Chiều 3.12, với 419/420 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội thông qua luật Tình trạng khẩn cấp. Luật này có hiệu lực thi hành từ 1.7.2026.
Quốc hội thông qua luật Tình trạng khẩn cấp
ẢNH: GIA HÂN
Theo quy định của luật, tình trạng khẩn cấp là trạng thái xã hội được cấp có thẩm quyền ban bố, công bố tình trạng khẩn cấp tại một hay nhiều địa phương hoặc trên phạm vi cả nước khi có thảm họa hoặc nguy cơ xảy ra thảm họa, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe con người, tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức và cá nhân, hoặc có tình hình đe dọa nghiêm trọng đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Tình trạng khẩn cấp gồm: tình trạng khẩn cấp về thảm họa, tình trạng khẩn cấp về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và tình trạng khẩn cấp về quốc phòng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cơ quan có thẩm quyền quyết định ban bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp.
Căn cứ vào nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước ra lệnh công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp.
Trường hợp Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể họp được, Chủ tịch nước ra lệnh công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp.
Thủ tướng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định ban bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp. Nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể họp được, Thủ tướng đề nghị Chủ tịch nước ra lệnh công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp.
Đáng chú ý, luật quy định trong trường hợp thật cần thiết, vì lợi ích quốc gia, dân tộc, tính mạng, sức khỏe của người dân, sau khi được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền, Thủ tướng có quyền quyết định áp dụng các biện pháp mà pháp luật chưa quy định để ứng phó, khắc phục tình trạng khẩn cấp, hoặc áp dụng các biện pháp quy định trong luật này khi chưa ban bố, công bố tình trạng khẩn cấp.
Thủ tướng báo cáo việc áp dụng các biện pháp trong trường hợp nêu trên với cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong thời gian gần nhất.
Các đại biểu tại phiên làm việc chiều 3.12
ẢNH: GIA HÂN
Kiểm soát thông tin để ngăn xuyên tạc, sai sự thật
Quá trình xây dựng luật, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc tiếp nhận, tổng hợp, công khai kết quả xử lý phản ánh từ người dân, doanh nghiệp và bảo đảm thông tin liên lạc trong tình trạng khẩn cấp.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, hiện nay số điện thoại 112 đang được sử dụng để tiếp nhận nội dung thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa, những nguy cơ xảy ra, yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân trong phạm vi toàn quốc.
Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh là cơ quan thường trực ban chỉ huy phòng thủ dân sự cùng cấp, có trách nhiệm quản lý, vận hành, tiếp nhận xử lý thông tin, phản ánh, và những yêu cầu trợ giúp của tổ chức, cá nhân.
Trên cơ sở ý kiến các đại biểu, dự thảo luật đã chỉnh lý theo hướng: nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp, lệnh của Chủ tịch nước công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp phải được thông báo ngay trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết công khai tại trụ sở UBND các cấp trên địa bàn được đặt trong tình trạng khẩn cấp.
Người đứng đầu cơ quan, tổ chức và chính quyền địa phương công bố thông tin kịp thời, thông suốt, chính xác về tình trạng khẩn cấp đến người dân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; trong phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của mình, tiếp nhận thông tin từ người dân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp để thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả trong tình trạng khẩn cấp và cứu trợ, hỗ trợ khẩn cấp…
Trong tình trạng khẩn cấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền được áp dụng các biện pháp kiểm soát thông tin cần thiết để ngăn chặn, xử lý thông tin sai sự thật, xuyên tạc, gây hoang mang trong nhân dân, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
