Những người không phải đóng BHXH bắt buộc từ ngày 1-7-2025
Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7 đã quy định các trường hợp không thuộc nhóm tham gia BHXH bắt buộc gồm:
- Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng.
- Lao động là người giúp việc gia đình;
Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng không tham gia BHXH bắt buộc
- Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ và người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã không hưởng tiền lương đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động, trừ trường hợp thời gian đóng BHXH còn thiếu tối đa 6 tháng quy định tại khoản 7 Điều 33 Luật BHXH 2024.
Trong đó, năm 2025, tuổi nghỉ hưu của nam là 61 tuổi 3 tháng, với nữ là 56 tuổi 8 tháng.
Trường hợp loại trừ quy định tại khoản 7 Điều 33 Luật BHXH 2024 như sau:
- Trường hợp thời gian đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 6 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp tuất hằng tháng thì người lao động hoặc thân nhân của người lao động được đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động trước khi người lao động nghỉ việc hoặc chết vào quỹ hưu trí và tử tuất.
- Thời gian đóng tiếp không được tính là thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (cũ) ban hành hoặc thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Các nhóm đối tượng mới tham gia BHXH bắt buộc từ ngày 1-7-2025
Luật BHXH 2024 cũng đã mở rộng nhóm đóng BHXH bắt buộc, các đối tượng được bổ sung gồm:
- Người lao động làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất (hiện hành chỉ quy định người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc)
Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
- Người làm việc theo hợp đồng không mang tên hợp đồng lao động nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên;
- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố;
- Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ;
- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không hưởng tiền lương.
- Lực lượng dân quân thường trực.
Riêng đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã thì mặc dù thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo Luật BHXH 2014 nhưng chỉ giới hạn ở chế độ hưu trí và tử tuất. Từ ngày 1-7-2025, nhóm này được mở rộng hưởng đầy đủ chế độ BHXH (thêm ốm đau, thai sản, tai nạn lao động).
Tuy nhiên, theo Công văn 03/CV-BCĐ năm 2025 của Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp thì dự kiến sẽ kết thúc việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã hiện nay kể từ ngày 1-8-2025.
Khi đó, chính quyền địa phương sẽ xem xét, sắp xếp, bố trí người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tham gia công tác tại thôn, tổ dân phố và thực hiện chế độ, chính sách đối với các trường hợp không bố trí công tác theo quy định.
