Sáng 24/11, Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) TPHCM tổ chức hội nghị Di sản văn hóa toàn thành triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I (nhiệm kỳ 2025-2030).
Hội nghị được tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ban hành Sắc lệnh số 65/SL ngày 23/11/1945 về việc Ấn định nhiệm vụ của Đông phương Bác cổ Học viện và kỷ niệm 20 năm ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005-23/11/2025).
Hội nghị Di sản văn hóa toàn thành triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần I (Ảnh: Bích Phương).
Chương trình có sự tham dự của đại diện Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, đại diện Cục Di sản văn hóa, đại diện UBND TPHCM... cùng nhiều đại diện trung tâm bảo tồn, bảo tàng, khu di tích lịch sử, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học...
Đây là dịp để ngành di sản nhìn lại toàn diện công tác bảo tồn, hoạt động bảo tàng, di tích và di sản phi vật thể; đồng thời xác định nhiệm vụ, giải pháp cho giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn 2045, phù hợp với yêu cầu của Luật Di sản văn hóa 2024.
Ông Trần Thế Thuận, Giám đốc Sở VH&TT TPHCM, cho biết, giai đoạn 2021-2025, công tác di sản văn hóa của thành phố đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trong bối cảnh TPHCM sau sáp nhập trở thành siêu đô thị, việc giữ gìn, bảo tồn di sản văn hóa vật thể, phi vật thể là nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
Trong chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, lĩnh vực di sản văn hóa xác định các nội dung như: Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, đặc biệt là các di tích quốc gia như địa đạo Củ Chi, nhà tù Côn Đảo, bến Lộc An (đường Hồ Chí Minh trên biển), khu tưởng niệm Chiến khu D...
Ông Phạm Đình Phong - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa - phát biểu ở hội nghị (Ảnh: Bích Phương).
Phó Giám đốc Sở VH&TT Nguyễn Minh Nhựt cho biết thêm, TPHCM cùng các cơ quan chức năng đang hoàn thiện thủ tục ban đầu để đăng ký hồ sơ địa đạo Củ Chi vào danh mục Di sản thế giới. Đây là một trong những nhiệm vụ được ngành di sản văn hóa TPHCM đặc biệt chú trọng.
"Trên cơ sở ý kiến của Bộ Quốc phòng, Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia, Bộ VH-TT&DL sẽ thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ. Phấn đấu từ nay đến cuối năm có thể trình hồ sơ cho Thủ tướng, để Thủ tướng có ý kiến và đăng ký với UNESCO, đưa địa đạo Củ Chi vào danh mục Di sản thế giới.
TPHCM và các bộ ngành, cơ quan rất quan tâm nhiệm vụ này, nhưng vì nhiều thủ tục, vấn đề phát sinh, nên đến nay vẫn chưa hoàn thành thủ tục ban đầu", ông Nguyễn Minh Nhựt phát biểu.
Theo Giám đốc Sở VH&TT TPHCM, một nhiệm vụ khác cần được ngành di sản văn hóa thực hiện là thành lập quỹ bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử ở địa bàn TPHCM mới sau sáp nhập, cũng như 3 tỉnh thành cũ trước đây (TPHCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương).
Ông Nguyễn Minh Nhựt nhận định, TPHCM mới có quy mô lớn, nhưng hiện nay các di sản phi vật thể còn khiêm tốn nếu so sánh với Hà Nội, nơi có hàng ngàn di sản văn hóa phi vật thể. Thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục tìm kiếm, nghiên cứu, xây dựng và phát triển thêm nhiều di sản cho danh mục này.
Về hoạt động của các bảo tàng trên địa bàn, thời gian qua nhiều đơn vị đã có những phương thức đổi mới để phục vụ công chúng tốt hơn. Năm nay, các bảo tàng đón 4 triệu lượt khách tham quan, trong đó có 1,3 triệu lượt khách nước ngoài.
Để dịch vụ hiện đại hơn, phía Sở VH&TT đưa ra giải pháp các bảo tàng cần ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng chuyển đổi số vào nghiệp vụ, thuyết minh tự động, trải nghiệm thực tế ảo, nâng cao chất lượng phục vụ cho công chúng trải nghiệm.
Một giải pháp khác được đề cập tại hội nghị là công tác đào tạo nhân lực. Theo đó, TPHCM cần đảm bảo nguồn nhân lực cho công việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản, có nhiều buổi tập huấn chuyên đề dài hạn, ngắn hạn...
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm sau hội nghị (Ảnh: Bích Phương).
Ông Phạm Đình Phong - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa - đánh giá cao những nỗ lực TPHCM trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản, nhìn nhận thành phố có nhiều tiềm năng, nguồn lực để phát triển mạnh mô hình đa di sản.
Bên cạnh đó, TPHCM cũng còn nhiều điểm cần quan tâm như các di sản đang bị xuống cấp, công tác nguồn lực xã hội hóa chưa cao, nhân lực trong ngành còn thiếu, sự phối hợp liên ngành chưa hiệu quả... Những tồn đọng này yêu cầu Sở VH&TT TPHCM có những giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ trong giai đoạn 2026-2030.
Theo ông Phạm Đình Phong, Cục Di sản văn hóa cam kết sẽ đồng hành cùng TPHCM trong việc xây dựng chiến lược trong giai đoạn tới, nhằm thực hiện tốt quy định và luật lệ mới về lĩnh vực di sản văn hóa.
