1. Tiêu mạnh vào du lịch, coi như phần thưởng tuổi già
Rất nhiều người nghĩ: “Cả đời làm việc rồi, giờ phải tận hưởng”. Không sai, nhưng tận hưởng không đồng nghĩa với xả láng.
- Một chuyến du lịch trong nước 4 ngày dễ tốn 6–10 triệu/người.
- Đi 2–3 chuyến/tháng nghĩa là 15–20 triệu/tháng – cao hơn cả lương hưu trung bình (3–8 triệu).
- Chưa kể bệnh nền, thời tiết, di chuyển… làm chi phí phát sinh liên tục.
Kết quả: 3 tháng tiêu bằng cả năm tiết kiệm. Rất nhiều cô/chú U60 thừa nhận: “Đi vài năm mà xài hết cả một khoản để dành lớn.”
Giải pháp: Chọn du lịch mùa thấp điểm, tour 1–2 ngày gần nhà, hoặc nghỉ dưỡng theo kiểu “đổi gió” giá rẻ thay vì di chuyển liên tục.
2. Chi tiền cho con cháu quá tay vì nghĩ “thương con thì phải cho”
Đây là nguyên nhân ngầm làm cạn sạch tài chính của rất nhiều gia đình.
- Hỗ trợ con trả góp nhà
- Góp học phí quốc tế cho cháu
- Mua đồ đạc, đồ chơi đắt tiền
- Thường xuyên bao bì cho cả nhà
Tâm lý phổ biến: “Thương con thì phải cho. Mình sống bao lâu nữa đâu.” Nhưng chính suy nghĩ đó khiến nhiều người 60 tuổi vẫn… ngửa tay xin con.
Giải pháp: Giúp trong khả năng, ấn định ngân sách cố định cho con (1–2 triệu/tháng), không được vượt quá. Con cái cần học cách tự lo cuộc sống của mình.
3. Mua đồ vì quảng cáo “tốt cho sức khỏe” nhưng không kiểm soát
Thực phẩm chức năng, máy đo, máy chạy bộ, ghế massage, tinh dầu, sữa ngoại… Rất nhiều người mua theo lời khuyên hoặc quảng cáo mà không suy tính.
- Một bộ thực phẩm chức năng đủ loại: 1–3 triệu/tháng
- Ghế massage: 25–60 triệu
- Máy tập: mua rồi bỏ xó
- Sữa ngoại: 700–1,3 triệu/hộp
Có người nói: “Tôi mua vì sợ bệnh.” Nhưng nghịch lý là mua nhiều mà không dùng hoặc dùng sai, dẫn đến lãng phí khổng lồ.
Giải pháp: Chỉ mua theo chỉ định bác sĩ, không chạy theo trend. Thiết lập nguyên tắc: mua – dùng – nghiệm lại, thấy không phù hợp là dừng ngay.
4. Không kiểm soát chi tiêu nhỏ hàng ngày – thứ “ăn mòn” tiền hưu nhanh nhất
Tuổi nghỉ hưu rảnh rỗi, càng rảnh càng dễ phát sinh các khoản nhỏ:
- Cafe mỗi sáng: 30–40k
- Đi ăn ngoài vì ngại nấu: 50–100k/lần
- Nhậu nhẹt nhẹ buổi chiều: 100–300k
- Mua linh tinh ở chợ/siêu thị: 50–200k/lần
- Những món “nhỏ” này cộng lại dễ 4–6 triệu/tháng, tức một nửa lương hưu của nhiều người.
Khi chưa nghỉ hưu, đi làm cả ngày nên chi ít. Nhưng khi rảnh, việc tiêu tiền lại… dễ hơn nhiều.
Giải pháp: Áp dụng quy tắc chi tiêu phong bì cho 4 khoản: ăn uống – giải trí – cafe – chi linh tinh. Đủ phong bì thì tiêu, hết thì dừng.
5. Nghỉ hưu rồi… ở nhà không được, đi đâu cũng tốn tiền
Rất nhiều người sau 55 tuổi rơi vào trạng thái:
- Ở nhà thấy buồn
- Không biết làm gì
- Đi đâu đó cho vui → lại tiêu tiền
- Ở nhà cũng tiêu: điện, nước, ăn vặt, mua đồ…
Không đi làm đồng nghĩa mất cả nguồn thu lẫn cấu trúc ngày sống. Khi ngày nào cũng xoay quanh ăn – uống – đi – chơi, chi tiêu sẽ nở ra không kiểm soát.
Giải pháp: Tạo hoạt động không tốn tiền: đi bộ công viên, học lớp miễn phí ở trung tâm văn hóa, làm vườn, tham gia CLB người cao tuổi, đọc sách. Giữ cho mình bận rộn, nhưng không bận… tiêu tiền.
Bài học chung dễ gây “vỡ trận” tài chính sau nghỉ hưu
Người nghỉ hưu phá sản không vì họ nghèo. Họ phá sản vì không có kế hoạch.
Lương hưu 5–10 triệu/tháng là đủ nếu:
- Có quỹ y tế riêng
- Duy trì 1 khoản tiết kiệm dự phòng
- Giới hạn chi tiêu cảm xúc
- Không hỗ trợ con cháu quá đà
- Không mua đồ theo cảm tính
Nhưng lương hưu 20 triệu/tháng vẫn “bay hơi” nếu:
- Du lịch dồn dập
- Mua đồ theo quảng cáo
- Ăn uống bên ngoài liên tục
- Không ghi chép chi tiêu
- Dùng tiền tiết kiệm như “kho vô tận”
KẾT: Nghỉ hưu an nhàn không nằm ở số tiền, mà ở thói quen
Bạn không cần lương hưu 15–20 triệu để sống thoải mái. Nhưng bạn bắt buộc cần 5 điều:
- 1 thói quen tiêu có kế hoạch
- 1 khoản dự phòng y tế
- 1 giới hạn rõ ràng cho chi tiêu cảm xúc
- 1 nguồn vui không tốn tiền
- 1 cuộc sống “đủ” chứ không “đua”
Làm được 5 điều này, tuổi già không chỉ vững tài chính mà còn nhẹ đầu – sống khỏe, sống vui và sống tự do hơn rất nhiều.
