Theo BS CKII Nguyễn Thị Diễm Hương, chuyên gia tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cơ sở 3, hạt ý dĩ, còn được gọi là ý dĩ nhân, bo bo hay hạt kê gạo, từ lâu đã là một phần không thể thiếu trong ẩm thực và y học cổ truyền.
Trong thời kỳ khó khăn, hạt ý dĩ từng được độn với cơm, giúp nhiều gia đình vượt qua cơn đói. Ngày nay, với giá dao động từ 120.000 đến 200.000 đồng/kg, hạt ý dĩ không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng mà còn là dược liệu quý với nhiều lợi ích sức khỏe.
Hạt ý dĩ cung cấp một nguồn dưỡng chất phong phú, bao gồm tinh bột, protein, chất béo, nhiều loại vitamin khác nhau, axit amin và một số chất dinh dưỡng quan trọng khác. Đây cũng là loại dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền đang ngày càng được chú ý nhờ những công dụng nổi bật trong hỗ trợ điều trị ung thư.
Nhiều nghiên cứu đã ghi nhận hạt ý dĩ có khả năng ức chế sự phát triển và di căn của tế bào ung thư, kích thích quá trình apoptosis (chết tế bào theo chương trình), ngăn chặn chu kỳ tế bào, giảm đau và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Theo bác sĩ Hương, loại hạt này mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
Tăng cường miễn dịch: Điều hòa hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.
Hỗ trợ tiêu hóa: Thúc đẩy trao đổi chất, giảm gánh nặng cho đường tiêu hóa, phù hợp cho người suy nhược hoặc mới ốm dậy.
Chống viêm và oxy hóa: Làm chậm quá trình lão hóa, bảo vệ gan và cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột.
Hạ lipid máu và đường huyết: Hỗ trợ kiểm soát cholesterol và đường trong máu.
Chống khối u: Các nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy hạt ý dĩ có tác dụng ức chế sự phát triển của khối u.
Đặc biệt, dầu hạt ý dĩ được sử dụng dưới dạng thuốc tiêm kanglaite tại Trung Quốc, đã chứng minh hiệu quả trong điều trị các loại ung thư như phổi, gan, dạ dày và vú. Nghiên cứu trên động vật cho thấy dầu ý dĩ giúp ngăn ngừa sụt cân, giảm viêm toàn thân mà không ảnh hưởng đến lượng thức ăn tiêu thụ hay kích thước khối u.
Trong y học cổ truyền, hạt ý dĩ có vị ngọt nhạt, tính hơi hàn, tác động vào các kinh tỳ, vị, phế và thận. Công năng chính như hỗ trợ tiêu hóa, giảm phù nề, thủy thũng; giảm viêm, tiêu mủ hữu ích trong trường hợp mụn nhọt, viêm nhiễm; hỗ trợ điều trị đau nhức gân cốt do thấp nhiệt.
Hạt ý dĩ đặc biệt phù hợp cho bệnh nhân ung thư gặp các vấn đề như phù nề, tràn dịch, tiêu hóa kém hoặc mệt mỏi sau điều trị.
Dù hạt ý dĩ tốt nhưng bác sĩ Hương vẫn đưa ra các khuyến cáo khi dùng: Chọn đúng loại và sử dụng ý dĩ nhân (phần nhân bên trong, đã bỏ vỏ cứng). Không dùng quá nhiều cho bệnh nhân tỳ hư hàn hoặc tiêu chảy kéo dài. Người bị mất nước sau sốt, âm hư, âm hư hỏa vượng, phụ nữ mang thai hoặc táo bón nên hạn chế sử dụng.
