Trong giao tiếp tiếng Việt, có một từ tưởng như vô hại nhưng người EQ cao luôn âm thầm gạch bỏ trước khi bấm gửi tin nhắn. Đó là từ “nhưng”. Lý do rất đơn giản: “nhưng” có sức mạnh phủ định toàn bộ những gì đứng trước nó, khiến câu nói dù có mở đầu nhẹ nhàng đến mấy thì phần sau vẫn mang cảm giác đối lập, chê bai hoặc hạ thấp người nghe.
Ảnh minh hoạ
Chỉ cần xuất hiện chữ “nhưng”, cảm xúc của đối phương như bị cắt đôi bởi một nhát kéo vô hình. Ai cũng từng nhận một tin nhắn kiểu “Mình hiểu ý bạn, nhưng…” hay “Anh rất trân trọng em, nhưng…”. Những cụm mở đầu tử tế bỗng trở thành màn giới thiệu sáo rỗng, vì người đọc hiểu rằng ý thật của người nói nằm ở phần sau chữ “nhưng”.
Điều đáng nói là trong tin nhắn - nơi thiếu giọng điệu, biểu cảm, ánh mắt - chữ “nhưng” càng dễ bị hiểu sai. Nó kích hoạt cơ chế phòng vệ, khiến người ta chú ý ngay vào vế đối lập và quên sạch thiện chí mà bạn muốn truyền đi. Một câu góp ý nhẹ nhàng như “Bài của em tốt đó nhưng cần chỉnh thêm” sẽ bị diễn giải thành “Bài của em không hề tốt”. Tin nhắn vốn lạnh lùng đã đành, chữ “nhưng” càng làm nó gai góc hơn.
Người EQ cao hiểu rằng giao tiếp không chỉ để truyền đạt thông tin mà còn để giữ cho mối quan hệ được an toàn. Vì thế họ tránh dùng “nhưng” không phải vì họ né tránh hay kém thẳng thắn, mà vì họ tôn trọng cảm xúc người nhận. Thay vì dựng lên một sự đối lập trực diện, họ chuyển sang cách diễn đạt mang tính cộng tác.
Ví dụ thay vì viết “Em làm đúng nhưng hơi chậm”, họ viết “Em làm rất cẩn thận, nếu mình tối ưu tốc độ thêm chút nữa thì sẽ hoàn hảo.” Hoặc thay vì “Cái này ổn nhưng chỉnh lại nhiều”, họ đổi thành “Cái này ổn, mình chỉnh lại một số phần là đẹp ngay.” Nội dung thực chất không đổi, chỉ thay đổi cách đặt câu mà cảm xúc của đối phương đã khác hoàn toàn.
Không dùng “nhưng” không có nghĩa là nói vòng vo. Người EQ cao vẫn nói thật, vẫn đưa ra quan điểm rõ ràng, chỉ là họ không để người khác cảm thấy bị phủ định hoặc bị đặt vào thế đối đầu. Họ dùng các cấu trúc mềm hơn như “và nếu”, “đồng thời”, “bên cạnh đó”, “còn một điểm nữa”. Những cụm từ này không tạo cảm giác “tôi chống lại bạn” mà mở ra cảm giác “chúng ta đang cùng nhìn vào một vấn đề”.
Điều tinh tế nhất nằm ở chỗ: gạch bỏ “nhưng” thực chất không chỉ là mẹo dùng từ, mà phản ánh thái độ. Người EQ cao xem trọng cảm xúc của người đối diện, muốn giữ hòa khí, muốn khiến cuộc trò chuyện tiến về phía hiểu nhau chứ không phải thắng – thua. Và họ hiểu rằng trong bối cảnh tin nhắn, chỉ một chữ cũng có thể khiến tâm trạng người khác thay đổi.
Kết lại, “nhưng” không phải từ tiêu cực. Trong nhiều trường hợp nó cần thiết và chính xác. Tuy nhiên, khi giao tiếp qua tin nhắn, nơi mọi sắc thái bị rút gọn, “nhưng” dễ trở thành nguồn gốc của hiểu lầm. Vì vậy người EQ cao luôn cân nhắc, thậm chí âm thầm xóa nó đi để giữ cho thông điệp êm, rõ và không gây phản ứng phòng vệ. Chỉ một chữ khác đi, cảm xúc đã khác đi. Và đôi khi, chính những điều nhỏ nhặt như thế lại quyết định người nói được xem là tinh tế đến mức nào.
