Đại biểu Ngô Trung Thành (Đắk Lắk) đánh giá nhiệm kỳ khóa 15 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, chưa từng có. Đại dịch Covid-19 những năm đầu nhiệm kỳ đã tạo ra thách thức lớn.
Trong thời điểm đặc biệt khó khăn ấy, Quốc hội đã có quyết sách lịch sử, chưa từng có tiền lệ, đầy trí tuệ và bản lĩnh, với việc ban hành Nghị quyết 30/2021 trao quyền mạnh mẽ cho Chính phủ, đồng thời ban hành nhiều luật, nghị quyết khác đáp ứng các yêu cầu cấp thiết của tình hình.
Kết quả, trong khi nhiều quốc gia còn đang vật lộn với dịch bệnh, kinh tế suy giảm sâu, nước ta đã sớm kiểm soát được dịch bệnh, mở cửa an toàn và khôi phục mạnh mẽ hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Ông Thành nêu các con số như tỷ lệ tử vong do Covid-19 của nước ta chỉ khoảng 0,37%, bằng 1/3 mức trung bình của thế giới; tăng trưởng GDP phục hồi ngoạn mục, từ 2,58% năm 2021 lên 8,02% năm 2022, thuộc nhóm cao nhất thế giới và duy trì đà tăng trưởng cao trong suốt nhiệm kỳ.
"Với bối cảnh khó khăn, thách thức như vậy, kết quả đó không thể nói là không phi thường được", đại biểu khẳng định.
Đại biểu cũng nêu những dấu ấn mang tầm thời đại. Với tầm nhìn chiến lược và sự lãnh đạo sát sao của Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, Quốc hội đã khẩn trương sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, ban hành các luật, nghị quyết quan trọng bảo đảm cơ sở pháp lý.
Chính phủ đã tổ chức thực hiện quyết liệt, chủ động và đồng bộ, thực hiện thành công cuộc cách mạng về cải cách đơn vị hành chính.
Cuộc cách mạng này không chỉ đơn thuần là tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian mà quan trọng hơn là đi trước mở đường, biến thách thức hành chính truyền thống thành cơ hội để nước ta tận dụng tối đa ưu thế công nghệ, tái cấu trúc không gian phát triển, mở ra dư địa mới cho tăng trưởng.
Theo ông Thành, đây là một cuộc cải cách đặc biệt phức tạp, bởi nó tác động sâu rộng đến tổ chức bộ máy, con người, phương thức vận hành và lợi ích của nhiều chủ thể, "nhưng chúng ta đã đủ sáng suốt để có hướng đi đúng, đủ quyết tâm để làm, đủ trí tuệ và bản lĩnh để triển khai thành công".
"Có rất ít quốc gia dám thực hiện một cuộc cải cách hành chính quy mô lớn và có tính tái cấu trúc như vậy và càng hiếm quốc gia tiến hành thành công. Kết quả này khẳng định tư duy hiện đại, bản lĩnh cải cách và tầm nhìn thời đại, để lại những giá trị nền tảng, bền vững cho nhiều thế hệ mai sau", đại biểu nhấn mạnh.
Ông Thành cho rằng cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện thể chế, pháp luật để vận hành tối ưu mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; bảo đảm phân quyền, phân cấp hợp lý, rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm, có cơ chế kiểm soát hiệu quả, nhằm khai thác tối đa dư địa tăng trưởng được mở ra từ cuộc cải cách đơn vị hành chính này.
Nhận định "chúng ta có pháp luật tốt, đường lối đúng, nhưng để thành công thì yếu tố quyết định vẫn là con người", ông cho hay cần xây dựng đội ngũ cán bộ của kỷ nguyên mới.
Theo ông, cần sớm hoàn thiện pháp luật để xây dựng đội ngũ cán bộ có trách nhiệm, bản lĩnh, chuyên nghiệp, liêm chính, tinh thông công nghệ, có tư duy đổi mới và năng lực kiến tạo phát triển; đặc biệt là có dư địa để cán bộ tự tin, dám hành động và mạnh dạn hành động.
"Có làm có sai, không làm không sai"
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đánh giá, trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp khó lường, ở trong nước, đại dịch Covid-19 bùng phát dữ dội, thời tiết, thiên tai cục bộ tác động đến kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho nhân dân.
Với sự điều hành quyết liệt, sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp, Chính phủ, Thủ tướng đã nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước dân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đạt và vượt chỉ tiêu Quốc hội giao.
Theo ông Hòa, những thành quả đạt được là rất ấn tượng, đáng trân trọng, tuy nhiên theo báo cáo và thực tế vẫn còn những điểm cần khắc phục.
"Hiện nay, thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực như đất đai, đầu tư, xây dựng, môi trường… vẫn còn bất cập, vướng mắc. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp còn chồng chéo nhiệm vụ chức năng do các văn bản quy phạm pháp luật chưa được sửa đổi, bổ sung đầy đủ, nên có tình trạng không dám nghĩ, không dám làm, sợ trách nhiệm, có làm có sai, không làm không sai", đại biểu nêu.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) cho hay, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược thế giới gay gắt, thị trường tài chính, tiền tệ toàn cầu biến động mạnh, Việt Nam vẫn giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn; đầu tư công được thúc đẩy quyết liệt, an ninh lương thực, năng lượng được giữ vững, kinh tế tư nhân tiếp tục phát triển thành động lực quan trọng.
Tuy nhiên, đại biểu nhìn nhận sức chống chịu của một số thị trường còn hạn chế, đặc biệt là thị trường vốn, bất động sản và lao động chất lượng cao; độ trễ chính sách còn làm chậm quá trình hấp thụ của nền kinh tế.
Ông đề nghị Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện cơ chế điều hành kinh tế đa mục tiêu, tiếp cận theo “cụm chính sách” thay vì từng đạo luật đơn lẻ; triển khai mạnh cơ chế thử nghiệm có kiểm soát chính sách để thử nghiệm các mô hình kinh tế mới trước khi luật hóa; quản lý rủi ro đi đôi với tạo cơ hội phát triển.
