Trong các cuộc trao đổi, Moscow và New Delhi thống nhất sẽ tiến hành đàm phán về nhiều dự án quan trọng, đáng chú ý là kế hoạch nâng cấp sâu tiêm kích Su-30MKI và phát triển các loại tên lửa không đối không thế hệ mới.
Tên lửa không đối không R-37M. (Nguồn: MW)
Dù chưa có thông tin chính thức, nhưng sự xuất hiện của hạng mục "tên lửa phóng từ trên không mới" đã làm dấy lên dự đoán rằng hai nước có thể đang hướng tới một dự án đầy tham vọng: chế tạo tên lửa không đối không tầm siêu xa, với tầm tác chiến lên tới 500 km dành cho Su-30MKI.
Nếu được khởi động, đây nhiều khả năng sẽ là sản phẩm của liên doanh BrahMos – đơn vị đã phát triển dòng tên lửa hành trình BrahMos nổi tiếng. Loại tên lửa này hiện được Hải quân, Lục quân và Không quân Ấn Độ triển khai rộng rãi, thậm chí vừa được sử dụng trong chiến dịch chống Pakistan hồi tháng 5 với kết quả khả quan.
Việc BrahMos từng thành công trong việc đưa công nghệ Nga – Ấn vào một sản phẩm chiến đấu, càng củng cố niềm tin rằng liên doanh này có thể tiếp tục tạo ra bước nhảy vọt trong lĩnh vực tên lửa không đối không.
Trong nhiều thập kỷ, Nga là cường quốc dẫn đầu thế giới về phát triển tên lửa đối không tầm cực xa. Điển hình nhất là R-37M – loại tên lửa được thiết kế cho tiêm kích đánh chặn MiG-31BM nhưng hiện đã được trang bị cho Su-35 và Su-57.
Bên cạnh đó, Nga cũng đang phát triển phiên bản thu nhỏ izdeliye 810 nhằm tối ưu hóa cho khoang vũ khí trong của Su-57. R-37M đã được Nga sử dụng rộng rãi trong chiến sự Ukraine từ năm 2022 và được đánh giá là một trong những tên lửa không đối không hiệu quả nhất thế giới hiện nay. Với tầm bắn khoảng 400 km, nhanh gấp đôi tốc độ tiêu chuẩn của AIM-120D (NATO) và sở hữu đầu đạn tới 60 kg cùng tốc độ Mach 6, R-37M gần như không có đối thủ trong phân khúc của mình.
Vì vậy, không bất ngờ nếu tên lửa mới mà Nga và Ấn Độ đang xem xét sẽ kế thừa công nghệ từ R-37M và izdeliye 810, tương tự cách BrahMos dựa trên nền tảng của tên lửa hành trình P-800 thời Liên Xô.
Nhu cầu phát triển một loại tên lửa tầm siêu xa là điều cấp thiết đối với Ấn Độ. Dù có lực lượng không quân lớn mạnh, New Delhi hiện bị lép vế đáng kể trước Trung Quốc và Pakistan về năng lực tác chiến không đối không tầm xa. Trung Quốc và Pakistan đều đang sở hữu tên lửa dẫn đường radar tầm xa hiện đại PL-15, cùng với PL-16 nâng cấp.
Đặc biệt, Trung Quốc còn biên chế PL-17, đối thủ trực tiếp của R-37M, với tầm bắn ước tính tới 500 km và được triển khai chủ yếu trên tiêm kích J-16. Khoảng cách ngày càng lớn về tầm với vũ khí buộc Ấn Độ phải tìm kiếm giải pháp nhằm duy trì thế cân bằng chiến lược.
Thực tế cho thấy Ấn Độ không thiếu năng lực tác chiến tầm xa. Việc mua sắm tổ hợp phòng không S-400 cùng tên lửa đất đối không 40N6 đã giúp nước này có khả năng tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách trên 300 km. Trong cuộc giao tranh vào tháng 5, Ấn Độ được cho là đã sử dụng 40N6 để vô hiệu hóa một máy bay hỗ trợ quan trọng của Pakistan ngay trong không phận đối phương.
Thành công này khiến New Delhi quyết định mở rộng đơn đặt hàng S-400 và 40N6. Tuy nhiên, vũ khí phóng từ mặt đất luôn bị giới hạn bởi vị trí triển khai, trong khi các tên lửa phóng từ trên không mang lại sự linh hoạt vượt trội, có thể tấn công mục tiêu từ mọi hướng và ở nhiều độ cao khác nhau.
