Năm 2013, sau khi tốt nghiệp Đại học Quy Nhơn, anh Tô Vũ Thành Tín (34 tuổi, trú thôn Vạn Hội 1, xã Vạn Đức, tỉnh Gia Lai) vào TPHCM tìm việc. Tuy nhiên, chỉ sau một năm, anh quyết định trở về Gia Lai, ấp ủ ý tưởng nuôi chim trĩ.
Anh nhận thấy chim trĩ là giống hoang dã, ít dịch bệnh và thức ăn đơn giản, tương tự như nuôi gà.
Anh Tín trở thành tỷ phú nhờ nuôi các loài chim quý (Ảnh: Doãn Công).
Năm 2014, anh đầu tư mua 62 con chim trĩ sắp sinh sản và 100 con 2-3 tháng tuổi. Thế nhưng, thời tiết lạnh kéo dài cuối năm đó đã khiến gần hết đàn chim non bị chết.
Năm 2015, đàn chim trĩ đang đẻ của anh tiếp tục chết hàng loạt. Đến năm 2016, một trận lũ bất thường đã cướp đi hàng nghìn con chim lớn nhỏ và 3.000 quả trứng trong lò ấp.
Không nản lòng, năm 2019, anh Tín quyết định chuyển hướng sang nuôi và nhân giống các loài chim lạ, quý hiếm như trĩ 7 màu, chim công xanh Ấn Độ, công má vàng Việt Nam, công trắng, công ngũ sắc.
Đến nay, trang trại rộng 3.000m2 của anh Tín đã có khoảng 1.400 cá thể chim các loại. Trong đó, công má vàng là loài đặc hữu quý hiếm, thuộc nhóm IB (nghiêm cấm khai thác), được bảo vệ nghiêm ngặt. Chim công xanh Ấn Độ cũng nằm trong phụ lục Công ước CITES về loài nguy cấp.
Anh Tín cho biết, việc nuôi nhốt động vật hoang dã quý hiếm không bị cấm, nhưng người nuôi phải đăng ký và được cấp phép bởi cơ quan chức năng, đồng thời phải chứng minh được nguồn gốc giống rõ ràng.
Chim công trắng đột biến được anh Tín lai tạo thành công từ giống công xanh Ấn Độ (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Tất cả các loài động vật hoang dã trong trại của anh đều được Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai cấp giấy phép nuôi nhốt. Riêng cặp gà lôi trắng mới mua đang trong quá trình làm thủ tục cấp mã nuôi.
Anh Tín tin rằng việc khuyến khích các trang trại nuôi các loài quý hiếm sẽ góp phần bảo tồn, đặc biệt khi môi trường tự nhiên đang bị thu hẹp và các loài này dễ bị săn bắt. Anh ấp ủ ước mơ thành lập một khu như Thảo Cầm Viên để học sinh có thể đến tham quan và tìm hiểu về động vật quý hiếm.
Với quy mô trang trại hiện tại, mỗi năm anh Tín thu lợi nhuận khoảng 1 tỷ đồng. Ngoài ra, anh còn hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp con giống cho các hộ dân ở các tỉnh lân cận và bao tiêu sản phẩm đầu ra.
Anh Tín cũng đang nhân giống gà lôi trắng (Ảnh: Doãn Công).
Trang trại của anh tạo việc làm thường xuyên cho 4-5 lao động với mức lương 5-6 triệu đồng/tháng, cùng hàng chục lao động thời vụ vào mùa cao điểm.
Đặc biệt, nhiều năm gần đây, anh Tín đều "phóng sinh" 20-30 con chim trĩ với hy vọng bảo tồn loài này ngoài tự nhiên.
Năm 2024, anh Tô Vũ Thành Tín vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba nhờ mô hình sản xuất hiệu quả, ổn định, giúp đỡ nhiều hộ nông dân xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm và góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Cơ sở nuôi nhốt động vật hoang dã hợp pháp
Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai, cơ sở nuôi nhốt động vật hoang dã của anh Tô Vũ Thành Tín có mã số IIB-BĐH-049, được Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai) cấp ngày 8/11/2021.
Các loại động vật thông thường gồm chim trĩ thương phẩm, trĩ 7 màu; loài quý hiếm như công Pavo Muticus) nhóm IIB, công Ấn Độ (Pavo Cristatus)- Phụ lục III Công ước CITES,...
Cơ sở nuôi có sổ ghi chép theo dõi khi có biến động về tăng, giảm đàn và phát sinh dịch bệnh gây nguy hiểm đến vật nuôi và con người để cơ quan chức năng giám sát.
Khi nhà nước cần thiết sẵn sàng đóng góp để phục vụ công tác nghiên cứu bảo tồn giống, cứu nguy các nguồn gen đang có nguy cơ bị tuyệt chủng, kịp thời nhằm góp phần cùng cơ quan chức năng trong công tác bảo tồn loài.
