Ngày 7/7/2023, tại huyện La Sơn, thành phố Tín Dương, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), một vụ nổ kinh hoàng xảy ra tại cửa hàng bán kem do hai vợ chồng quản lý. Vụ nổ khiến anh Ngô (chủ cửa hàng) thiệt mạng, còn vợ anh bị bỏng nặng. Điều tra ban đầu cho thấy nguyên nhân xuất phát từ sự cố ở máy nén của tủ đông.
Chất làm lạnh dễ cháy, mối nguy ít ai để ý
Phần lớn tủ lạnh hiện nay sử dụng các loại chất làm lạnh có khả năng bắt lửa. Trong đó, phổ biến nhất là loại gọi tắt là R32, tên hóa học là difluoromethane (nhị fluoromethan), vốn có tính dễ cháy. Nếu tủ lạnh hoặc tủ đông sử dụng loại chất này, nguy cơ cháy nổ thực sự tồn tại.
Bên trong tủ lạnh là hệ thống ống dẫn và dây điện đan xen, một số ống chứa trực tiếp chất làm lạnh. Khi người dùng dùng vật nhọn như dao, kéo để cạy lớp đá bám bên trong, rất dễ làm thủng đường ống, khiến khí dễ cháy thoát ra ngoài và tích tụ đến ngưỡng có thể phát nổ.
Trong điều kiện đó, chỉ cần một tia lửa nhỏ, từ dây điện bị cắt, từ vật kim loại chạm vào ống, là đủ kích hoạt vụ nổ.
Một thí nghiệm từng ghi nhận sau khi dùng dao nhọn cạo lớp đá trong tủ, người ta đặt một bật lửa điện tử vào trong để mô phỏng tia lửa. Kết quả là tủ lạnh phát nổ mạnh ngay lập tức (tuyệt đối không thử nghiệm).
Nhiều người suy đoán vợ chồng chủ cửa hàng kem tại Hà Nam có thể đã cố dùng vật nhọn để cạy đá trong tủ đông dung tích lớn, khiến khí làm lạnh rò rỉ và dẫn đến vụ nổ thương tâm.
Làm sao để xả đá an toàn?
Trước hết, hãy kiểm tra tem thông tin trên máy nén phía sau tủ lạnh. Nếu thấy ký hiệu R32 , tức là difluoromethane, bạn cần đặc biệt lưu ý vì đây là chất dễ cháy. Một loại khác khá phổ biến là R600a , tên hóa học isobutane (iso-butan), thành phần tương tự khí gas, cũng có nguy cơ cháy nổ.
Thông thường khi mua tủ lạnh, nhà sản xuất tặng kèm một chiếc xẻng nhựa nhỏ dùng để cạo đá. Công cụ này không sắc, không thể làm thủng vỏ tủ nên an toàn hơn nhiều so với dao kéo.
Nếu đã mất xẻng nhựa, có thể chọn các cách xả đá an toàn hơn:
- Rút điện hoàn toàn, để đá tự tan.
- Rắc một ít muối lên bề mặt đá để đẩy nhanh quá trình tan chảy.
- Dùng máy sấy tóc thổi gió nóng vào phần đá để làm chúng bong ra.
- Đặt một bát nước nóng vào bên trong tủ để tạo hơi ấm làm mềm lớp đá.
Nếu lỡ làm thủng tủ lạnh thì sao?
Trong lúc sử dụng hoặc xả đá, nếu nghi ngờ đã làm thủng vỏ tủ hoặc ống dẫn bên trong, cần:
- Cắt điện ngay lập tức.
- Mở cửa sổ để thông gió.
- Rời khỏi khu vực càng sớm càng tốt.
- Sau khi đã ra ngoài an toàn, hãy gọi thợ sửa hoặc cân nhắc loại bỏ hoàn toàn thiết bị.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng phần lớn sự cố đều có thể phòng tránh nếu người dùng không sử dụng vật sắc nhọn để cạy đá, thường xuyên kiểm tra thiết bị và xử lý đúng cách khi phát hiện bất thường.
Nguồn và ảnh: soundofhope.org
