chóng trên địa hình khắc nghiệt mà còn khẳng định vai trò then chốt trong việc tăng cường khả năng răn đe khu vực, với các bài bắn thử sống động và vận chuyển đa phương thức qua không vận, đường bộ và đường biển.
Hệ thống HIMARS, do Lockheed Martin phát triển từ cuối những năm 1990, đại diện cho đỉnh cao của công nghệ pháo phản lực hiện đại, kết hợp tính cơ động vượt trội với sức mạnh hỏa lực chính xác.
Được lắp đặt trên khung gầm xe tải bánh lốp 6x6 M1140 thuộc dòng Family of Medium Tactical Vehicles (FMTV), HIMARS có trọng lượng khoảng 17 tấn, cho phép nó dễ dàng di chuyển qua các địa hình phức tạp mà không cần cơ sở hạ tầng đặc biệt.
Động cơ diesel Caterpillar C7 dung tích 7,2 lít sáu xy-lanh kết hợp hộp số bảy cấp mang lại tốc độ tối đa lên đến 94 km/h và phạm vi hoạt động liên tục khoảng 483 km trên một bình nhiên liệu đầy, giúp hệ thống này lý tưởng cho các chiến dịch "đánh và chạy" – bắn xong rồi nhanh chóng di chuyển để tránh phản công.
Thời gian từ lúc triển khai đến sẵn sàng bắn chỉ mất dưới năm phút, nhờ hệ thống điều khiển hỏa lực tự động hóa cao, tích hợp phần mềm nhắm mục tiêu dựa trên GPS và liên kết dữ liệu thời gian thực từ các cảm biến đa miền.
Về sức mạnh hỏa lực, HIMARS nổi bật với khả năng phóng sáu quả rocket đồng thời từ pod chứa 227mm, sử dụng đa dạng loại đạn dược để đáp ứng các nhiệm vụ khác nhau.
Các rocket GMLRS (Guided Multiple Launch Rocket System) dẫn đường GPS mang đầu đạn nổ phá hoặc chống tăng, đạt tầm bắn từ 15 km đến 84km, với biến thể ER GMLRS mở rộng lên 150km, đảm bảo độ chính xác dưới 10 mét ngay cả ở khoảng cách xa.
Đối với các mục tiêu chiến lược, hệ thống có thể phóng một quả tên lửa ATACMS (Army Tactical Missile System) đường kính 610mm, tầm bắn lên đến 300 km, hoặc phiên bản mới PrSM (Precision Strike Missile) vượt quá 500 km, bao gồm khả năng tấn công mục tiêu di động trên biển như tàu chiến.
Trong các bài tập năm 2025 tại Philippines, HIMARS đã chứng minh tính linh hoạt này qua việc bắn sáu quả rocket huấn luyện vào biển từ bờ biển Palawan vào ngày 28/4, và 21 quả rocket thực hành tại Fort Magsaysay vào tháng 6, tập trung vào kết nối "cảm biến đến xạ thủ" để xử lý mục tiêu nhanh chóng.
Công nghệ cốt lõi của HIMARS nằm ở sự tích hợp đa miền, cho phép nó hoạt động như một nút kết nối trong mạng lưới chỉ huy chung.
Hệ thống sử dụng phần mềm AFATDS (Advanced Field Artillery Tactical Data System) để nhận dữ liệu từ radar, máy bay không người lái hoặc vệ tinh, sau đó tính toán quỹ đạo bắn tự động và điều chỉnh theo thời tiết hoặc địa hình.
Điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường đảo quốc như Philippines, nơi địa hình núi non, đường lầy lội và rừng rậm đòi hỏi tính thích ứng cao.
Trong tập trận Salaknib 2025 từ ngày 24-31/5, các đơn vị Mỹ từ Lữ đoàn 5, Tiểu đoàn 3 Pháo binh thuộc Lực lượng Nhiệm vụ Đa miền 1 đã vận chuyển HIMARS bằng máy bay C-130J Hercules từ Subic bay đến Luzon Strait – lần đầu tiên triển khai động tại khu vực chiến lược này – sau đó chuyển sang tàu hải quân Philippines cho hạ cánh bờ biển, và di chuyển hàng trăm dặm qua đường bộ gồ ghề đến điểm bắn.
Các bài tập này không chỉ kiểm tra khả năng sống sót của hệ thống trong địa hình khắc nghiệt mà còn rèn luyện sự phối hợp với lực lượng Philippines, bao gồm việc chia sẻ dữ liệu mục tiêu và hậu cần chung, góp phần củng cố Hiệp ước Phòng thủ Chung 1951 giữa hai nước.
Năm 2025 đánh dấu bước tiến lớn trong việc áp dụng HIMARS tại Philippines, nơi hệ thống này được sử dụng luân phiên từ năm 2022 để hỗ trợ phòng thủ lãnh thổ.
Với ngân sách Mỹ đầu tư hơn 1,2 tỷ USD cho sản xuất và nâng cấp trong tài khóa 2024-2025, bao gồm tăng sản lượng rocket GMLRS lên 14.000 quả mỗi năm, HIMARS đang được tối ưu hóa cho các kịch bản Indo-Pacific, nhấn mạnh tính bất ngờ và phân tán lực lượng.
Philippines, dù chưa chính thức mua sắm, đã thể hiện sự quan tâm qua chương trình Bán vũ khí Quân sự Nước ngoài, coi HIMARS như công cụ then chốt để đối phó với các mối đe dọa hàng hải.
Tương lai, với các biến thể chống tàu mới và tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cho dự đoán mục tiêu, HIMARS hứa hẹn sẽ tiếp tục định hình tác chiến hiện đại, biến sự cơ động thành lợi thế chiến lược không thể thay thế.
