Chiều nay, với 437/439 đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi). Luật có hiệu lực từ 1/7/2026.
Một trong những điểm mới quan trọng của luật là mở rộng 8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng, trong đó có công trình thuộc dự án đầu tư công đặc biệt và nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng.
Nhóm công trình đầu tiên được miễn giấy phép xây dựng là công trình bí mật Nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp, cấp bách; công trình thuộc dự án đầu tư công đặc biệt, dự án đầu tư theo thủ tục đặc biệt; công trình tạm; công trình tại khu vực đất quốc phòng - an ninh.
Nhóm thứ hai bao gồm các công trình thuộc dự án đầu tư công, được quyết định đầu tư bởi các cấp có thẩm quyền như: Thủ tướng, người đứng đầu cơ quan trung ương, thủ trưởng các cơ quan tư pháp tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và Chủ tịch UBND các cấp.
Nhóm thứ ba là công trình xây dựng theo tuyến trên địa bàn từ hai tỉnh trở lên; công trình theo tuyến ngoài khu vực định hướng phát triển đô thị theo quy hoạch được phê duyệt hoặc phương án tuyến được chấp thuận.
Nhóm thứ tư là công trình trên biển thuộc dự án đầu tư xây dựng ngoài khơi đã được cấp có thẩm quyền giao khu vực biển để thực hiện dự án; cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không, công trình bảo đảm hoạt động bay ngoài cảng.
Thứ năm, công trình quảng cáo không phải xin phép theo luật quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động.
Thứ sáu, công trình thuộc dự án đầu tư đã được cơ quan chuyên môn thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc điều chỉnh và được phê duyệt theo quy định.
Thứ bảy, công trình xây dựng cấp 4; nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, tổng diện tích sàn dưới 500m2 được miễn giấy phép nếu không thuộc các khu vực có quy định quản lý kiến trúc như khu chức năng, khu đô thị, khu dân cư nông thôn, khu vực phát triển đô thị theo quy hoạch tỉnh/thành phố, quy hoạch chung khu kinh tế, khu du lịch quốc gia, quy hoạch chung xã hoặc khu vực đã có quy chế quản lý kiến trúc.
Nhóm thứ tám được miễn giấy phép xây dựng là công trình sửa chữa, cải tạo bên trong hoặc cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp đường đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc. Việc sửa chữa không làm thay đổi mục đích, công năng, không ảnh hưởng kết cấu chịu lực, bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy, môi trường và hạ tầng kỹ thuật.
Trước đó, tại phiên thảo luận về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, nhà cấp 4 và các công trình nông thôn từ 7 tầng trở xuống, đúng quy hoạch và không có tranh chấp, được phép xây dựng mà không cần xin giấy phép. Đây là cơ chế cần thiết để giảm thủ tục hành chính, nhưng cần cân nhắc việc cấp chủ quyền nhà, đất đi kèm giấy phép xây dựng.
Đại biểu cho rằng, việc giảm thủ tục giấy phép cần đi đôi với cơ chế hậu kiểm chặt chẽ, trách nhiệm minh bạch của chính quyền địa phương, cùng với lực lượng chuyên môn đủ năng lực, nhằm bảo đảm an toàn, hiệu quả và trật tự trong quản lý xây dựng.
