Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: Reuters).
Giới chức thân Moscow phải củng cố tiếng Nga và bản sắc Nga tại các khu vực ở Ukraine mà Nga sáp nhập từ năm 2022, theo một tài liệu do Tổng thống Vladimir Putin ký và được công bố hôm 25/11.
Tài liệu có tiêu đề “Chiến lược chính sách quốc gia của Nga giai đoạn đến năm 2036” xuất hiện dưới dạng một sắc lệnh do Tổng thống ký thông qua. Tài liệu kêu gọi thực hiện các biện pháp nhằm đảm bảo 95% dân số nước này tự nhận mình là người Nga vào năm 2036.
Những mối liên hệ lâu dài giữa Nga và Ukraine, từ trước cả thời Liên Xô, giúp cho một bộ phận người Ukraine có thể nói được cả tiếng Nga, bên cạnh tiếng Ukraine.
Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine vào tháng 2/2022, trong đó có mục tiêu nhằm đảm bảo quyền lợi và ngăn tình trạng phân biệt đối xử với những người nói tiếng Nga ở miền Đông.
Trong vòng 6 tháng, các vùng Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhia đã được sáp nhập vào Nga thông qua các cuộc trưng cầu dân ý dù Moscow khi đó chưa kiểm soát toàn bộ các khu vực này. Khi đó, các chính quyền thân Nga ở 4 khu vực này xác nhận, đa số người dân đều ủng hộ sáp nhập vào Nga.
Mặt khác, cả Ukraine và phương Tây không công nhận kết quả của cuộc bỏ phiếu này.
Tài liệu do ông Putin ký, dự kiến có hiệu lực từ tháng 1, cho biết điều “tối quan trọng” là “áp dụng các biện pháp bổ sung nhằm củng cố bản sắc công dân Nga nói chung”, củng cố việc sử dụng tiếng Nga và hành động chống lại “những nỗ lực của các quốc gia nước ngoài không thân thiện nhằm gây bất ổn quan hệ giữa các sắc tộc và tôn giáo và tạo ra sự chia rẽ trong xã hội”.
“Sự đánh giá kết quả thực hiện chiến lược này sẽ dựa trên việc theo dõi mức độ đạt được các chỉ tiêu mục tiêu vào năm 2036: mức độ bản sắc công dân Nga nói chung không dưới 95%”, sắc lệnh viết.
Ngoài việc phản đối việc mở rộng về phía đông của NATO kể từ thập niên 1990, Moscow coi việc bảo vệ những người nói tiếng Nga là một trụ cột chính trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow ở Ukraine.
Tính đến giữa tháng 11, Nga đã kiểm soát gần 1/5 lãnh thổ Ukraine và chiến dịch quân sự của Nga trải dài trên tiền tuyến hơn 1.000km.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng nhiều lần khẳng định Ukraine sẽ không bao giờ công nhận các vùng lãnh thổ mà Moscow đang kiểm soát thuộc chủ quyền của Nga. Ông viện dẫn Hiến pháp Ukraine, được thông qua năm 1996, khẳng định lãnh thổ của Ukraine là "không thể chia cắt và bất khả xâm phạm". Văn bản này cũng xác định Crimea là một vùng lãnh thổ có chế độ cộng hòa tự trị, là "một bộ phận cấu thành không thể tách rời của Ukraine".
Trong bối cảnh các cuộc thương lượng về chấm dứt xung đột đang diễn ra, Chủ tịch Quốc hội Ukraine Ruslan Stefanchuk ngày 24/11 tuyên bố Kiev vẫn sẵn sàng đàm phán hòa bình với Nga, nhưng sẽ không bao giờ chính thức công nhận sự kiểm soát của Nga về lãnh thổ hoặc chấp nhận các hạn chế về quy mô quân đội hay gia nhập liên minh NATO.
