Vài ngày trước, mẹ gọi cho tôi – chỉ để hỏi thăm và nghe giọng nhau. Mẹ bảo: “Con gái của mẹ giỏi lắm. Bao nhiêu năm tự lập, không ai giúp mà vẫn sống tốt. Hồi đó mẹ lo cho con nhiều lắm…”
Trong giọng mẹ có cả yêu thương, cả áy náy. Tôi vừa cười vừa khóc. Cuộc sống tự lập không hề dễ dàng – nhất là khi tôi và chồng cưới nhau theo kiểu “đám cưới trắng tay”: không của hồi môn, không quỹ hỗ trợ, không tài sản sẵn có. Bắt đầu đúng nghĩa từ con số 0.
Những năm đầu: Tiết kiệm được bao nhiêu là… mất bấy nhiêu
Sau khi cưới, chúng tôi đặt mục tiêu nhỏ: mỗi tháng cố để dành 1–2 triệu đồng. Nhưng cuộc sống lại liên tục “thử thách”:
- Vừa để dành được 3–4 triệu thì xe hỏng.
- Gom được 10 triệu thì người nhà ốm phải hỗ trợ.
- Đang cố tích 20 triệu thì chuyển nhà gấp.
Tiền tiết kiệm cứ thế… bốc hơi. Cảm xúc lúc đó đúng nghĩa hỗn độn: vừa bực, vừa bất lực, vừa tủi thân. Nhưng tôi vẫn tự nhắc một câu duy nhất:
“Con đường này mình chọn. Khó đến mấy cũng phải đi tiếp, dù có lúc phải bò bằng đầu gối”.
Mãi rồi cũng có ngày tài khoản của tôi lần đầu cán mốc 3 triệu đồng. Một số tiền rất nhỏ, nhưng với tôi lúc ấy, đó là một chiến thắng.
Tôi nhận ra: những điều không làm mình gục ngã sẽ làm mình mạnh hơn, kể cả trong tài chính.
Những bài học đắt giá trên hành trình tiết kiệm
1. Mua trang sức rẻ để tiết kiệm – nhưng hóa ra lại là… lãng phí
Ngày trước tôi tiếc tiền mua vàng, nên chuyển sang đeo trang sức “giá rẻ”, vài chục đến vài trăm nghìn một món. Nhưng hậu quả:
Dễ xỉn màu, đen loang chỉ sau vài tháng.
Chất liệu kém, có lần còn làm tôi dị ứng.
Cuối cùng phải… vứt đi hết.
Tổng cộng số trang sức rẻ tôi bỏ đi chắc phải 1–2 triệu đồng. Số tiền đó mà dồn lại mua một chiếc nhẫn vàng 18K nhỏ còn hơn – giá trị lâu dài và không sợ hỏng.
Tôi đã nghèo, mà lại còn lãng phí vì nghĩ “mua tạm cho có”. Đó là bài học đau nhất.
2. Bị tẩy não bởi chủ nghĩa tiêu dùng
Tôi biết mình nghèo, biết mình cần tiết kiệm, nhưng:
- Khi tỉnh táo: “Mình phải cẩn thận với tiền.”
- Khi mệt mỏi: “Tiền là để tiêu, tiết kiệm làm gì?”
Tôi từng tin câu nói truyền cảm hứng độc hại: “Tiền là để kiếm, không phải để tiết kiệm.”
Nhưng cú tát tỉnh người nhất là lúc tôi không đủ tiền đặt cọc mua nhà.
Chúng tôi thiếu khoảng 100–150 triệu. Không vay được ai vì… chẳng ai muốn cho một người không có tương lai tài chính rõ ràng vay. Tôi ngồi nhìn bảng giá nhà mà bật khóc. Chỉ vì không tiết kiệm đủ, chúng tôi đánh mất cơ hội mua nhà đầu đời.
Ngay hôm đó tôi tự hiểu: Không biết tiết kiệm, thì kiếm bao nhiêu cũng không đủ.
Tôi không có bố mẹ hỗ trợ, không có thu nhập cao, không kỹ năng đặc biệt. Nhưng tôi có thể làm một điều duy nhất: giữ lại phần nhỏ của mỗi đồng mình kiếm được.
Khi bước vào tuổi trung niên, tôi mới thực sự biết ơn chính mình
Tôi sinh năm 1984, giờ đây đã 41 tuổi. Khi nhìn lại hành trình hơn 15 năm tiết kiệm, tôi biết:
- Những khoản 500.000 – 1 triệu/tháng ngày xưa chính là nền móng an toàn của tôi hôm nay.
- Nếu không cố tích từng chút, tôi đã không vượt qua được những lúc thất nghiệp, bệnh tật, hay khoản chi đột xuất.
- Nhờ tiết kiệm, tôi có tự tin theo đuổi thứ mình muốn, không bị cuộc sống dồn vào góc.
- Tiết kiệm không khiến tôi nghèo đi. Ngược lại, nó khiến tôi bớt sợ hãi tương lai.
Tôi thực sự biết ơn bản thân – cô gái trẻ từng gồng mình để tiết kiệm vài trăm nghìn, vài triệu một tháng. Nếu không có cô ấy, đã không có sự bình yên tài chính của tôi hôm nay.
Kết lại
Thu nhập có thể tăng – có thể giảm. Nhưng kỷ luật tiết kiệm là thứ duy nhất không ai có thể lấy đi.
Để sống một cuộc đời an tâm hơn, hạnh phúc hơn, hãy bắt đầu từ việc giữ lại 10–20% thu nhập, dù ít đến đâu. Tiết kiệm không làm bạn thiệt thòi – nó cho bạn quyền lựa chọn cuộc sống bạn muốn.
