Nhắc đến cây chè, nhiều người nghĩ ngay tới những vùng chè nổi tiếng ở Thái Nguyên, Phú Thọ. Thế nhưng, giữa lòng xứ Thanh, trên những triền đồi uốn lượn của xã Thọ Bình (xã Bình Sơn cũ), vùng đất từng được xem là khô cằn, nghèo khó nay đã trở thành “thủ phủ chè” của Thanh Hóa, mang lại nguồn thu đáng kể cho hàng trăm hộ dân.
Ông Lê Văn Thanh (thôn Đông Tranh) cho biết, cách đây khoảng 30 năm, khi chương trình phủ xanh đất trống đồi núi trọc được triển khai, người dân bắt đầu trồng chè. Tuy nhiên, do trồng giống cũ, kỹ thuật lạc hậu, sản lượng thấp và thiếu đầu ra nên không ít hộ đã bỏ cuộc.
Ông Thanh là một trong số ít hộ ở Bình Sơn duy trì được vườn chè suốt nhiều năm qua. Ông cho hay, chè Bình Sơn ngon, chất lượng tốt nhưng đầu ra hạn chế nên nhiều người không mặn mà với cây chè.
Với hơn 1,5ha chè, mỗi năm gia đình ông Thanh thu hoạch hơn 10 tấn chè tươi, tương đương trên 2 tấn chè khô. Ông đầu tư máy sao, máy hút chân không, đóng gói... giúp nâng cao giá trị sản phẩm, mang lại thu nhập khoảng 400 triệu đồng/năm.
Ông Lê Đình Tú, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông lâm nghiệp Bình Sơn, cho biết, năm 2016, ông cùng một số hộ dân thành lập HTX nhằm khôi phục thương hiệu chè truyền thống và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.
Hiện HTX quản lý gần 80ha chè, trong đó 12ha đạt chuẩn VietGAP, với 20 xã viên và hơn 100 hộ liên kết. Các sản phẩm chủ lực như chè khô, trà túi lọc... được thị trường đón nhận. Năm 2019, sản phẩm chè khô Bình Sơn đạt OCOP 3 sao, góp phần đưa thương hiệu chè Bình Sơn lan tỏa rộng rãi, giúp nhiều xã viên có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Toàn xã Thọ Bình hiện có gần 400ha chè, trong đó 315ha đang cho thu hoạch ổn định, trở thành vùng nguyên liệu chè lớn nhất tỉnh. Xã có khoảng 400 hộ trồng chè, trong đó 100 hộ sản xuất chè búp, số còn lại chủ yếu sản xuất chè lá.
Theo lãnh đạo xã, ngoài HTX thu mua và tiêu thụ khoảng 20% sản lượng, đến nay chưa có doanh nghiệp nào liên kết bao tiêu cho người dân. Vì vậy, bà con đã linh hoạt áp dụng mô hình “mỗi hộ là một cơ sở chế biến”, đầu tư máy móc sao sấy, hút chân không, in logo, nhãn mác... từng bước hoàn thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Những đồi chè bát ngát không chỉ mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm mà còn mở ra hướng làm du lịch cộng đồng.
“Không chỉ mang lại giá trị kinh tế, cây chè Bình Sơn còn mở hướng phát triển du lịch trải nghiệm. Xã đang định hướng phát triển du lịch cộng đồng gắn với trải nghiệm hái chè, sao chè, thưởng trà, góp phần tăng thu nhập cho người dân”, vị lãnh đạo xã chia sẻ.
