"Nhà máy Pantex đã xuất xưởng quả bom hạt nhân B61-13 đầu tiên. Loại vũ khí này được thiết kế nhằm tăng cường mức độ linh hoạt và tin cậy của lực lượng răn đe hạt nhân Mỹ", Bộ Năng lượng Mỹ cho biết hôm 19/5, thêm rằng cột mốc này được hoàn thành sớm hơn một năm so với kế hoạch.
Nhà máy Pantex tại bang Texas là nơi lắp ráp và tháo rời vũ khí hạt nhân của Mỹ, đồng thời phụ trách hoạt động thử nghiệm và đánh giá liên quan khí tài này. Cơ sở nằm dưới sự giám sát của Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA) trực thuộc Bộ Năng lượng Mỹ.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright cho biết hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân là nhiệm vụ thiết yếu để thực thi chính sách "hòa bình thông qua sức mạnh" của Tổng thống Donald Trump. "Tốc độ chế tạo đáng kinh ngạc của bom B61-13 cho thấy tài năng của giới khoa học và kỹ sư trong nước, đồng thời phản ánh nhu cầu cấp bách của củng cố năng lực răn đe hạt nhân", ông cho hay.
Mỹ không chế tạo thêm đầu đạn hạt nhân cho B61-13, mà tái sử dụng đầu đạn trên những quả bom đời cũ. Chưa rõ chi phí của dòng bom này, nhưng phiên bản B61-12 trước đó nặng 320 kg và có giá 28 triệu USD, đắt hơn khối vàng ròng có cùng trọng lượng vào thời điểm dự án bắt đầu.
Quả bom hạt nhân B61-13 đầu tiên trong bức ảnh đăng ngày 19/5. Ảnh: NNSA
Hình ảnh được công bố cho thấy bom B61-13 có thiết kế bên ngoài y hệt phiên bản tiền nhiệm B61-12, trong đó có bộ điều khiển chứa hệ thống dẫn đường quán tính ở đuôi. "B61-13 cũng được tích hợp các tính năng hiện đại nhằm bảo đảm độ an toàn, bảo mật và chính xác giống như B61-12", NNSA cho hay.
Điểm khác biệt lớn nhất giữa hai phiên bản là sức công phá. Tất cả các phiên bản của dòng B61 đều có khả năng tùy chỉnh sức nổ, tùy theo yêu cầu của quân đội. NNSA không tiết lộ con số chính xác, nhưng cho biết B61-13 có sức công phá tối đa ngang phiên bản B61-7, tương đương 340.000-360.000 tấn thuốc nổ TNT, trong khi bom B61-12 chỉ mạnh bằng 50.000 tấn TNT.
Giới chức Mỹ cho biết sức công phá lớn sẽ giúp bom B61-13 tập kích tốt hơn những mục tiêu kiên cố như sở chỉ huy ngầm dưới lòng đất, cũng như mục tiêu trải rộng trên diện tích lớn.
Bom B61-13 sẽ chỉ được trang bị cho quân đội Mỹ, trong khi phiên bản B61-12 có thể được chuyển giao cho các nước đồng minh trong NATO thông quan thỏa thuận chia sẻ vũ khí hạt nhân. Mẫu bom mới cũng chỉ được tích hợp cho oanh tạc cơ tàng hình B-2 Spirit và B-21 Raider, thay vì cả tiêm kích F-15E và F-35A như B61-12.
Quân đội Mỹ lần đầu thông báo kế hoạch phát triển và biên chế bom B61-13 hồi năm 2023, chủ yếu nhằm mục đích thay thế biến thể B61-7. Ý định ban đầu của lực lượng này là thay thế các dòng B61-7, B61-4 và B61-3 bằng phiên bản B61-12, song dự án sản xuất loại bom trên đã kết thúc vào tháng 12/2024.
(Theo War Zone)
