Theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị định 176/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/7/2025, những đối tượng sau sẽ đủ điều kiện nhận trợ cấp:
Công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; Người từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, và không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội.
Theo quy định chung, mức hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng là 500.000 đồng/tháng. Ngoài ra, người nhận trợ cấp còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Nghị định 176/2025/NĐ-CP cũng cho phép các tỉnh tùy theo điều kiện kinh tế và khả năng cân đối ngân sách để quyết định mức hỗ trợ cao hơn.
Nắm bắt cơ hội này, đến nay một số địa phương đã có những động thái tích cực. Tại TPHCM, Hội đồng nhân dân TP đã ban hành nghị quyết nâng mức trợ cấp hưu trí xã hội lên 650.000 đồng/tháng, tăng 150.000 đồng/tháng, áp dụng từ ngày 1/9/2025.
Tại Quảng Ninh, địa phương này quy định mức trợ cấp hưu trí xã hội là 700.000 đồng/tháng, đối với người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên và người từ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, cận nghèo, tăng 200.000 đồng/tháng.
BHXH Việt Nam đánh giá, việc các địa phương tăng mức trợ cấp cho thấy sự chủ động trong việc chăm lo an sinh xã hội cho người cao tuổi, góp phần đảm bảo cuộc sống tốt hơn cho khoảng 1,5 triệu người đủ điều kiện trên cả nước.
Để nhận trợ cấp, người cao tuổi hoặc người thân chỉ cần gửi văn bản đề nghị đến Chủ tịch UBND cấp xã. Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ khi nhận được đề nghị, UBND cấp xã sẽ xem xét, xác thực thông tin và ra quyết định chi trả. Thời gian hưởng trợ cấp sẽ được tính từ tháng mà Chủ tịch UBND cấp xã ký quyết định.
Theo các chuyên gia lao động - tiền lương, việc một số địa phương chủ động điều chỉnh, tăng trợ cấp hưu trí cho người cao tuổi từ 65 đến dưới 70 tuổi (không có lương hưu) là một bước đi tích cực. Điều này thể hiện trách nhiệm xã hội và tính nhân văn trong chính sách an sinh.
Việc tăng mức trợ cấp không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho người cao tuổi mà còn góp phần thúc đẩy công bằng trong tiếp cận phúc lợi, nhất là với những người lao động tự do, nông dân không đủ điều kiện đóng bảo hiểm xã hội.
Đây cũng là tín hiệu cho thấy chính quyền địa phương ngày càng linh hoạt trong việc triển khai chính sách phù hợp với đặc thù dân cư, ngân sách và nhu cầu thực tế.
Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, về lâu dài, cần có cơ chế pháp lý thống nhất và bền vững từ Trung ương để mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội cho người cao tuổi, tránh tình trạng chênh lệch giữa các địa phương, đảm bảo tính công bằng và ổn định của hệ thống an sinh quốc gia.
