Một số nghiên cứu gần đây cho thấy ảnh hưởng của caffeine lên kháng sinh. Cụ thể, nghiên cứu của Đại học Tübingen và Đại học Würzburg (Đức) phát hiện caffeine có thể làm giảm hiệu quả của một số kháng sinh chống vi khuẩn Escherichia coli, theo chuyên trang sức khỏe Medical News Today (Anh).

Người bệnh nên hạn chế uống cà phê ngay trước hay sau uống kháng sinh để hạn chế khả năng caffeine ảnh hưởng đến hiệu quả thuốc
ẢNH: AI
Nguyên nhân là do caffeine ảnh hưởng hoạt động của các gien điều khiển các protein vận chuyển, làm cho thuốc kháng sinh khó xâm nhập vào tế bào vi khuẩn hơn. Chẳng hạn, kháng sinh ciprofloxacin thường được dùng để diệt vi khuẩn E. coli. Khi có caffeine, hiệu quả kháng sinh bị ảnh hưởng do vi khuẩn hấp thụ ít thuốc hơn.
Một nghiên cứu khác đăng trên chuyên san Acta Biochimica Polonica đã cho thấy tác động của caffeine với một số loại kháng sinh trong điều kiện thử nghiệm ống nghiệm. Cụ thể, một số kháng sinh như chloramphenicol, erythromycin, nalidixic acid sẽ bị giảm hiệu quả kháng khuẩn khi tương tác với caffeine. Hệ quả là kháng sinh giảm bớt khả năng kiềm chế vi khuẩn.
Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý là các nghiên cứu này chủ yếu thực hiện trong ống nghiệm, trên động vật hoặc trên vi khuẩn mẫu E. coli. Do đó, hiện chưa có đủ dữ liệu lâm sàng, tức thử nghiệm trên người bệnh thật, để khẳng định rằng việc uống cà phê sáng trong khi dùng kháng sinh sẽ làm thuốc không hiệu quả. Thế nhưng, những phát hiện trên cũng là lời cảnh báo về khả năng tương tác giữa thực phẩm, thức uống hằng ngày chứa caffeine với kháng sinh.
Ngoài ra, một số yếu tố cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kháng sinh, chẳng hạn liều thuốc, loại kháng sinh, cách dùng thuốc và độ mạnh của vi khuẩn.
Lượng caffeine nạp vào cơ thể là yếu tố quan trọng cần xét đến. Trong các nghiên cứu này, lượng caffeine thực tế mà mọi người sử dụng hằng ngày vẫn chưa được xác định rõ. Việc người uống dùng bao nhiêu ly cà phê, uống cách xa thời điểm uống thuốc như thế nào, có ăn gì kèm đều là những yếu tố rất quan trọng. Không những vậy, tác động của caffeine đến hiệu quả kháng sinh cũng sẽ khác nhau tùy loại vi khuẩn và kháng sinh.
Cùng bị lây nhiễm từ một loại vi khuẩn, cùng một lượng kháng sinh và caffeine như nhau nhưng người này có thể phản ứng khác người kia. Nguyên nhân là do yếu tố cơ địa, thể trạng, chức năng gan, thận và tốc độ chuyển hóa caffeine.
Do đó, để tránh làm giảm hiệu quả kháng sinh do tác động của caffeine, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ, đặc biệt khi được kê các dòng kháng sinh như ciprofloxacin. Vì nghiên cứu cho thấy ciprofloxacin là một trong các thuốc có thể bị caffeine ảnh hưởng.
Thời điểm uống cà phê cũng quan trọng. Người bệnh nên cẩn thận tránh uống cà phê ngay trước hoặc sau khi uống kháng sinh. Họ nên chờ vài giờ để thuốc được hấp thu vào máu rồi hãy uống cà phê, theo Medical News Today.