Nhiều trường hợp ô tô xuất hiện cảnh báo động cơ quá nhiệt, người dùng thường tấp xe vào lề đường và mở nắp ca-pô để kiểm tra. Một số tình huống tài xế thiếu kinh nghiệm, mở nắp két nước làm mát động cơ gây ra hiện tượng phun trào, dẫn đến bị bỏng nặng. Việc không hiểu rõ cơ chế hoạt động của nắp két nước có thể dẫn đến nhiều rủi ro về an toàn.

Việc mở nắp két nước làm mát khi động cơ ô tô đang hoạt động là hành động nguy hiểm
ẢNH: TN
Về mặt kỹ thuật, nắp két nước không đơn thuần chỉ dùng để đậy mà còn là van điều áp trong hệ thống làm mát. Khi động cơ hoạt động, hệ thống làm mát luôn duy trì áp suất cao, có vai trò nâng nhiệt độ sôi của nước làm mát lên khoảng 110 - 120 độ C.
Điều này giúp động cơ vận hành ổn định mà không xảy ra hiện tượng sôi nước. Nếu không có áp suất này, nước làm mát sẽ sôi ngay khi vượt quá 100 độ C, gây ra tình trạng quá nhiệt liên tục.
Ngoài việc duy trì áp suất, nắp két nước còn đóng vai trò xả áp khi nhiệt độ trong hệ thống tăng quá cao. Khi áp suất vượt ngưỡng thiết kế, van áp suất sẽ mở để đẩy nước sang bình phụ nhằm giảm tải cho két nước.
Khi động cơ nguội, một van chân không khác trên nắp sẽ hút nước từ bình phụ trở về hệ thống chính. Cơ chế hai chiều này giữ cho hệ thống làm mát luôn ổn định trong mọi điều kiện vận hành.

Nắp két nước giúp duy trì áp suất bên trong hệ thống làm mát động cơ
ẢNH: V.Đ
Do đó, việc cố gắng vặn mở nắp két nước lúc động cơ còn nóng khiến áp suất bên trong giảm đột ngột. Nước làm mát đang ở nhiệt độ cao trong trạng thái lỏng nhờ áp suất nén, khi áp suất bị xả đột ngột, nước sẽ vượt ngưỡng điểm sôi dẫn đến hiện tượng phun trào. Điều này có thể khiến những người đứng gần đầu xe bị bỏng.
Để tránh rủi ro, tài xế tuyệt đối không mở nắp két nước làm mát khi động cơ còn nóng hoặc vừa mới tắt máy. Nếu xe báo quá nhiệt giữa đường, cần nhanh chóng tấp vào lề, tắt máy và bật đèn cảnh báo. Chỉ nên mở nắp két nước để kiểm tra khi động cơ nguội hoàn toàn.
Trong trường hợp buộc phải mở nắp để xử lý, cần sử dụng khăn dày hoặc găng tay chuyên dụng, đồng thời nới lỏng nắp két nước từng nấc nhỏ để xả bớt áp suất. Tuy nhiên việc này vẫn chỉ nên thực hiện khi động cơ hạ bớt nhiệt độ. Nếu không có kinh nghiệm xử lý các tình huống này, tốt nhất nên gọi cứu hộ hoặc thợ kỹ thuật để trợ giúp.










