Không quân Mỹ đang được yêu cầu nhanh chóng cải tạo chiếc máy bay này để có thể đưa vào sử dụng như một phiên bản mới của chuyên cơ Air Force One (Không lực Một) phục vụ Tổng thống Donald Trump.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Sean Parnell, cho biết Bộ trưởng Quốc phòng tiếp nhận máy bay phù hợp với các quy định liên bang. "Lầu Năm Góc sẽ đảm bảo các yêu cầu an ninh và chức năng phù hợp với một chuyên cơ dành cho Tổng thống Mỹ".
Mỹ chính thức tiếp nhận chuyên cơ xa xỉ Qatar tặng Tổng thống Trump. (Ảnh: NY Times)
Chiếc máy bay, được định giá khoảng 200 triệu USD theo ước tính của các chuyên gia trong ngành hàng không, sẽ cần trải qua quá trình nâng cấp sâu rộng để đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật. Theo Bộ Không quân, đây là một nhiệm vụ đầy thách thức và tốn kém, đặc biệt khi phải lắp đặt các hệ thống phòng thủ tên lửa và chống lại xung điện từ từ một vụ nổ hạt nhân.
Tổng thống Trump xác nhận món quà vào hôm 21/5: “Họ tặng Không quân Mỹ một chiếc chuyên cơ, và đó là điều tuyệt vời". Ông được cho là đang mong muốn đưa chiếc máy bay vào sử dụng trước cuối năm nay.
Tuy nhiên, động thái này vấp phải sự phản đối từ một số nghị sĩ lưỡng đảng. Họ lo ngại về khả năng bị ép đẩy nhanh tiến độ cải tạo, làm ảnh hưởng đến các yêu cầu an ninh. Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth cảnh báo: “Nếu Tổng thống Trump kiên quyết muốn chiếc máy bay sẵn sàng trước năm 2029, tôi e rằng sẽ có áp lực buộc phải cắt giảm tiêu chuẩn an toàn".
Cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng bày tỏ nghi ngờ liệu Qatar có đang cố gắng gây ảnh hưởng đến ông Trump thông qua món quà giá trị này hay không. Một số nhà lập pháp còn đặt câu hỏi liệu máy bay có bị cài thiết bị nghe lén.
Thủ tướng Qatar, Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al Thani, bác bỏ cáo buộc đây là một hình thức hối lộ. Ông khẳng định món quà xuất phát từ mong muốn duy trì quan hệ đối tác thân thiết với Mỹ và hoàn toàn không có động cơ chính trị nào.
Chiếc máy bay này từng được chế tạo vào năm 2012 và được tân trang nội thất sang trọng dành cho hoàng gia Qatar. Tuy nhiên, chính phủ Qatar rao bán nó trong suốt 5 năm qua mà không tìm được người mua, do chi phí vận hành loại máy bay bốn động cơ như Boeing 747 quá cao.
Hiện chưa rõ kinh phí cải tạo và vận hành chiếc chuyên cơ này sẽ đến từ đâu. Thông thường, mọi khoản chi lớn của Lầu Năm Góc đều cần được Quốc hội thông qua, nhưng chính quyền Trump có tiền lệ chi tiêu mà không cần Quốc hội phê chuẩn. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông John Thune, cho biết bất kỳ đề xuất sử dụng chiếc máy bay này sẽ được Quốc hội xem xét kỹ lưỡng.
Trong khi đó, lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện, ông Chuck Schumer, cố gắng đưa ra dự luật cấm sử dụng máy bay nước ngoài làm Air Force One. Ông gọi thỏa thuận này là “món quà nước ngoài lớn nhất trong lịch sử hiện đại” và là “sự lãng phí ngân sách nguy hiểm”. Dù vậy, dự luật đã bị Thượng nghị sĩ Roger Marshall của đảng Cộng hòa chặn lại.
Lầu Năm Góc chưa công bố đơn vị nào sẽ thực hiện việc cải tạo, nhưng một số nhà thầu quân sự là L3Harris đang được cân nhắc. Không quân Mỹ cũng ra tuyên bố rằng họ đang chuẩn bị trao hợp đồng để thực hiện việc nâng cấp chuyên cơ mới, song mọi chi tiết đều được giữ bí mật.
Hiện tại, Mỹ đang tiến hành nâng cấp hai máy bay mới để thay thế bộ đôi Air Force One đã hoạt động hơn 35 năm. Chiếc đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao vào năm 2027. Nếu chiếc chuyên cơ từ Qatar cũng được sử dụng, Mỹ sẽ có tới ba chiếc Air Force One – điều khiến chi phí vận hành tăng vọt, ước tính khoảng 135 triệu USD mỗi chiếc mỗi năm.
Tổng thống Trump khẳng định chiếc máy bay là món quà dành cho chính phủ Mỹ, chứ không phải cá nhân ông. Phát biểu khi gặp Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, ông Trump hài hước nói: “Tôi xin lỗi vì không có máy bay nào để tặng ông".
