Tại hội thảo "Giải mã chuyển đổi mô hình và kê khai thuế: Từ thực tiễn hộ kinh doanh", một chủ hộ kinh doanh đặc sản nem gửi câu hỏi: Cơ sở mua nguyên liệu như lá chuối, lá sung trực tiếp từ bà con nông dân nên không có hóa đơn đầu vào, vậy phải làm thế nào để hạch toán chi phí và tuân thủ đúng quy định thuế?
Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho biết, trước hết cần xác định rõ đối tượng bán hàng. Trường hợp người bán là các hộ sản xuất nông nghiệp, kinh doanh nông sản trực tiếp từ hoạt động nông nghiệp thì không thuộc diện phải đăng ký kinh doanh theo quy định hiện hành, do đó không có hóa đơn.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, đối với các đối tượng này, sản phẩm nông nghiệp họ trực tiếp bán ra được miễn thuế giá trị gia tăng và miễn thuế thu nhập cá nhân, không phát sinh nghĩa vụ thuế. Vì hàng hóa không thuộc diện chịu thuế nên không có hóa đơn đầu vào.
Trong trường hợp mua nguyên liệu nông sản từ các hộ nông dân như trên, pháp luật thuế cho phép hộ kinh doanh được lập bảng kê để làm căn cứ hạch toán chi phí. Trước đây, có ý kiến cho rằng khi lập bảng kê phải kèm theo căn cước công dân hoặc các giấy tờ phức tạp khác, tuy nhiên bà Nguyễn Thị Cúc cho biết, đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, không bắt buộc phải thực hiện các thủ tục phức tạp này.
Theo đó, hộ kinh doanh chỉ cần lập bảng kê mua hàng, kèm theo chứng từ thanh toán chuyển tiền cho người bán và có xác nhận thực hiện đúng thủ tục theo quy định thì được chấp nhận.
Bà Nguyễn Thị Cúc cho biết thêm, trong trường hợp này, khoản chi mua nguyên liệu sẽ được tính là chi phí hợp lý, được trừ khi xác định nghĩa vụ thuế, đặc biệt trong trường hợp hộ kinh doanh tính thuế theo phương pháp chênh lệch giữa giá mua và giá bán.
